اقش-قىتاي ساۋدا قاتىناسى وت پەن سۋداي وتاسا المايتىن كۇيگە ءتۇستى

قىتاي جاڭا شارالار قولدانىپ، اقش-تىڭ جاڭا سالىق رەفورماسىنا توقتاتۋعا تىرىسۋدا. رەسمي بەيجىڭ بيلىگى ترامپ ۇكىمەتى جاساعان قىسىمدى السىرەتۋدى ماقساتىندا، كۇن ەنەرگياسىن تاقتالارى جانە كىر جۋ ماشيناسىنا قاراتقان جاڭا سالىق ەرەجەسىنە نارازىلىق ءبىلدىرىپ، دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا (WTO) شاعىم ءتۇسىردى. بۇل تۋرالى WSJ باسىلىمى حابارلادى.

اتالعان شاعىمدا: «ترامپ ۇكىمەتىنىڭ جاڭا سالىق ەرەجەلەرى، وسىعان دەيىن ساقتالىپ كەلە جاتقان حالىقارالىق ەرەجەلەرگە ساي ەمەس، اقش تارابى بۇدان كەلىپ شىققان شىعىندارعا ءتيىستى تولەماقى بەرۋى ءتيىس»، - دەلىنگەن.

ترامپ ۇكىمەتى وسىعان دەيىن مۇمكىندىگىنشە، قىتايدىڭ ىقپالدى ساۋدا ارەكەتتەرىن تەجەۋ ساياساتىن جۇرگىزىپ كەلدى. بۇل ساياساتىنىڭ ىشىندە ينۆەستيتسيا سالۋدى شەكتەۋ جانە جاڭا سالىق رەفورماسى دا بار. اق ءۇيدىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، قىتايدىڭ اقش-تان ۇرلايتىن زياتكەرلىك ونىمدەرىنىڭ ءوزى جىلىنا قۇراما شتاتقا 1 ملرد دوللار زيان كەلتىرەدى ەكەن.

ترامپ ۇكىمەتى قىتايدىڭ دسۇ-عا جاساعان شاعىمىنا قاتتى ءبىر ءمان بەرىپ كەتپەيتىنىن ايتتى. قىتاي قازىر كۇن ەنەرگياسى تاقتالارىن شىعارۋشى ءىرى ەل بولىپ سانالاتىندىقتان، اقش ۇكىمەتىنىڭ بۇل سالاعا جاساعان كەدەرگىسى بەيجىڭنىڭ دسۇ-دان كومەك سۇراۋعا ءماجبۇر ەتتى.

دسۇ اقش پەن قىتايدى ورتاق مامىلەگە شاقىرىپ وتىر. قوس تاراپقا مامىلەگە كەلۋ ءۇشىن بەرىلگەن ۋاقىت ءبىر اپتا، سوعان ساي ەگەر 30 كۇن ىشىندە ەكى ەل ورتاق مامىلەگە كەلە الماسا، وندا دسۇ قىتايدىڭ قايتارما سانكتسيا سالۋىنا جول بەرگەلى وتىر. بىراق، قىتاي قارسى سانكتسيانى تەك ءۇش جىلدان كەيىن عانا جۇزەگە اسىرا الادى.

ەكى ەل اراسىنداعى شيەلەنىس تەك ساۋدادا عانا ەمەس، ترامپتىڭ «اۋەلى امەريكا» ساياساتىنىڭ اسەرىنەن اقش-قىتاي اراسىنداعى ديپلوماتيالىق قايشىلىقتار دا شيەلەنىسە تۇسپەك. اقش جانە ونىڭ وداقتاستارى قىتايدىڭ ساۋدا ارەكەتتەرىنە الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى. سونداي-اق، اقش وداقتاستارى ترامپ ۇكىمەتىمەن بىرگە قىتايعا قارسى شارالاردى قايتا ىسكە قوسۋى مۇمكىن ەكەنىن ەسكەرتتى.

قىتاي باسشىسى الەم الدىندا قىتايدى اقش-قا پارا-پار الىپ ەكونوميكا، الەمنىڭ جاڭا كوشباسشىسى رەتىندە كورسەتۋگە تىرىسقان. الايدا، اقش-قىتاي قارىم-قاتىناسى قازىر، اسىرەسە ساۋدا-ساتتىقتا وتاسا الماستاي كۇيگە ءتۇستى. بۇل ەكى ەل ءۇشىن دە، الەم ەكونوميكاسى ۇشىندە جاڭا شيەلەنىستى ماسەلە بولىپ تۇر.

“The Qazaq Times”