رەسەي قورعانىس مينيسترلىگى ءسۇريا جاعالاۋلارىندا يل-20 رەسەيلىك اسكەري ۇشاعىنىڭ اپاتىنا قاتىستى ءيزرايلدى «دۇشپاندىق ءىس-قيمىلدار جاسادى» دەپ ايىپتادى. 

مينيسترلىكتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى «ءيزرايلدىڭ ارانداتۋشىلىق ارەكەتتەرىن دۇشپاندىق دەپ باعالايمىز. يزرايلدىك اسكەرلەردىڭ جاۋاپسىزدىعىنىڭ كەسىرىنەن 15 رەسەيلىك اسكەري قىزمەتشىلەر قازا تاپتى. بۇل رەسەي مەن يزرايل ارىپتەستىگىنە نۇقسان كەلتىرەدى. سول ءۇشىن ءبىز ءتيىستى جاۋاپتى تالاپ ەتەمىز»، – دەدى. راس، كەيىننەن رەسەي پرەزيدەنتى بولعان قايعىلى وقيعالاردىڭ تىزبەگىن اتاعان مالىمدەمە جاسادى، بىراق قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ ۇستانىمى ونىمەن تولىق كەلىسىلگەنىن اتاپ ءوتتى.

قوس تاراپتان قوس جاۋاپ: رەسەي نۇسقاسى

رەسەي قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ مالىمدەۋىنشە، سول ۋاقىتتا جاعالاۋدا F-16-نىڭ ءتورت يزرايلدىك جويقىنشىلارى بولعان. رەسەي اسكەري كۇشتەرى يزرايلدىك ۇشاقتار سۇريالىق رادارلاردان جاسىرىنۋ ءۇشىن رەسەيلىك ۇشاقتارعا ادەيى ۇيمداستىرعانىنا سەنىمدى. جانە ولار لاتاكياداعى جاعدايلار بويىنشا سوققى جاساعان دەپ بولجاپ وتىر.

ريا نوۆوستي اگەنتتىگى حابارلاعانداي، رەسەي قورعانىس ءمينيسترى سەرگەي شويگۋ ءوزىنىڭ يزرايل ارىپتەسى اۆگيدور ليبەرمانمەن تەلەفون ارقىلى سويلەسكەن جانە وعان «يزرايلمەن بولعان قاۋىپتى وقيعالاردىڭ الدىن الۋ تۋرالى ۋاعدالاستىققا قاراماستان، رەسەيلىك اسكەرلەر توبىنىڭ باسشىسى يزرايلدىك F-16 سوققىسىنا دەيىن ءبىر مينۋت بۇرىن حابارلانعانىن»، – ايتتى.

يزرايل نۇسقاسى

ءيزرايلدىڭ قورعانىس اسكەرى قازا تاپقاندارعا كوڭىل ايتتى. ءوتىنىش حات تساحال-دىڭ تۆيتتەردەگى رەسمي پاراقشاسىندا جاريالاندى. يزرايلدىك مالىمەتتەر بويىنشا، سۇريالىق توپ زىمىراندارىن شىعارا باستاعاندا، يزرايلدىك ۇشاقتار ءوز اۋماعىنان «ءبىر قادام اتتاپ باسپاعان». سونىمەن قاتار، ءسۇريا اۋماعىندا ۇشاق نىساناعا «بايقاۋىسىزدا» تۇسكەن جانە ول ۋاقىتتا رەسەيلىك يل-20 بۇل اۋداندا بولعان جوق دەيدى. BBC-ءدىڭ ورىس بولىمىنە بەرگەن سۇحباتىندا اۋە شابۋىلىنا قارسى قورعانىس سالاسىنداعى ساراپشى، س-200 زەنيتتىك زىمىران پولكى كومانديرىنىڭ ورىنباسارى ميحايل حودارەنوك «وقيعا ادەيى ۇيىمداستىرىلعان جوق جانە رەسەيلىك ۇشاق نىساناعا الىنباعان» – دەدى. ال يزرايلدىك اسكەري ساراپشى داۆيد گەندەلمان BBC-گە بەرگەن سۇحباتىندا «اسكەري ىنتىماقتاستىق دەڭگەيىندە بۇل وقيعا قارىم-قاتىناستىڭ ۇزىلۋىنە ەمەس، كەرىسىنشە بايلانىستى نىعايتۋعا اكەلەتىنىن» ايتتى.

وقيعا قالاي بولدى؟

17 قىركۇيەك كۇنى ماسكەۋ ۋاقىتى بويىنشا شامامەن 23:00-دە رەسەيلىك يل-20 بارلاۋ ۇشاعى بورتتا 15 اسكەري قىزمەتكەرلەرمەن جەرورتا تەڭىزىنە جەتكەن كەزدە جوعالىپ كەتكەن بولاتىن. ۇشاق جەرورتا تەڭىزى اكۆاتورياسىنىڭ ۇستىندە، جاعالاۋدان شامامەن 35 شاقىرىم جەردەگى حمەيميم اۆيابازاسىنا قونۋعا بەت العان.

