كانادا مەن قىتاي قاتىناسى سالقىنداي ءتۇستى

سارسەنبى كۇنى، كانادانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى حريستيا فريلاند وتتاۆادا ءباسپاسوز ءماجىلىسىن وتكىزدى. ءباسپاسوز جيىنىندا فريلاند كانادا مەن اقش اراسىنداعى ەكستراديتسيالاۋ شارتى جونىندە جانە اقش-تىڭ تالابى بويىنشا كانادادا تۇتقىندالعان Huawei كومپانياسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى مىڭ ۋانجوۋ مەن كانادالىق بۇرىنعى ديپلومات ميحايل كوۆريگتىڭ ءىسى جونىندە جۋرناليستەردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەردى.

كانادانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى فريلاند حانىم. فوتو: Unian.

فريلاند حانىمنىڭ مالىمدەمەسىنەن، كانادانىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندەگى قىزمەتىنەن بۇساعاننان كەيىن حالىقارالىق داعدارىس جونىندەگى ۇيىمدا جۇمىس ىستەپ جاتقان كاڭ ميڭكايدىڭ قىتاي ۇكىمەتى جاعىنان تۇتقىندالعانى بەلگىلى بولدى. بۇل ماسەلە كانادا ۇكىمەتىنىڭ الاڭداۋشىلىعىن تۋعىزىپ وتىر.

كانادانىڭ ءسىم باسشىسى تاعى ءبىر كانادالىق ازاماتتىڭ قىتايدا ءىز-ءتۇسسىز جوعالىپ كەتكەنىن مالىمدەدى. «ءبىز ءبىر كانادالىق ازاماتتىڭ قىتاي بيلىگىنىڭ سۇراعىنان كەيىن بىزگە حابارلاسقانىن بىلەمىز. بىراق، ودان كەيىن ول حابارسىز كەتتى»، – دەدى فريلاند حانىم. ونىڭ ايتۋىنشا، قازىر كانادا ۇكىمەتى وسى ازاماتتى ىزدەستىرۋ ۇستىندە جانە بۇل تۋرالى قىتاي ۇكىمەتىنە دە ءوز تالاپتارىن جولداعان.

فريلاند جوعالعان ازاماتتىڭ جەكە باستىق ينفورماتسيالارى ايتىپ بەرۋدەن باس تارتتى. كانادا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى مىڭ ۋانجوۋدىڭ تۇتقىندالۋىنان بۇرىن ەل ازاماتتارىنا جاريالاعان قىتايعا ساپار جاساۋدا «قىرعى بولۋ» تۋرالى ەسكەرتۋدىڭ ءالى دە ءوز كۇشىنە يە ەكەنىن ايتتى.

كاڭ ميڭكايدىڭ تۇتقىندالۋى كانادادا Huawei كومپانياسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى مىڭ ۋانجوۋدىڭ تۇتقىندالۋىنان كەيىن ورىن الدى. مىڭ ۋانجوۋ قاماۋعا الىنعان كەزدە قىتاي ۇكىمەتى بۇنىڭ زاردابى اۋىر بولاتىنىن ەسكەرتكەن ەدى. قۇراما شتات تارابى مىڭ ۋانجوۋدى اقش-تىڭ يرانعا قارسى سانكتسيالارىنان جالتارۋ ماقساتىندا الاياقتىقپەن اينالىستى دەپ ايىپتادى. دەگەنمەن، قىتايلىق تەحنولوگيا كومپانياسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى 11 جەلتوقساندا كەپىلدىكپەن بوساتىلعان بولاتىن.

اقش  پرەزيدەنتى دونالد ترامپ بۇل تۋرالى جاساعان مالىمدەمەسىندە، ەگەر ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك مۇددەسىنە پايدالى بولسا نەمەسە اقش-قىتاي ساۋدا كەلىسىمدەرىنە وڭ ىقپال جاسايتىن بولسا مىڭ ۋانجوۋدىڭ ىسىنە ارالاسۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتتى. الايدا، كەشەگى ءباسپاسوز جيىنىندا كانادا ءسىم باسشىسى بۇل ءىس كانادا زاڭى بويىنشا بىرجاقتى ەتىلەتىنىن اتاپ كورسەتتى.

“The Qazaq Times”