Japon jäne ündi liderleriniñ kezdesui. Foto: ACBC.

Ündistan prem'er-ministri Narendra Modi 28 qazan küni Japoniyağa resmi saparmen baradı. Bwl onıñ Ündistan basşısı retinde Japoniya jasağan üşinşi retki resmi saparı. Ündistandıq BAQ Modidiñ Japoniya saparınıñ bastı maqsatı – Ündistan-Japoniya qatınasın joğarı deñgeyge köteru, mwhittağı strategiyası ıntımaqtastıqtı bekemdeu, sol arqılı öñirdiñ qauipsizdigin nığaytu jäne Qıtaydıñ ıqpalın älsiretuge qarsı selbestik ornatu dep körsetedi.

Modi 2014 jılı bilikke kelgennen soñ alğaşqı resmi saparın Japoniyadan bastağan. Kezekti sapar är jıl sayınğı ekijaqtı kezdesudiñ alğaşqısı. Ayta keterligi – Ündistan Japoniyadan tıs tek Reseymen ğana osınday «Jıl sayınğı ekijaqtı kezdesuler» ötkizip kelgen.

Japoniya-Ündistan taraptar qatınası «Erekşe strategiyalıq jäne älemdik seriktestik qatınas» dep bağalanğan. «Hindustan Times» basılımınıñ aytuınşa, eki el qatınası tığız diplomatiyalıq jäne sauda qatınastarınan twradı. Al, aymaqtıñ qauipsizdigi men ornıqtılığı eki el basşılarınıñ osı retki kezdesulerinde közdegen maqsattarı dep körsetedi.

Japoniyanıñ Ündistandağı elşisi Kenji Hiramatsu 22 qazan küni ündi jurnalisterine bergen swhbatında: «Japoniya ükimeti Ündistanmen äskeri logistikalıq kelisimder jasap, taraptar bir-biriniñ teñiz äskeri bazalarında janarmay tolıqtıru jäne keme jabdıqtarın qamtamasız etu qatarlı jwmıstarda ıntımaqtastıq ornatudı  közdep otır»,– degen.

Ündistan-AQŞ arasında osığan deyin «Artqı şepti qamtamasız etu kelissözi» bolğan. Keybir şeteldik sarapşılar Qwrama Ştat pen Ündistan  qorğanıs salasında ıntımaqtastıq ornatuğa tolıqtay dayın dep sanaydı.

Singapur Wlttıq universiteti Oñtüstik Aziya institutınıñ zertteuşisi Rupakojoti Borah ( Rupakjyoti Borah) «Diplomat» (The Diplomat) basılımında jariyalağan maqalasında, Japoniya men Ündistan qatınasın jaqsarta tüsuge mınaday birneşe sebepter türtki boldı deydi:

«Äueli, qos tarap Ündi-Tınıq mwhit aymağınıñ twraqtılıq mäselesiniñ arta tüskenin teñdey sezindi. Sonımen qatar, Qıtay quatınıñ arta tüsui körşiles otırğan elderdiñ alañdauşılığın tuğızdı. Japoniya men Ündistan eki elde Qıtaymen şekaralas jatqandıqtan teñiz alqaptarı men şekara dauları bar. AQŞ ükimetiniñ «Äueli Amerika» sayasatı eki eldiñ de ortaq döp kelgen mäselesi. Öytkeni, AQŞ-tıñ  KHDR mäselesi men sauda soğısındağı qadamdarı Japoniyağa tiimdi boluı ekitalay. Al, Ündistan Irannan mwnay, Reseyden qaru-jaraq satıp aladı. Mine osılar jinalıp kelip qos tarapqa da tiimsiz twstarı köbirek».

Sonımen birge, Abeniñ «Ündi-Tınıq mwhit strategiyasımen» Modidiñ «Şığıstı betke alu jobası» belgili därejede özara säykestikke ie. Degenmen, eki el liderleriniñ ortaq maqsattarımen birge, şeşim tappağan mäseleleri de bar. Aytalıq, eki eldiñ ortaq jobaları tolıqtay jüzege asıp jatqan joq. Bwl kemşilikti kezekti kezdesude taraptar jiti pısıqtap Ötui de mümkin.

“The Qazaq Times”