اپاتقا ۇشىراعان رەسەي ۇشاعى س-200 پۆو جۇيەسى بويىنشا 1960-شى جىلدارى ازىرلەنگەن. بۇل جەكەلەگەن وبەكتىلەردى قورعاۋعا ارنالعان جۇيە. ال ءسۇريانىڭ اشق قارۋ-جاراعىن ارنايى شابۋىلداعا قارسى جابدىقتالعان. بۇل دەگەنىمىز، راداردى باعىتتاپ، نەگىزگى وبەكتىنى نىساناعا الاتىنىن بىلدىرەدى. رادار ەكرانىندا سالىستىرمالى تۇردە از جىلدامدىقپەن ۇشاتىن ءىرى ۇشاق-بارلاۋشى، كىشىگىرىم جانە جىلدام جويعىش ۇشقىشتاردان ايتارلىقتاي ەرەكشەلەنەدى. دەگەنمەن، رەسەيلىك اسكەري مالىمدەمەلەرگە قاراعاندا، «سۇريالىق زرك ەسەپتەۋلەرى رەسەيلىك ۇشاقتى ادەيى سوققان».

جاعداي قالاي ءوربيدى؟

رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين: «وسى ىسكە قاتىستىتيىستى شارالاردى قولعا الدىق. ەندىگى ماقسات ءيزرايلدىڭ باعىت-باعدارىن انىقتايمىز»، – دەيدى. پدپر مۇشەسى الەكساندر شەرين «ينتەرفاكس» اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىندا «ەگەر بانديت ءسىزدىڭ ۇيىڭىزگە بالالارىڭىزدى جانە ايەلىڭىزدى ولتىرسە، وندا تەرگەۋ امالدارى جۇرگىزىلەدى. ال بۇل جاعدايدا 15 ادامنىڭ جازىقسىز قازا تاپقانىن ەسكەرسەك، يزرايل تاراپى جاۋاپ بەرى ءتيىس»، – دەگەن. ال رف قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ حالىقارالىق اسكەري ىنتىماقتاستىق باسقارماسىنىڭ بۇرىنعى باستىعى گەنەرال-پولكوۆنيك لەونيد يۆاشوۆ يزرايلمەن اسكەري جانە اسكەري-تەحنيكالىق قاتىناستاردى توقتاتۋدى، راديكالدى ديپلوماتيالىق قادامدارعا بارۋدى جانە يزرايل مەملەكەتىنىڭ قارسىلاستارىمەن ىنتىماقتاسۋدى ۇسىندى. سونداي-اق «ليۆان مەملەكەتىنىڭ ءوزىن-ءوزى قورعاۋ ءۇشىن «حەزبوللانىڭ» رەسمي قۇرىلىمدارىنا، تازا قورعانىس ماقساتتارىنا ارنالعان قۇرالدارى مەن بارىنشا تاسىمالداناتىن زەنيتتىك - زىمىران كەشەندەرىنە توسقاۋىل قويۋعا بولادى»، – دەدى ول.

باسقا اسكەري جانە ساياسي ساراپشىلاردىڭ مالىمدەمەلەرىندە ايتىلعان ۇسىنىستاردا سۇريامەن بايلانىستى قايتا قاراپ، رەجيمنىڭ ساقتالۋىن قاتاڭ باقىلاۋ يدەياسى ءجيى كەزدەسەدى جانە بۇل شەشىم ءبىرىنشى كەزەكتە يزرايل اسكەري ۇشاقتارىنا قاتىستى.

ءتۇيىن: ەشقانداي سوعىس بولمايدى

تاياۋ شىعىس جونىندەگى ساراپشى ميحايل ماگيد اتاپ وتكەندەي، رەسەي اشىق اسكەري بايلانىستان كەيىن دە باتىس ەلدەرىمەن اشىق قاقتىعىسقا كىرىسەدى. ول سۇرياداعى رەسەيلىك بومبارديرلەۋشىنىڭ تاريحىن، سونداي-اق 2018 جىلدىڭ اقپان ايىندا ەۆفراتقا جاقىن جەردە دەير-ەز-زور پروۆينتسياسىندا رەسەيلىك جالدانۋشىلاردىڭ بەلگىلەنبەگەن سانىنىڭ قازا بولۋىن دا ەسكە سالدى. ءبىرىنشى رەتتە ساۋدا-ەكونوميكالىق سالادا قيىندىقتار تۋىنداۋى مۇمكىن.

قازىرگى ۋاقىتتا بۇل ءىستى يزرايل ەگجەي-تەگجەيلى تالقىلاۋعا مۇددەلى، سەبەبى ماسكەۋمەن ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناسىن ۇزگىسى كەلمەيدى. ال رەسەي تاراپى ازىرشە بايلانىستى رەتتەۋگە قۇلىقسىز: ولار يزرايل قالاي دا جاۋاپ بەرىپ، «قاتاڭ جازالانۋى ءتيىس» دەپ سانايدى. بىراق، وقيعانى ەگجەي-تەگجەيلى باعامدايتىن بولساق، رەسەي ۋكراينادان بولەك باسقا مەملەكەتتەرمەن قانداي دا ءبىر ماڭىزدى كونفرونتاتسيا جۇرگىزۋگە دايىن ەمەس. وعان جان-جاقتان تيگەن «سوققىلار» مەن سانكتسيالاردىڭ ىقپالى بار.

"The Qazaq Times"