وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندە شارلاۋ جۇرگىزىپ جۇرگەن اقش تەڭىز كۇشتەرىنىڭ زىمىراندى جويعىش كەمەسى. فوتو: The Wall Street Journal.

جەكسەنبى كۇنى اقش تەڭىز كۇشتەرى وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى (قىتايدا وڭتۇستىك تەڭىز دەپ اتالادى، اعل. South China Sea) قىتاي تەڭىز كۇشتەرى باقىلاۋىنداعى ءبىر ارال ماڭىندا بايىرقالاي ءوتتى. بۇل اقش تەڭىز ارميا كۇشتەرىنىڭ التى اپتا ىشىندە ەكىنشى رەت وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندە ارەكەت جاساۋى بولىپ تابىلادى. قىتاي ۇكىمەتى اقش تەڭىز كۇشتەرىنىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى ارەكەتىنە نارازىلىق ءبىلدىرىپ وتىر. ول ونسىزدا سالقىنداي تۇسكەن قىتاي-اقش قاتىناسىنىڭ سالماعىن اۋىرلاتتى.

الەمدىك تانىمال باسىلىم «The Wall Street Journal» باسىلىمىنىڭ حابارلاۋىنشا، اقش رەسمي وكىلدەرى جەكسەنبى كۇنى «USS Stethem» دەپ اتالاتىن زىمىران قوندىرعىلى جويعىش كەمەلەرىن وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى پاراسەل (Paracel) ارالدارى ماڭىنا جىبەرگەنىن مالىمدەگەن. اقش-تىڭ بۇل سۋ كۇشتەرى اتالعان ارالدان 12 تەڭىز ميل قاشىقتىقتا بولاتىنىن مالىمدەگەن. ءارى بۇل ارەكەتىن تەڭىز شارلاۋ دەربەس ارەكەتى دەپ تۇسىندىرگەن. سونداي-اق، اقش-قا جەتكەن شاعىمداردىڭ جاۋابى رەتىندە اتالعان تەڭىز اۋماعىندا جۇرگىزگەن بارلاۋ ارەكەتى بولىپ سانالادى.

اقش تەڭىز كۇشتەرىنىڭ بۇل قاتارلى ارەكەتى ادەتتە بىرنەشە اپتاعا دەيىن جالاسادى، ءتىپتى ۇزاققا جوسپارلاعاندا بىرنەشە ايعا دەيىن سوزىلادى. ۋاشنگتون رەسمي وكىلدەرىنىڭ مالىمەتىندە بۇل سوڭعى كەزدەگى اقش ۇكىمەتى قابىلداعان شەشىمدەرمەن تىكەلەي قاتىسى جوق ەكەن. ياعني، ولاردىڭ ءسوزى بۇل قىتايعا باعىتتاعان ارناۋلى ارەكەت ەمەس دەگەندى بىلدىرەدى.

دەگەنمەن، ەكى ەل باسشىلارىنىڭ الداعى كەزدەسۋىندە اقش-تىڭ وڭتۇستىك قىتاي تەڭىزىندەگى اسكەري ارەكەتتەرى دە قىتاي باسشىسى جاعىنان ورتاعا سالىنۋى بەك مۇمكىن دەيدى الەمدىك باسىلىم.

“The Qazaq Times”