Wlı Dala jwrtınıñ pärmenimen 2023 jılı jalpıhalıqtıq referendumda qabıldanğan Qazaqstannıñ özgergen konstituciyasınıñ talaptarına säykes Respublika Parlamenti Mäjilisiniñ ,sonday-aq jergilikti(oblıstıq,qalalıq,audandıq)mäslihattardıñ jaña qwramın saylau nauqanı bastalıp ta ketti...

Älemdik demokratiya mektebiniñ qalıptasqan ülgisine negizdelgen bwl Saylau, bwyırsa, äne-mine, suırılıp, söresinen şıqqan bäyge attarınday märege bwrın jetu üşin barın salar qiquı qalıñ alamandı eske saları anıq. Dauıstı kim köp aladı? Saylauşılar jüregine qay partiya köbirek jol tabadı? Qısqası abıroy biigine kim bwrın köterilip,jeñis tuı kimniñ qolında jelbireydi?!

Üstimizdegi jıldıñ 19 naurızı küngi Mäjilis pen Mäslihattar qwramı anıqtalar sağattıñ  soñğı qoñırauı soğılğanşa wlı baytağımız osınday qilı-qilı sätterdiñ kuäsi boları kümänsiz...

Ärkim öz partiyasın tañdap,ärkim özi qalağan kandidatqa dauıs beredi. “Aluan-aluan jüyrik bar, äline qaray şabadı” deydi bizdiñ qazaq. Älemniñ tükpir-tükpirinen qadağalauşılar  kelip, Saylau  barısına öz bağasın berer aytulı nauqannıñ damudıñ jaña kezeñine ötken Jaña Qazaqstan üşin ülken sın boları kümänsiz. Sınğa bilik qana emes, demokratiyalıq qwndılıqtardı tanıp, taldap, saralay biler, bağalay biler halıq esimdi alıp auditariyanıñ, yağni saylauşılardıñ  tañday bilu mädenieti men Otan aldındağı jauapkerşilik ruhı da qosa tüspek. Mäsele «sırt köz sınşı» turalı ğana bolıp otırğan joq. Bizdiñ payımdauımızda, mäseleniñ tamırı äldeqayda tereñde jatqanın wmıtpauımız tiis. Qadağalauşı keledi, ketedi. Sayasat deytin qırıq qatparlı közge körinip, qolğa iline  bermes siqırı men jwmbağı mol älemniñ qay sözine senersiñ... Keluşiniñ bäri adal sözin aytıp, ağınan jarılıp, ädil bağasın beru -bermesi eki talay...Sondıqtan tarazı basına wlt pen wlıstıñ tañdau qabıleti tüskeli twrğan bwl Saylauğa är qazaqstandıq öziniñ konstituciyalıq qwqın tolıq paydalanuı kerek ekenin esinen eki eli şığarmauı qajet dep oylaymız.

Öytkeni... Bizdiñ tañdauımız asa kürdeli däuirmen betpe-bet kelip, özin-özi saqtau, özin-özi qorğau qabıleti sınğa tüskeli twrğan Qazaq Eliniñ

qazirgi kezeñdegi sayasi bağıtı men bağdarın belgilep, ekonomikalıq damu deñgeyin anıqtaytın, äri qazirgidey älem qıl üstinde twrğan, jasıratını joq, dünie jüzi  Batıs, Şığıs bolıp, qaq ayırılıp, ekige bölinip, wlı soğıs qarsañında twrğan twsta jüzege asqalı otır. Mwnday asa kürdeli geosayasi ahual qalıptasqan kezeñde, birinşiden, Prezident Toqaev jürgizip otırğan sabırlı, sındarlı sayasattı qoldaytın Parlamenttiñ bolğanı auaday qajet! Ekinşiden, Mäjilis Parlamentiniñ jaña qwramı parasat, payımı tereñ, sayasi biligi men azamattıq wstanımı berik, halıqşıl, qoğamşıl, memleketşil, öz oyı, öz pikiri bar twlğalardan jasaqtaluı tiis. Üşinşiden, bwl Parlamenttiñ el tağdırın anıqtaytın “ıqpaldı” bilikke ie bolğanın mıqtap eskeruimiz kerek. Jaña konstituciyağa säykes Parlament el tağdırına qatıstı kez kelgen tarihi qwjattar men  memlekettik mañızı zor mäselelerdiñ twsında tabandı minez tanıtar tälimi mol bilik tarmağına  aynaluı tiis.

Ol üşin...

Halıq Saylauğa jwmıla qatısıp, öziniñ ädil, aq sözin aytıp, «ala qoydı böle qırıqpaytın» orınsız örekpip, öz imidjin köteru üşin arzanqol sayasatkerlikke barmaytın, memleket tağdırın “oyınşıq”

etip, el işiniñ bereke-birligin ketiruden oyın da, boyın da aulaq wstaytın azamattardı tañdauğa belsendi atsalısu parız!

Iä...

