Foto: IA Regnum

Qazirgi tañda Qazaqstan siyaqtı Reseyde ötpeli kezeñde twrğanı belgili. Bizdiñ soltüstiktegi alıp körşimizdiñ jağdayı bizden asıp bara jatqan eşteñesi joq dep aytuğa boladı. Ol jaqta Vladimir Putinnen keyin bilik basına kim kelui mümkin degen swraqqa jauap tappay «basın tauğa da, tasqa da soğıp» jürgenderdiñ qarası qalıñ. Biz de bügin "soltüstiktegi körşi eldiñ biligine Putinnen keyin kim kelui mümkin?" degen swraqqa jauap izdep körudi jön kördik.

Şildeniñ 21-i küni Vladimir Putin Resey oquşılarımen kezdesude qoyılğan «Siz qaşan zeynetke şığasız?» - degen swraqqa, «men prezidenttik qızmetten ketu jayında äli oylamappın» - dep jauap berdi. Vladimir Putinniñ bwl jauabı 2018 jılı ötetin prezident saylauına tağıda qatısamın degendi meñzeydi. YAğni  Putin 2018 jılı saylauğa qatısu arqılı öziniñ prezidenttik ökilettiligin 2024 jılğa deyin sozdırudı qazirden bastap oylastırıp otır degen söz. Qazirgi uaqıtta reseylikterdiñ 80 payızı Putindi qoldaytının eskersek, onda ol 2018 jılı ötetin saylauda mindetti türde jeñiske jetedi jäne 2024 jılğa deyin el konstituciyasın özgertpey-aq bilik basında qala aladı. Vladimir Putinniñ nege bilik basınan ketuge asıqpaytının soñğı uaqıtta Reseydiñ aldınan şığıp jatqan problemalarına qarap tüsinuge boladı. Bwlay deytin sebebimiz şikizatqa qwrılğan Resey ekonomikası qazirdiñ özinde mwnaydıñ arzandap ketui men batıs elderiniñ salğan sankciyası äserinen äbden titıqtap bitken. Onıñ üstine Kreml' mañında şoğırlanğan top Putinnen keyin bilik basına bireudiñ kelui jayında oylaudıñ özin artıq sanaydı. Öytkeni Putin bilik basınan ketetin bolsa, olardıñ osı uaqıtqa deyin jinap-tergen milliardtağan qarjıların qorğaytın bilik jüyesi qwrdımğa ketetinin olar jaqsı biledi.

Biraq Vladimir Putin 2018 jılı prezident saylauına jeñiske jetken künniñ özinde ol 2024 jılı 72 jasqa keledi. Putin mañında jürgen oligarhtar şoğırı jabılıp jürip onıñ bilik ökilettiligin sozğanımenen olardıñ aldınan sol bayağı kelesi «mwrager» kim boladı degen auır swraq şığatını haq.

Şeteldik sarapşılardıñ aytuınşa, qazirgi uaqıtta Reseyde Putinniñ orınan basatın üş adam bar. Birinşisi RF qorğanıs ministri Sergey Şoygu. Biraq ol halıq arasında tanımal bolğanımen işki, sırtqı sayasatta jwmıs isteude asa täjiribesi joq. Şoygu ömirinde äskeri qızmetterden äri asıp körmegen sayasi twlğa. Onıñ üstine ol taza orıs emes, Monğoliyamen şekaralas Tuva öñiriniñ tuması. Al orıstan özgesin ekinşi därejedegi adamğa sanaytın qazirgi Resey qoğamına qarasañız, onıñ prezident bolu mümkindigin «nölge» teñeuge boladı. Mwragerlikke ümitkerlerdiñ ekinşi legi Mäskeu qalasınıñ qazirgi meri Sergey Sobyanin men prem'er-ministrdiñ orınbasarı YUriy Trutnev. Bwl ekeuiniñ işinde reseylikter arasında tanımaldılığı jağınan Sergey Sobyanindi erekşe atauğa boladı. Ol mıqtı menedjer, wyımdastıruşı, bwğan deyin mwnayğa bay Hantı-Mansiysk avtonomiyalıq okrugin basqarğan. Biraq onıñ da Sergey Şoygu siyaqtı bir kemşiligi bar. Olda taza orıs emes. Osı jerde köpşilik mäñgilik prem'er Dmitriy Medvedev mwragerlikten tıs qayda qaldı dep oylauı mümkin. Bwl swraqqa jauaptı oppoziciyalıq sayasatker Aleksey Naval'nıydan swrağan jön. Öytkeni Naval'nıydıñ «On vam ne Dimon» attı fil'minen keyin Medvedevtiñ halıq arasındağı reytingi qwldırağan bolatın. Naval'nıy Medvedevtiñ şetelderdegi qarjı aktivteri men milliondağan dollar twratın villaların osı fil'mde jwrt nazarına wsınğan bolatın. Bwl fil'mdi YouTube jelisinde qazirdiñ özinde 24 millionnan astam adam tamaşalağan. Sondıqtan «Dimonnıñ» bilik basına kelui eki talay.

Qorıta kelgende Vladimir Putindi jwrt qanşa jamandağanmen ol Reseyge belgili bir därejede twraqtılıq ornattı. Onıñ bilik basına keluimen Reseyde islam terrorizmi men şeşen separatizmi toqtatıldı. 1990 jıldarmen salıstırğanda halıqtıñ künköris deñgeyi joğarladı. Reseydiñ sırtqı sayasattağı salmağı arttı. Biraq köp sayasattanuşılardıñ oyınşa, Putinge prezident ökilettiligin 2024 jılğa deyin sozbay, bilik basınan qazir ketkeni dwrıs. Öytkeni 2024 jılı 72 jasqa kelgen Putinnen qazirgidey eşkim seskenbeytini anıq. Al bwl kezinde Boris El'cinniñ Mihail Gorbaçevqa istegen isine alıp kelui mümkin. Sebebi tarih qaytalanadı.

“The Qazaq Times”