الەم اقپارات كوزدەرى اقش پەن پالەستينا ماسەلەسىنە قانداي باعا بەردى؟

دونالد ترامپتىڭ يەرۋساليمدى  يزرايل استاناسى دەپ مويىنداۋىنان كەيىن اقش پەن پالەستينا قاتىناسىنان تىنىش كەتتى. وسىدان كەيىن پالەستينا جاعى اقش-تاعى ءوز ەلشىلىگىن قايتارۋ تۋرالى شەشىمى وت ۇستىنە ماي قۇيعانمەن بىردەي بولدى. ال، اقش پرەزيدەنتىنىڭ 2 قاڭتار كۇنى الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا پالەستينانىڭ ارەكەتتەرىن سىنعا الىپ، وسىعان دەيىن اقش-تىڭ  پالەستيناعا باعىتتاعان كومەك قاراجاتى مەن قولداۋلارىن توقتاتاتىنىن ايتقان ەدى.

ورتا-شىعىس ەلدەرىنىڭ اقپارات قۇرالدارى جاساعان ساراپتامادا،  «ترامپتىڭ بۇل سوزدەرى پالەستيناعا كورسەتكەن قىرى» دەپ باعالاعان. وندا جانە ترامپ وسى ارقىلى پالەستينانى اقش-تىڭ ورتا-شىعىستاعى ساياساتىن مويىنداۋعا ماجبۇرلەۋ ەكەنى ايتىلعان.

ال، فرانتسيا اقپارات اگەنتتىگىنىڭ 3 قاڭتارداعى حابارىنا قاراعاندا، پالەستينا جاق ترامپتىڭ بۇل ارەكەتتەرىنە جاۋاپ قايتارىپ: «يەرۋساليم – باعا جەتپەس بايلىق. ونى ەشكىم قانشا اقشا بەرسە دە ساتىپ الا المايدى»، – دەگەن.

پالەستينا ازاتتىق قوزعالىس ۇيىمىنىڭ مۇشەسى حانان اشراۋيدىڭ پىكىرىنشە، ترامپتىڭ ۇستانىمى تاياۋ-شىعىس بەيبىتشىلگى ءۇشىن اسا قاۋىپتى بۇزعىنشىلىق. پالەستينا اقش-تىڭ جاساعان قۇقاي كورسەتۋىنەن يمەنبەيدى.

پالەستيناداعى «يەرۋساليم» باسىلىمى «ترامپتىڭ كورسەتكەن قىسىمى، ساياسي تۇرعىدا ورىنسىز ارەكەت. سەبەبى، وندا اقش-تىڭ تەك يزرايل مۇددەسىن عانا كۇيتتەيتىنىن انىق بايقاۋعا بولادى» دەپ جازعان.

مىسىر «Al Akhbar» باسىلىمىنىڭ حابارىندا، «ترامپتىڭ ارەكەتى بىرقاتار قاقتىعىستاردى تۋدىردى. ايتالىق، ترامپتىڭ يەرۋساليم شەشىمى جاريالانعاننان كەيىن، نارازىلىق شەرۋلەرىندە 14 پالەستينالىق يزرايل قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرىمەن قاقتىعىس كەزىندە وققا ۇشتى.

قىتايدىڭ «شينحۋا» اقپارات اگەنتتىگىنىڭ اتالعان تاقىرىپتاعى حابارىندا «اقش-پالەستينا قارىم-قاتىناسى سالقىنداي باستاعان ورايدا، يزرايل جاعى يرۋساليمدى باقىلاۋعا الۋدى كۇشەيتە ءتۇستى» دەلىنگەن.

تانىمال «The New York Times» باسىلىمىنىڭ مالىمدەۋىنشە، يزرايل پارلامەنتىنىڭ 2 قاڭتارداعى وتىرىسىندا قابىلدانعان شەشىم بويىنشا، يزرايل ۇكىمەتىنىڭ الداعى ۋاقىتتا يەرۋساليمگە قاتىستى ءار قانداي ءبىر ساياسي قادامدارى پارلامەنتتىك داۋىس بەرۋ كەزىندە پارلامەنت مۇشەلەرىنىڭ ۇشتەن ەكى بولەگىنەن كوبىرەك قولداۋعا يە بولۋى كەرەك دەپ بەلگىلەندى. بۇل وسىدان بۇرىن پارلامەنت مۇشەلەرىنىڭ جارتىسىنان اسا داۋىس بەرۋىمەن قولداۋ تاباتىن ەدى.

ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنە سۇيەنسەك، بولاشاقتا قاندايدا ءبىر پارتيا نەمەسە ۇيىمنىڭ يزرايل ۇكىمەتىمەن بەيبىت كەلىسىمدەر جاساۋ كەزىندە  يەرۋساليم ماسەلەسىندە بۇرىن-سوڭدى بولماعان قيىنشىلىققا ۇشىرايتىن بولماق.

العىس سەرىكۇلى

“The Qazaq Times”