ترامپتىڭ اقش ساۋدا نارىعى قۇلدىراۋدا دەگەنى جالعان بولىپ شىقتى

ترامپ كەشە (23 اقپاندا) اقش-تاعى ەڭ ءىرى وندىرىستىك كومپانياسىنىڭ باسشىلارىمەن كەزدەسكەن كەزدە، اقش-تىڭ جالپى ەكونوميكالىق ساۋدا تاپشىلىعىنا ۇشىراپ وتىرعانىن ايتىپ "مۇڭ شاقتى".  ساۋدا تاپشىلىعىنان قۇتىلۋدىڭ جولدارىن تابۋ كەرەكتىگىن تاپسىردى.

اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ ساۋدا تاپشىلىعىن كورىپ وتىرمىز دەگەن بايبالامى مەن اقش ەكونوميكالىق ساراپتاۋ بيۋروسىنىڭ جاريالاعان ەسەپتەرى بىردەي ەمەس. بۇل قورتىندى دا كورسەتىلگەن ون ءىرى ساۋدا سەرىكتەسى، ترامپتىڭ جەر-كوكتەن تاپپاي جۇرگەن، ساۋدا تاپشىلىعىن شەشەتىن ەكونوميكالىق سەرىكتەستەرى بولا الادى.  ونداعى مالىمەت بويىنشا قىتاي گونكونگى اقش-تىڭ ەڭ ۇلكەن ساۋدا سەرىگى بولىپ تابىلادى. ودان كەيىنگى ورىنعا نيدەرلاند، اۆستراليا، برازيليا جانە سينگاپۋرلار جايعاسقان.

ال، اقش-تىڭ تاۋارى گونكونگ ارقىلى قىتايدىڭ ىشكى قۇرلىعىنا جونەلتىلەتىنى تاعى بار. بۇعان قىتاي ەكونوميكاسى، تاۋار ءوندىرىسىنىڭ جاۋابى رەتىندە، قىتايدان گونكونگتى باسىپ، اقش-قا اپارىلاتىن تاۋار اينالىمى ترامپتىڭ تاققا وتىرماي جاتىپ قىتايعا ۇستاعان پوزيتسياسىنا سەبەپ بولعانى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. ايتالىق، ءبىر عانا 2015 جىلى 334,1 ملرد اقش دوللارىندىق تاۋار، اتالمىش ساۋدا تاپشىلىعىن تۋدىرماسا دا، قۇراما شتاتتىڭ ەكونوميكاسىنا تولقۋ بەرمەي قويمادى.

فوتو: The Qazaq Times

وزگە مەملەكەتتەر مەن ەكونوميكالىق ايماقتارعا قاراعاندا، اقش-تىڭ ەڭ نەگىزگى پايدا نارىعى قىزمەت وتەۋ سالاسىنان كەلەدى. سونىڭ ىشىندە، بانك، تۋريزم جانە كوڭىل اشۋ سالالارى كوش باستايدى. ايتالىق، كانادامەن ساۋدا بايلانىستا 2015 جىلدا 15,5 ملرد اقش دوللارىندىق ساۋدا ايىرباسىنىڭ 6,2 ملرد دوللارىن قىزمەت وتەۋ سالاسى ارقىلى قۇراعان. ۇلىبريتانيامەن ساۋدا قاتىناسى دا وسىعان ۇقساس، الايدا سالىستىرمالى تۇردە تومەن سومانى ۇستاعان.

وسى مالىمەتتەردەن بەلگىلى بولعانداي، ەگەر اۇش قىزمەت وتەۋ سالاسىنىڭ جوعارى ساپاسى بولماسا، اقش ساۋدا نارىعىنىڭ قاي جاقتان دا كەمشىن تارتارى انىق بولىپ وتىر. 2016 جىلى اقش-تىڭ جالپى پايدا نارىعى 734,3 ملرد دوللاردى قۇراپ، ساۋدا-ساتتىقتىڭ كىرگىزگەن پايدا نارىعى 502,3 ملرد دوللاردى يەلەدى. بۇل ترامپتى بايبالامعا سالاتىنداي كورسەتكىش ەمەس. ال اقش ەكونوميكاسىن دامىتۋدى قولعا الماق بولعان ترامپتىڭ، ورە تۇرىپ، ساۋدا ساتتىقتان پايدا نارىعىمىز قۇلدىراۋدا دەپ جاتۋى، ونىڭ قاناي دا ءبىر قادامدارى ءۇشىن تۋدىرعان داقپىرتى بولارى انىق.

“The Qazaq Times”