Jaña latın älipbiimen diktant jazıp otırğan studentter. Foto: QT

Bügin Almatı qalasında Äl-Farabi atındağı QazWU-dıñ Filosofiya jäne sayasattanu fakul'tetinde 27 qazanda QR Prezidenti jarlığımen bekitilgen  latın älipbiinde diktant jazu şarası ötti.

Diktant jazuğa sayasattanu mamandığında bilim alıp jatqan 1-4 kurs studentteri men magistranttar qatıstı. 60-qa juıq student "Qayran Qwlager" degen taqırıpta diktant jazdı jäne alınğan mätinde apostrofpen belgilenetin qazaq tiliniñ töl dıbıstarı jii wşırastı. Diktant jazu kezinde bayqağanımızday, mwnda tek qazaq tildi studentter ğana emes, şetelden kelgen studentter de qatıstı.

Jalpı 165 sözden twratın diktanttı studentter 47 minut şamasında jazıp şıqtı. Köpşiligi jaña älipbimen tanısqanmen, äli jazıp körmegenderi belgili. Öytkeni diktantta kezdesken bir ğana "qariya" sözin bir emes birneşe student "qalay jazamız?" dep swradı. Tipti "halıq" sözine kelgende de "h" ärpin latın älipbiinde qalay tañbalanatının şatastırğandar tabılıp jattı jäne köpşiligi diktanttı wyalı telefondağı jäne qağazğa şığarılğan jaña älipbidi qoldana otırıp jazdı.

Studentterdiñ köpşiligi diktanttı jaña älipbige qarap otırıp jazdı. Foto: QT

Studentter diktant jazıp bolğannan keyin şetelden kelgen azamattarıñ birinen diktanttıñ qalay bolğanın swrap kördik. "Real'no slojno bılo", - dep jauap bergen ol "latın älipbiinde jazu emes, qazaqşa sözderdi qabıldau qiın bolğanın" aytadı.

Al Sayasattanu fakul'tetiniñ 3 kurs studenti Qalmaqbaeva Ayyanıñ sözinşe, qazaq tiline tän töl dıbıstardı jazuda biraz qiındıqtar tuındağan.

"Biz latın älipbiine köşuge baylanıstı totaldı diktant ötkizdik. Sol diktanttı jazu kezinde men özim bayqağanım, keybir äripterde qiındıqtar tuındadı. Mısalı "ş", "j" äripterinde jäne "ü", "w" sındı qazaq äripteri bolğandıqtan qiındıqtar boldı. Al diktanttıñ özi oñay äri tüsinikti", - deydi ol.

Bwdan bölek student apostroftan göri ağılşın tilindegi 26 äripti (digraf - red) alğan dwrıs bolatın şığar degen pikirin bildirdi.

Foto: QT

"Osı qaripte jazu bizge oñayıraq bolar edi... Jalpı älemniñ 148 eli latın älipbiin qoldanadı... Biz bastapqıda digraftar qabıldanadı dep oylanğan edik. Apostrof qabıldanğanda da asa tañqalmadıq. Biraq biz qanday da bir salıstıru bolatın şığar dep oyladıq. Bwl älipbi boyınşa äli de reforma boladı dep oylaymın. Öytkeni köşu barısında qwjattar boyınşa da, basqa bolsa da qiındıqtar tuındauı mümkin.  Sondıqtan bwl jobağa da reformalar jasalatın şığar", - deydi Ayya.

Sonımen bayqağanımızday, köpşiligi latın älipbiine köşudi qoldaydı, alayda soñğı qabıldanğan nwsqa "sälde bolsa özgeretin şığar" degen oy aytadı.

“The Qazaq Times”