وسى ايدىڭ 10-28 كۇندەرى ارالىعىندا جەنەۆا قالاسىنىڭ ورتالىعىندا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ ادام قۇقىقتارى جونىندەگى كەڭەسىنىڭ 39-شى كەزدەسۋى وتۋدە.
كەزدەسۋ اياسىندا ون سەگىزىنشى قىركۇيەكتە قىتايدىڭ قول استىنداعى قازاقتاردىڭ جازىقسىزدان قاتاڭ تارتىپتەگى كونسلاگەرلەرگە قامالۋى جانە قىتاي ۇكىمەتى جاساپ جاتقان زۇلىمدىقتار مەن قىسىمدار باستى ماسەلە ەسەبىندە تالقىلداندى.
اتالعان كەزدەسۋدىڭ باستى ماقساتى – قىتاي ۇكىمەتىنىڭ شىعىس تۇركىستاندا ميلليونداعان قازاقتاردى كونسلاگەرلەرگە جونەلتىپ، ازاپتاپ ءولتىرىپ جاتقاندىعىن بۇۇ ديپلوماتتارى مەن حالىقارالىق بەيرەسمي ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرىن مالىمەتتەندىرۋ.
جيىندا ەۋروپا مادەنيەت جانە تەولوگيا ورتالىعىنىڭ جەتەكشىلەرىنەن پروفەسسور ەدريان زەنز، حالىقارالىق ادام قۇقىقتارىن قورعاۋمەن اينالىساتىن «Human Right s Watch» ۇيىمىنىڭ وكىلى دجون فيشەر ءسوز سويلەدى. ال گەرمانيادان قاتىسقان ءومىرحان التىن قىتايداعى قازاقتاردىڭ باستان كەشىپ جاتقان تاۋقىمەتىن، قىتاي زۇلماتىن جانە سونداعى قانداستارىمىزدىڭ جازىقسىز تۇرمەگە قامالىپ جاتقانىن جيىنعا قاتىسۋشىلارعا ءتۇسىندىرىپ، زالدا وتىرعان قىتاي ۇكىمەتىنىڭ رەسمي وكىلدىگىنە قاراتىپ ايتتى.
سونداي-اق ءومىرحان التىن ءوز بايانداماسىندا كەزدەسۋگە قاتىسقان ديپلوماتتار مەن حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرىنە شىعىس تۇركىستانداعى، شىڭجاڭداعى قازاقتاردىڭ ءجۇز مىڭداپ جاپپاي كونسلاگەرلەرگە قامالىپ، ادام كونگىسىز قورلىققا، قۋدالاۋعا تاپ بولىپ جانە قىتاي بيلىگىنىڭ ادام قۇقىقتارىن اياۋسىز تاپتاپ جاتقانىن جەتكىزدى.
قىتاي ۇكىمەتىنىڭ ادام قۇقىقتارىن تاپتاپ، ازاپ كورسەتۋىنە حالىقارالىق قاۋىمداستىقتاردىڭ نازارى تۇسكەن ساتتە عانا قانداستارىمىزدىڭ تاعدىرى رەتتەلەدى دەگەن ءۇمىت بار.