ترامپ اقش-مەكسيكا شەكاراسىنا قورعان تۇرعىزباق

اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ بۇگىن مەكسيكا شەگەكاراسىندا قورعان تۇرعىزۋعا نۇسقاۋ بەرىپ، ونى ىسكە اسىرۋ جوسپارلارىن دا قاراستىردى. سونىمەن قاتار، لاڭكەستىك پيعىلداردى بولدىرماس ءۇشىن، ءسۇريادان (سيريا) كىرەتىن بوسقىندارعا تيىم سالىپ، ەل ىشىندەگى بوسقىنداردىڭ قيمىلىنا شەكتەۋ قويۋ قاتارلى تاپسىرمالار بەردى. بۇلاردى ەرتەرەك جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن، وسى اپتادان باستاپ ناقتى ارەكەتتەر جاساماق.

ترامپ مەكسيكا شەكاراسىنا قامال تۇرعىزباق. فوتو: ugblizz.com

وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا، ترامپ تاققا وتىرعاننان كەيىن بوسقىنداردى شەكتەيتىنى تۋرالى سايتىمىزدا ارنايى ساراپتامالىق ماقالا جاريالاعان ەدىك. وندا مەكسيكا، لاتىن-امەريكا، قىتاي، ءۇندىستان جانە مۇسىلمان ەلدەرىنەن كىرەتىن بوسقىندارعا شەكتەۋ قوياتىنىن، ونىڭ سالدارى تۋرالى ءوز پىكىرىمىزدى ايتقان بولاتىنبىز. ترامپ پرەزيدەنتتىككە وتىرعان العاشقى اپتا اقش جانە وعان بايلانىستى الەم ەلدەرىنە اسا ماڭىزدى بولعان شەشىمدەردى قابىلداۋمەن باستالدى. كەشە TPP-دان باس تارتۋعا شەشىم جاساسا, بۇگىن كورشىسىمەن ارادا قامال تۇرعىزۋدى بۇيىردى. بۇل ەكەۋى دە ونىڭ سايلاۋ ناۋقانىندا ايتقان ۋادەلەرىنىڭ قاتارىندا بار بولاتىن.

مەكسيكا-اقش شەكاراسى تاريحتان بەرى ۋاشينگتوننىڭ باس اۋىرۋى بولىپ كەلەدى. لاتىن امەريكاسىنان مەكسيكانى باسىپ، اقش-قا كىرەتىن ەسىرتكى ساۋداسىنىڭ كوزگە كورىنبەيتىن «ۇلى جۇلگەسى» عاسىر بويىنا قالىپتاسىپ، ورنىققان. مۇسىلمان ەلدەرىندەگى ارت-ارتىنان تۋىلعان سوعىستاردان كەيىن، بۇل جول – بوسقىنداردىڭ دا زاڭسىز شەكارا اتتايتىن ەڭ نەگىزگى "سوقپاعى" بولىپ كەلەدى. ەندى مىنە امەريكالىقتار مۇددەسىن قورعاپ، ولارعا بەرگەن ۋادەسىن ورىنداۋ ءۇشىن دونالد ترامپ بۇل شەكاراعا قامال تۇرعىزۋدى تاپسىردى. اقۇي شەندىلەرىنىڭ ايتىسىنا قاراعاندا، قامال قۇرلىسىنا فەدەرالدىق قارجىلاي كومەك تە كورسەتىلەدى. ءتىپتى، وسى اپتادان باستاپ جوسپاردى جۇزەگە اسىرۋ شارالارىن قولعا الماق. مۇنىڭ ىشىندە مۇسىلمان ەلدەرىنىنەن كەلەتىن بوسقىندارعا شەكتەۋ قويۋ دا قامتىلعان.

ترامپتىڭ بۇل شەشىمدەرى اقش كونگرەسىندە ءالى قابىلدانبادى. دەسە دە، ترامپ ءوزىنىڭ ۋادەسىن ورىنداعىش پرەزيدەنت ەكەنىن ايگىلەۋ ءۇشىن بولسا دا، سايلاۋ كەزىندەگى ايتقاندارىن بىر-بىرلەپ ىسكە اسىرىپ كەلەدى. بۇل ترامپ اقش-تى اگرەسسيۆتى مىنەزگە باعىتتاپ وتىرعانىن كورسەتەدى.  ونىڭ جاساپ جاتقان ىستەرىنىڭ امەريكا ءۇشىن كەرى اسەرلەرى دە بار. الايدا، بۇل كەرى اسەر جاقىن ارادا كوزگە كورىنە قويمايدى. امەريكانىڭ وقشاۋلانۋى جىلداردىڭ وتۋىمەن «امەريكا ءبىرىنشى» ساياساتىن قۇر ايعايعا اينالدىرماسىنا كىم كەپىل. TPP-دان باس تارتقان اقش ءۇشىن كانادا مەن مەكسيكا سولتۇستىك امەريكاداعى ەڭ نەگىزگى ساۋدا سەرىكتەرى ەدى. مەكسيكا شەكاراسىنا قامال قويۋ ەكى ەلدىڭ ساۋدا-ارىپتەستىك قاتىناسىنا تيىمدىلىك اكەلمەس.  ال ترامپ: “قامال سالۋ – زاڭسىز كوشى-قوندى تەجەۋدىڭ ەڭ ماڭىزدى شاراسى” دەپ وتىر.

“The Qazaq Times”