چاۆەستىڭ بۇل سۋرەتى وعان ادال بەرىلگەن «كولەكتيۆوس» مۇشەلەرى جاعىنان قورعالادى. فوتو: wlrn.org

ۆەنەسۋەلاداعى وپپوزيتسيا مەن كوپتەگەن ەلدىڭ ۇكىمەتتەرى نيكولاس مادۋرونىڭ وتستاۆكاعا كەتۋىن تالاپ ەتۋدە. لاتىن امەريكاسى دەرلىكتەي، اقش پەن كانادا جانە بىرقاتار ەۋروپا ەلدەرى دە وپپوزيتسيانى قولداپ، پرەزيدەنت مادۋرونىڭ مەرزىمنەن بۇرىن سايلاۋ وتكىزۋىن تالاپ ەتەدى. الايدا، مادۋرو بۇل ايتىلعانداردى شەتەلدىك كيلىگۋ رەتىندە باعالاپ وتىر.

نيكولاس مادۋرو بىرقاتار باتىس ەلدەرى قويعان ۋلتيماتۋمنان باس تارتتى، ءارى: «ءبىز كەز-كەلگەن ەلدىڭ ۋلتيماتۋمىن قابىلداي بەرمەيمىز. بۇل ەلدەگى ازماتتىق سوعىس قاۋپىن كۇشەيتەدى»، – دەدى. ۆەنەسۋەلادا ازاماتتىق سوعىس بولسا نيكولاس مادۋرونى قولدايتىن قارۋلى كۇشتەردىڭ بار ەكەنى تۋرالى ايتىلادى. شىنىندا، ۆەنەسۋەلاداعى ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك ساياسي داعدارىسقا قاراماستان مادۋرونى قولدايتىن قانداي كۇشتەر بار؟

ول ارينە بۇرىنعى ليدەر ۋگو چاۆەس قۇرعان «كولەكتيۆوس» (colectivos) مۇشەلەرى بولماق. بۇل ۇيىمنىڭ باسىم كوپ مۇشەلەرى چاۆەس ۇيىمداستىرعان 1992 جىلعى رەۆوليۋتسياعا قاتىسقاندار جانە چاۆەسپەن بىرگە تۇرمەگە جابىلعاندار. ولار شىن مانىسىندە ۋگو چاۆەسكە ادال بەرىلگەندەر، اڭگىمە ءبىر عانا «كۇن كوسەمگە تابىنۋ» سەكىلدى يدەولوگيادا ەمەس. ولار چاۆەسپەن بىرگە كۇرەسكەندەر.

«كولەكتيۆوس» ۇكىمەتتىڭ قولداۋىمەن ەلدە تەز قانات جايعان. ولار رەسمي تۇردە حالىققا الەۋمەتتىك كومەك كورسەتۋشىلەر رەتىندە اتالادى. بىراق، ەلدەگى وپپوزيتسيا ولاردى قۇرالدى توپ رەتىندە قارايدى. چاۆەسكە ادالدىقپەن بەرىلگەن بۇل ۇيىمنىڭ مۇشەلەرى ەلدە ون مىڭداپ، ءتىپتى ءجۇز مىڭداپ سانالۋى مۇمكىن. كەيىن ولار چاۆەستىڭ مۇراگەرى بولعان مادۋروعا انت بەرىسكەن.

حورحە ناۆاس. فوتو: KEVIN JORDAN/BBC.

"قاسىق قانىم قالعانشا تۇرىپ بەرەم" – سۋبەرو. فوتو: KEVIN JORDAN/BBC.

BBC جۋرناليستەرى «كولەكتيۆوس» مۇشەلەرى سۋبەرو، حورحە ناۆاس، سومبرا قاتارلى وتستاۆكاداعى اسكەريلەرمەن سۇحباتتاسقان. ولار ەلدەگى ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك جانە ساياسي داعدارىستىڭ بارىنە «سىرتقى كۇشتەر» كىنالى دەپ قارايدى. ءارى، كوبى دەرلىك ورتا جاستار شاماسىندا بولسا دا قولىنا قارۋ الىپ، مادۋرونى، ەلدى قورعاپ سوعىسۋعا دايىن ەكەنىن جەتكىزگەن. "مادۋرو ءۇشىن قورعان بولىپ تۇرىپ بەرەمىز، قاسىق قانىم قالعانشا تۇرىپ بەرەم", – دەيدى سۋبەرو.   «كولەكتيۆوس» مۇشەلەرىندە "قاسىق قانى قالعانشا سوعىسۋ" دەگەن ۇستانىم كەڭ تاراعان. 

بۇل ۆەنەسۋەلادا ازاماتتىق سوعىستىڭ بولۋ مۇمكىندىگىن، ءارى ازاماتتىق سوعىس بولعان جاعدايدا ادام شىعىندارىنىڭ كوبەيەتىنىن كورسەتسە كەرەك. كۇشتىك قۇرىلىمدار دەرلىكتەي پرەزيدەنت جاعىندا تۇرعان قازىرگى جاعدايدا ۆەنەسۋەلاداعى ازاماتتىق سوعىستىڭ سالدارى حالىق ءۇشىن تىم اۋىر تيمەك.   

 “The Qazaq Times”