رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين. فوتو: asn.in.ua

بريتانيا ەو-نىڭ رەسەيگە قارسى جاڭا سانكتسيالارىنىڭ قاتارىنا حيميالىق قارۋدى جاساۋعا جانە قولدانۋعا قاتىسى بار ادامدار مەن «ءپۋتيننىڭ شپيوندىق ارەكەتتەرىنە» قارسى قاۋلىلاردى ەنگىزۋدى تالاپ ەتتى. بۇل تۋرالى «Times» مالىمدەدى.

بۇل شارانى سەرگەي سكريپال مەن ونىڭ قىزى يۋليانىڭ بريتاندىق سولسبەريدە ۋلانۋىنا جاۋاپ رەتىندە ەنگىزۋ ۇسىنىلدى. سونداي-اق، قاتاڭ قاۋلىلاردا «ۆلاديمير ءپۋتيننىڭ اسكەري، شپيوندىق ارەكەتىن» قاراستىرىپ، سانكتسيالاردى جاڭارتىپ وتىرۋ كەرەكتىگى ايتىلعان. قازىرشە قاۋلىلاردىڭ قارا تىزىمىندە التى ادام قارسى شارالارجازىلعان. ەندى ۇلىبريتانيا ەو-عا مۇشە ەلدەردىڭ قولداۋىنا يە بولسا، سانكتسيالاردىڭ جاڭا پاكەتى ءوز كۇشىنە ەنەدى. بريتانيانىڭ بۇل تالابىنا گەرمانيا مەن فرانتسيا قولداۋ ءبىلدىردى. ەندى لوندون باسقا ەلدەردىڭ سىرتقى ىستەر مينيسترلەرىمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋدە.

اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ پەن ۇلىبريتانيا پرەمەر-ءمينيسترى تەرەزا مەي رەسەيگە قارسى سانكتسيالاردى قولدايدى. فوتو: static.life.ru

حالىقارالىق ىستەر جونىندەگى پارلامەنتتىك كوميتەتتىڭ مۇشەسى، كونسەرۆاتور روبەرت ءسيليدىڭ ايتۋىنشا، بۇل جولى سانكتسيالار «رەسەيلىك شپيوناجدىڭ كوزىن قۇرتۋى ءتيىس». ول ءوز سوزىندە: «بۇيرىقتى ورىنداعانداردى عانا ەمەس، تىكەلەي بۇيرىق بەرگەن باسشىلاردى دا قاتاڭ تەرگەۋگە الۋ كەرەك. ەگەر ءبىز جاي عانا تومەنگى دەڭگەيدەگىلەردى، ياعني تاپسىرمانى ورىنداۋشىلاردى كىنالاي بەرەتىن بولساق، نەگىزگى وپپونەنت جازادان قۇتىلىپ كەتەدى. سول ءۇشىن جوعارى بيلىكتەگىلەردى دە ەسكەرۋىمىز قاجەت. بۇل جولعى سانكتسيا اۆتوريتارلىق رەجيمدەگىدەرگە قاتتى اسەر ەتۋى ءتيىس»، – دەدى. روبەرت سيلي سۇحباتىندا رەسەيلىك شپيوناج بەن ءپۋتيننىڭ ارەكەتىن سىنعا العان. وسىعان دەيىن «Bellingcat» زەرتتەۋ ورتالىعى ەكس-تىڭشى سكريپالدى ۋلادى دەگەن كۇدىكتىلەر اناتولي چەپيگۋ مەن الەكساندر ميشكيندى «تالاي قىلمىستىق ءىستىڭ ارتىندا تۇر» دەگەن. الايدا بريتاندىق ۇكىمەت ءالى كۇنگە دەيىن بۇل مالىمدەمەنى فاكت رەتىندە قابىلداعان جوق. سەبەبى، اتالعان ەكى كۇدىكتىدەن وزگە دە كىنالىلەردىڭ تابىلاتىنا سەنىمدى.

2014 جىلى اقش پەن ەو رەسەي قىرىمدى اننەكسيالاعانى ءۇشىن گرۋ باسشىسى يگور سەرگۋنعا قارسى سانكتسيالاردى ەنگىزگەن بولاتىن. سول كەزدە ەۋرووداق «ۋكراينانىڭ شىعىسىنداعى اسكەري قاقتىعىستاردى ۇيىمداستىرعان» گرۋ وفيتسەرى يگور سترەلنيكوۆقا قاتىستى سانكتسيالاردى قولداندى. ال 2016 جىلى اقش وسى سيپاتتاعى سانكتسيالاردى رەسەيگە قارسى ەنگىزگەن. تىزىمدە «اقش-تاعى پرەزيدەنتتىك سايلاۋعا ارالاسۋ ارقىلى دەموكراتيانى بۇزۋعا ارەكەت ەتكەن» گرۋ باسشىسى يگور كوروبوۆتىڭ ەسىمى اتالدى. سانكتسياعا ىلىككەن رەسەيلىكتەردىڭ تولىق ءتىزىمى جەلتوقساندا بەلگىلى بولادى. تىزىمدەگىلەردىڭ بارلىق شەتەلدىك اكتيۆتەرى بۇعاتتالادى جانە ولارعا ەۋروپالىق وداق اۋماعىنا كىرۋگە قاتاڭ تىيىم سالىنادى.

ايتا كەتەيىك، وسىعان دەيىن رەسمي اقش رەسەيگە سانكتسيالاردىڭ ەكىنشى پاكەتىن ەنگىزەتىنىن ايتقان بولاتىن. كەزەكتى سانكتسيالار رەسەيگە قاتىستى قاتاڭ شەكتەۋلەر ەنگىزۋدى كوزدەيدى. بۇدان بىلاي اقش پەن رەسەي ۇكىمەتى اراسىندا ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناس شەكتەلەدى. سونداي-اق رەسەي ۇكىمەتىنە ازىق-تۇلىك ساتىپ الۋدان باسقا جاعدايدا اقش بانكتەرىنىڭ كرەديت بەرۋىنە قاتاڭ تىيىم سالىنادى.بۇدان بولەك، اقش پەن رەسەي ۇكىمەتى اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قاتىناستاردى شەكتەۋ، ۋاشينگتوننىڭ «قارا» تىزىمىندەگى ادامدار اراسىنداعى كەز كەلگەن كەلىسىم-شارتتار مەن مامىلەلەردى جۇزەگە اسىرماۋ جانە حيميالىق قارۋدى قولداعان جانە تاراتقان ادامدارعا قارسى دەربەس سانكتسيالار ەنگىزۋدى كوزدەيدى.

"The Qazaq Times"