Auıl şaruaşılığı tehnikaları jañartıla ma?
Elimizde auıl şaruaşılığı salasın örkendetuge köñil bölinip, şarualar men käsipkerlerge käsipterin döñgeletuge mümkindikter wsınılıp otır. Ükimet bergen jeñildikterdi wtımdı paydalanu wzaq uaqıt pen qarjını qajet etetindigine qaramastan, auıl şaruaşılığımen aynalısamın deuşilerdiñ sanı artıp keledi. Äsirese, aymaqtardağı auıl twrğındarınıñ mal jäne egin şaruaşılığımen aynalısuğa ıntaları joğarı. Öytkeni olar mal bağudıñ, egin egudiñ qır-sırın körip ösken, auıl tınısın jaqsı biledi.
Mäselen, siz şaruaşılıqtı bastau üşin igerilmey jatqan bos jerge egin egemin dep şeştiñiz. Jerdi jalğa alğanıñızben, topıraqtı öñdeu, oğan tıñaytqış sebu, egistik ziyankesterin joyu üşin qoldanılatın tehnikalarıñız boluı kerek. Öziñizde bolmasa da, tehnikası bar käsipkerlermen kelisimşartıñız boluı tiis. Al egin jinau nauqanı kezinde jalğa alğan tehnikañızdıñ twralap qalmauına kim kepil? Osı rette qazaqstandıq şarualarğa öz şaruaşılıqtarın tehnikamen qamtamasız etu qiınğa soğatının körip jürmiz. Öytkeni elimizde auıl şaruaşılığı tehnikaları tapşı, bar bolsa da öte eski. Olardı jöndegennen payda az, tek jañasına almastıru qajet. Al jañasın alu şarualarğa qiın, öytkeni bağası qımbat twradı.
Auıl şaruaşılığında ülken mäselelerdiñ biri – tehnika, al önimdilikti arttırudıñ bir jolı – sapalı äri üzdik tehnika. Elimizde auıl şaruaşılığı parkindegi maşinalardıñ 80 payızı 20 jıldan beri paydalanılıp keledi eken.
Osı rette fermerlerge tehnika satıp alu üşin qolaylı qwral – lizing (jabdıqtı satıp aluğa jwmsalatın kürdeli şığınnan qwtılu maqsatımen onı jalğa alıp paydalanu) bolıp otır. Memleket tehnikalardı jañartuğa den qoyıp otır, yağni bwl lizing boyınşa payızdıq mölşerlemeni subsidiyalau jäne investiciyalıq subsidiyalau kölemderi esebinen şeşilmek. Atalmış şaralar auıl şaruaşılığı tehnikası parkin bes jılda oñtaylı deñgeyge jetkizuge mümkindik beredi dep kütilip otır.
Qazaqstanda 2016 jıldan bastap auıl şaruaşılığı tehnikaların nesieleudiñ jaña bağıtı iske asırıla bastadı. Bwl – nesie seriktesteri arqılı auıl şaruaşılığı tehnikaların nesie arqılı satıp alu. Bwrın tehnikalardı satıp aluğa kepilzat arqılı nesie berilse, endigi jerde aymaqtardağı şarualarğa alğaşqı jarna töleu arqılı nesielendiru jürgizile bastadı. Bwl rette «QazAgroQarjı» AQ elimizdegi jıl sayınğı tehnika satıp alu kölemi jalpı satıp alu köleminiñ 40-50%-ın nemese AÖK lizing narığınıñ 90%-ın qwraydı eken. Sonımen qatar, subsidiyalau mehanizmi özgerdi. Bügingi tañda AÖK lizingpen tehnikanı räsimdeu kezinde alğaşqı jarnanı memleket töleydi. Bwl – memlekettiñ qoldau is-şaralarınıñ biri, yağni investiciyalıq subsidiyalau.
Ötken jıldıñ qañtarınan bastap Qazaqstan Respublikası Auıl şaruaşılığı ministrligi şarualardıñ zamanaui auıl şaruaşılığı tehnikalarına qoljetimdiligin arttıru, sonımen birge auıl şaruaşılığı salasında maşina jasaudı damıtudı qamtamasız etu maqsatında tiimdi şaralardı jüzege asırıp keledi. Osılayşa, auıl şaruaşılığı ministrligi 2022 jılğa qaray tehnikağa degen investiciya kölemin 273 mlrd. teñgege deyin arttırudı közdep otır.