Foto: static.life

Japoniya prem'er-ministri Esihide Suganıñ AQŞ-qa resmi saparı bastaladı. Suga Aq üydiñ jaña basşısımen jeke kezdesu ötkizetin alğaşqı şeteldik köşbasşı bolmaq.

Eki memleket basşıları arasındağı kelissözder 16 säuirge belgilengen. Sayasatkerlerdiñ bastı taqırıbı – Aziya-Tınıq mwhitı aymağındağı twraqtılıq pen qauipsizdiktiñ irgetası sanalatın ekijaqtı al'yanstı nığaytu. Sonımen qatar, eki el basşıları Qıtay taqırıbın da talqılamaq.

Tokio da, Vaşington da Beyjiñniñ sırtqı sayasattağı wstanımdarına, oñtüstik Qıtay men Şığıs Qıtay teñizderindegi äreketterine birneşe ret eskertu jasağan. Suga men Bayden Qıtaydağı adam qwqıqtarı mäselesin, onıñ işinde Gonkong, Şıñjañdağı jağdaydı talqılauğa nietti.

Japon tarabı kezdesude Senkaku dauına da basa nazar audarmaq. Şığıs Qıtay teñizindegi Senkaku arhipelagınıñ aynalasındağı aumaqtıq dau 2012 jılı qırküyekte uşığa tüsken. Sol jılı Tokio bwl araldardıñ jeke ielerinen satıp alınğanın jariyaladı. Osıdan keyin Qıtaydıñ birqatar aymaqtarında Japoniyağa qarsı demonstraciyalar ötken. Negizinen Japoniya tarapı däl osı mäsele boyınşa mausımda Qıtayğa narazılıq notasın joldağan. Japoniyanıñ şağımınan keyin, AQŞ Qıtayğa eskertu jasadı.

1895 jılı imperiyalıq Qıtaymen soğısta jeñiske jetken soñ, Senkaku araldarı men Tayuan' Japoniya qwramına qosıldı. Ekinşi düniejüzilik soğısta jeñilgennen keyin Tokio Tayuan'ğa basşılıq etu qwqığınan bas tarttı. Resmi Beyjiñ Senkaku araldarın da ielengisi keledi. Alayda, Japoniya ükimeti bwl araldar soğıs nätijesinde anneksiyalanbadı deydi.

16 naurızda Tokioda Japoniya men AQŞ SİM jäne Qorğanıs ministrligi basşılarınıñ «2+2» formatındağı betpe-bet kelissözderi ötken. Bwl kezdesude de AQŞ Qıtaydıñ sırtqı sayasattağı wstanımı men adam qwqıqtarınıñ taptaluın sınğa alğan.

Kelissözderdiñ tağı bir mañızdı taqırıbı – ötken ğasırdıñ 70-şi jıldarı Soltüstik Koreya barlauımen wrlanğan japon azamattarınıñ mäselesi men zımıran-yadrolıq bağdarlaması. Bwğan deyin Vaşington men Phen'yan arasındağı kelissözder nätijesiz ayaqtalıp, Japoniyanı alañdatatın mäseleler şeşimin tapqan joq.

KHDR barlau qızmetteriniñ japondardı wrlau taqırıbı resmi diplomatiyalıq baylanıstardı qoldamaytın eki el qarım-qatınasındağı eñ auır taqırıptardıñ biri sanaladı. 2002 jılı Phen'yan alğaş ret Japoniyanıñ tek 13 azamatın wrlau faktisin moyındadı jäne olardıñ beseuine otanına oraluğa mümkindik berdi. Qalğandarı qaytıs boldı dep jariyalandı, biraq rastalmadı. Osığan qaramastan, prem'er-ministr Esihide Suga da, onıñ aldındağı Sindzo Abe de Kim Çen Inmen tikeley dialog qwruğa dayın ekenin habarlağan.

2014 jıldıñ mamırında Japoniya men KHDR ükimetteri aialğan mäsele boyınşa jañadan tergeu jürgizuge kelisti, biraq bwl komissiya keyinnen Phen'yannıñ bastamasımen taratıldı.

Prem'er-ministr Suga AQŞ-tıñ jaña prezidenti Baydenmen jeke kezdesu ötkizetin alğaşqı şeteldik köşbasşı boladı. 2009 jılı aqpanda Japoniyanıñ bwrınğı prem'er-ministri Taro Aso da AQŞ-tıñ 44-şi prezidenti Barak Obamamen kezdesken alğaşqı şeteldik köşbasşı boldı.

Pandemiyağa baylanıstı japon delegaciyasınıñ qwramındağı sayasatkerler sanı az boladı.

"The Qazaq Times"