Ädil şeşim adal söz, ayqın pikirdiñ dodası qalıñ bolğan twsta anıqtaladı. Osı twrğıdan qarağanda, söz

joq, köp partiyalı parlamenttiñ boluı qajet, äri zañdı.Bwl şıñğırğan şındıq pen aşı aqiqattı aytu men anıqtau üşin kerek! Twlğalar sayısı da osınday  el birligi men jer twtastığı üşin kerek.

Bwl-tarlanboz tarihtıñ tälimdi sabağı! Sol tälim, sol sabaq bügingi tañdaudıñ  twsında köregen jwrtımızdı qalay sınğa salsa, erteñ de talay sınğa saları solay anıq!

Oylap köriñizderşi,

Bizdiñ el Qañtardıñ qandı oqiğasınan beri qanşama qiın-qıstaulı sät-sağattardı basınan ötkermedi?!Bas ayağı bir jıldan asar-aspas qısqa merzim işinde Qazaq Eli basınan qilı, qiın qanqırğın oqiğa men älemdik sıypattağı asa kürdeli sayasi tartıstardı, el tağdırın sınğa salğan aluan türli ekonomikalıq qiındıqtardı ötkizip keledi. Älemdegi tarihi oqiğalardıñ dodalı keñistigi bolıp kele jatqan osınau qos qwrlıqtı qatar jaylağan Alaş jwrtınıñ tağdırı qaşan jeñil bolıp edi?!Arğı däuirlerdi aytpay-aq, tağdırı tälkekke san tüsken salqar keñistiktiñ soñğı eki ğasır işindegi bastan keşkenin eske alsaq ta jetkilikti...Eki qwrlıq...Eki mädeniet...Eki türli örkenit...kıspağına tüsken keşegi kösem minezdi kemel eldiñ jiırmasınşı ğasırdı öz törinde 90 payızdıq basımdıqpen qarsı alıp, ötken ğasırdıñ alpısınşı jılın öz eli, öz jerinde ögeylik qamıtın kiip, 29 payız bolıp qaluı wlt qasıretiniñ auır körinisi ekeni aytpay belgili...

Bwl- keşegi tarihtıñ arqa şımırlatar aşı şındığı!

Ötkenin wmıtqan eldiñ örisin ört şaladı. Bügingi wrpaq bilui tiis. Biz, Jwban aqın aytpaqşı, «mıñ ölip, mıñ tirilgen halıqpız»...Tarihımızdan asqan şeşen joq! Tarihımızdan asqan kösem joq! Küngeyli sätterimizdiñ de, köleñkeli kezderimizdiñ de on san ülgisi men mısalın sol kösem minezdi, şeşen tarihımızdan molınan tabuğa boladı.Täuelsiz Elimizdiñ twğırın ırğap, şañırağın şayqauğa wmtılğan işki, sırtqı küşterdiñ joyqın qimılı Wlı Dalanıñ tağdırın wstara jüzine baylağan 2022 jıldıñ basındağı qan qwsqan Almatı men qara twman qolqasın qısqan qasıretti qañtardı qara orman qazaq jwrtı qalay wmıtsın?!. Eliniñ esendigi men jwrtınıñ twtastığın saqtap qalu üşin basın bäygege tikken Prezident Toqaevtıñ sol bir qiın sät sağattardağı tarihi erligi de jaña tarihımızdıñ jarqın betteriniñ birine aynaları şübäsiz!..

Iä...

Älem tınışsız...

Ukraina jerindegi qan-qırğın basılar emes. Uaqıt ötken sayın uşığıp, soğıs  örti örşip twr...Küni keşe ğana köginen şuaq pen nwr tögilgen wlı Kobzar'diñ eli adam tanığısız küy keşude. Bauırlas eki el arasındağı aqılğa sıiya bermes qan-qırğın soğıs külli älemniñ bet-beynesi men qalıbın özgertip jiberdi.Üş jılğa sozılğan pandemiyanıñ şeñgelinen endi şıqtıq pa degen adamzat aldınan tüyini şımırlanıp bylanğan şeşimi qiın kürdeli swraqtar qatarı kün sanap köbeye tüsude...

Älem jwrtşılığın alañdatıp, jer

tağdırı tığırıqqqa tirelgen osınday  qiın da kürdeli kezeñde HALQIMIZ JWDIRIQTAY JWMILILIP, ATA ZAÑ ayasında ötip jatqan Parlament Mäjilisi men Jergilikti Mäslihattar Saylauına adal söz, ädil oyımen qatısıp, öz qwqın TARAZIĞA saladı  degen senimdemin. Öytkeni tarazı basında El erteñi, ata-babalar ruhınıñ amanatı twr. Sol amanatqa adal bolayıq.

 

Nwrlan Orazalin

Aqın, Qazaqstan Respublikasınıñ Eñbek siñirgen qayratkeri,

Qazaqstan Respublikası Memlekettik Sıylğınıñ Laureatı,

Sentorlar Keñesiniñ Müşesi, Wlttıq Ğılım Akademiyasınıñ Qwrmetti Akademigi