Japoniya prem'er-ministri Esihide Suga jäne AQŞ prezidenti Djo Bayden. Foto: yimg.com

Japoniya men AQŞ äue küşteri Şığıs Qıtay teñizinde birlesken jattığu ötkizdi. Şığıs Qıtay teñizinde Tokio men Beyjiñ arasındağı aumaqtıq dau-damayğa aynalğan Senkaku (Dyaoyudao) araldarı ornalasqan.

Japon Qorğanıs ministrliginiñ mälimetinşe, attığuğa 13 F-15 istrebiteli jäne Japoniyadağı eki F-2 wşağı, AQŞ äskeri-äue küşteriniñ B-52 bombardiri qatıstı. Japoniyanıñ qorğanıs ministri Nobuo Kisi baspasöz mäslihatında Qıtay tarapı bwl jattığulardı qatañ baqılap otırğanın ayttı.

16 säuirde Japoniya prem'er-ministri Esihide Suga AQŞ prezidenti Djo Baydenmen kezdesu ötkizdi. Sayasatkerlerdiñ bastı taqırıbı – Aziya-Tınıq mwhitı aymağındağı twraqtılıq pen qauipsizdiktiñ irgetası sanalatın ekijaqtı al'yanstı nığaytu boldı. Sonımen qatar, eki el basşıları Qıtay taqırıbın da talqıladı. Bwğan deyin Tokio da, Vaşington da Beyjiñniñ sırtqı sayasattağı wstanımdarına, oñtüstik Qıtay men Şığıs Qıtay teñizderindegi äreketterine birneşe ret eskertu jasağan.

2012 jıldıñ qırküyeginde Tokio Senkaku araldarın jeke menşik ielerinen satıp alu turalı jariyalağannan keyin japon-qıtay arasındağı aumaqtıq dau küşeye tüsti. Osıdan keyin QHR-da Japoniyağa qarsı birneşe märte demonstraciyalar ötti. Sodan beri Qıtay kemeleri ünemi Senkaku araldarında jüredi.

1985 jılı imperiyalıq Qıtaymen soğısta jeñiske jetken soñ, Senkaku araldarı men Tayuan' Japoniya qwramına qosıldı. Ekinşi düniejüzilik soğısta jeñilgennen keyin Tokio Tayuan'ğa basşılıq etu qwqığınan bas tarttı. Resmi Beyjiñ Senkaku araldarın da ielengisi keledi. Alayda, Japoniya ükimeti bwl araldar soğıs nätijesinde anneksiyalanbadı deydi.

Eki el de Senkaku araldarınıñ egemendigin talap etedi. Degenmen taraptar bwrınnan beri ortaq şeşimge kele almağan. Japoniya biıl mausımda Senkaku araldarınıñ äkimşilik okrugın «Tonnodjo Senkaku» dep özgertu turalı qarar qabıldadı. Al Beyjiñ tarapı atalğan qwjattı Qıtaydıñ aymaqtıq egemendigine jasalğan arandatuşılıq retinde qabıldap, qwjattı zañsız dep tanığan. Sonımen qatar Qıtay Senkaku araldarın özine tiesili dep mälimdegen.

"The Qazaq Times"