قىتايدىڭ اقش-تاعى ەلشىسى ترامپ-شي كەلىسسوزىنىڭ تابىستى بولمايتىنىن اڭعارتتى

اقش-قىتاي اراسىنداعى ساۋدا سوعىسى مەن ءتۇرلى سالاداعى قارىم-قاتىناس شيەلەنىسىپ تۇرعان تۇستا، قىتايدىڭ قۇراما شتاتتاعى ەلشىسى  ەسكەرتۋگە ۇقساس مالىمدەمە جاسادى. ول مالىمدەمەسىندە، ەگەر امەريكالىق قاتاڭ ساياسات الەمدەگى ەڭ ءىرى ەكى ەكونوميكانى – اقش پەن قىتايدى بولۋگە تىرىساتىن بولسا، بۇنىڭ سالدارى تىم اۋىر بولاتىنىن ايتقان. قىتاي ەلشىسىنىڭ بۇل مالىمدەمەسى، رەسمي بەيجىڭنىڭ الدا بولاتىن ترامپ-شي كەلىسسوزىنە دەگەن ۇستانىمىن انىق بايقاتتى. 

كەشە Reuters اقپارات اگەنتتىگى قىتايدىڭ اقش-تاعى ەلشىسى تسۋي تيانكايدىڭ ەكسكليۋزيۆتى سۇحباتىن جاريا ەتتى. قىتاي ەلشىسى سوزىندە، بەيجىڭ تارابى بۋەنوس-ايرەستەگى G20 سامميتىندە اقش-پەن ساۋدا سوعىسىن توقتاتاتىن كەلىسىمگە قول جەتكىزەمىز دەپ ۇمىتتەنەتىنىن، ءارى قىتاي كەلىسسوز بارىسىندا ءوز مۇددەلەرىن ساقتاپ قالۋعا تىرىساتىنىن ايتقان. بۇلاي بولعاندا، قىتاي تارابى ترامپ ۇكىمەتىنىڭ قويعان تالاپتارى تۋرالى ويلانىپ تا وتىرعان جوق دەۋگە بولادى.

قىتاي ەلشىسىنەن بۇرىن اق ءۇيدىڭ ەكونوميكا جونىندەگى كەڭەسشىسى لارري كۋدلوۋ دا بۇل ماسەلە جونىندە مالىمدەمە جاساعان بولاتىن. ول مالىمدەمەسىندە، پرەزيدەنت ترامپ  G20 ءسامميتى اياسىنداعى قىتاي باسشىسىمەن وتەتىن كەلىسسوزدى «تاماشا مۇمكىندىك» رەتىندە، كەلىسسوزگە ۇلكەن ءۇمىت ارتىپ وتىرعانىن ايتقان ەدى. سونداي-اق، كۋدلوۋ اقش تارابى تەك ءادىل ساۋدا كەلىسىمىنە، ايتالىق، زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعىن قورعايتىن، امەريكالىق كاسىپورىندارعا تەحنولوگيالاردى وتكەرىپ بەرۋگە ماجبۇرلەمەيتىن، تاريفتەر مەن وزگەدە ساۋدا قاتىناستارى تەڭ قاراستىرىلعاندا عانا قىتايمەن كەلىسىمگە كەلە الاتىنىن ايتقان بولاتىن.

ارگەنتيناداعى G20 ءسامميتىنىڭ باستالۋىنا بىرنەشە كۇن قالدى. ال، قوس تاراپتىڭ وكىلدەرى كەزەگىمەن جاساعان مالىمەتتەرگە قاراساق، اقش پەن قىتاي الداعى كەزدەسۋدە پىكىر بىرلىگىنە كەلە الاتىن ءتۇرى جوق. ەگەر قىتاي بۇل جولى ترامپ ۇكىمەتىنىڭ دەگەنىنە كونبەسە، وندا قىتايدى قانداي اۋىر سىناقتىڭ كۇتىپ تۇرعانىن پرەزيدەنت ترامپ وسىدان بۇرىن ايتىپ كەتكەن. ايتالىق، 200 ملرد دوللار كولەمىندەگى قىتايلىق تاۋارعا سالىنعان 10 پايىز سالىق ەندىگى جەردە 25 پايىزعا دەيىن كوتەرىلەتىن بولادى. اق ءۇي بۇل شاراسىن قىتاي تارابى ءوز نارىعىن اشىپ، امەريكالىق كومپانيالارعا ءادىل ساۋدا نارىعىن بەرگەنگە دەيىن جالعاستىرۋعا بەكىپ وتىر.

الداعى كەزدەسۋ تۋرالى الەم ەلدەرىندەگى ساراپشىلار دا ءتۇرلى كوزقاراس ايتادى. باسىم كوبى، قوس تاراپتىڭ قازىرگى بەينەسىنەن الداعى كەلىسسوز ءساتسىز بولادى دەپ بولجايدى. قىتايدىڭ اقش-تاعى ەلشىسى الداعى كەلىسسوز تۋرالى قىتايدىڭ قاتاڭ ۇستانىمىن كورسەتكەندەي بولدى. «ءبىز ءوزىمىزدىڭ ەكونوميكالىق ساياساتىمىز ءۇشىن ءبىر عانا تاراپتىڭ ءوتىنىشىن قابىلداي المايمىز. بۇل باسقا دا بارلىق تاراپتارعا ساي بولۋى كەرەك»، – دەيدى تسۋي تيانكاي اتالعان سۇحباتىندا. ايتا كەتەيىك، قىتاي باسشىسى باستاعان دەلەگاتسيا ىشىندە قۇراما شتاتتاعى ەلشىسى دە G20 سامميتىنە قاتىسادى.

“The Qazaq Times”