esQıtaydıñ eñ senimdi odaqtası sanalatın Päkistan osı düysenbide mälimdeme taratıp, Arab teñiziniñ soltüstiginde äskeri jattığu üşin 45 eldiñ äskeri kemelerin qabıldaytının ayttı. Bwl elderdiñ arasında, AQŞ, Qıtay jäne Resey de bar. Osılayşa, Resey soñğı on jıldıqta alğaş ret NATO müşelerimen äskeri jattığuğa qatıspaq.
Päkistan ükimeti eki jılda bir ret ötkiziletin «Beybitşilik üşin ıntımaq» (AMAN) köpwlttı oqu-jattığularınıñ maqsatı – halıqaralıq ıntımaqtastıqtı damıtu jäne teñiz qauipsizdigi men twraqtılığına qater töndiretin qaraqşılıq, terrorizm jäne basqa da qılmıstıq äreketterge qarsı twru dep körsetken. Sonday-aq, resmi mälimdemede: «Qatısuşı elder äskeri jattığularğa qwrlıq jäne äue tehnikaların, arnayı jasaqtar men teñiz komandaların äkeledi», – delingen.
«Beybitşilik üşin ıntımaq» jattığuına Wlıbritaniya, Türkiya, AQŞ qatarlı NATO elderine qosa, Bangladeş, Şri-Lanka, Indoneziya jäne Afrika Odağındağı elderi qatısadı.
Resey soñğı ret NATO elderimen 2011 jılı Ispaniyağa jaqın teñizde Bold Monarch attı birlesken jattığuğa qatısqan. 2014 jılı Qırım mäselesinen keyin NATO men Resey qatınası şielenisip ketti.
Qıtay-Päkistan qatınası
Päkistan ekonomikalıq, infraqwrılımdıq damuında Qıtaydıñ qoldauına köbirek süyenedi. Päkistan teñiz flotınıñ qolbasşısı jäne kontr-admiral Navid Aşraf äskeri jattığuğa qatıstı mälimdemesinde, birlesken jattığu Päkistan ğana emes damuı men wlttıq qauipsizdigi teñizge tığız baylanıstı barlıq elderdiñ qajettiligen tuğanın ayta kelip: «Päkistannıñ sauda jäne infraqwrılımdı damıtu jobaları mwhitqa öte täueldi, bwl «teñiz twraqtılığın» bizdiñ wlttıq qauipsizdigimizdiñ mañızdı kün tärtibine aynaldıradı», – degen.
Birneşe milliard AQŞ dolları qwnına ie «Qıtay-Päkistan ekonomikalıq dälizi» (CPEC) jobası Qıtaydıñ «Bir beldeu, bir jol» attı jahandıq ekonomikalqı jobalarınıñ bir böligi sanaladı. Bwl joba Qıtay men Päkistan arasındağı ekonomikalıq qatınastardı qoyulattı. Oğan qosa eki el dästürli türde äskeri odaqtas sanaladı.
Eki el arasındağı äskeri ıntımaqtastıqtıñ küşeyip kele jatqanın Päkistannıñ admiralı Amdjad Han Niazi Qıtaydıñ Global Times gazetine bergen swhbatında da rastağan bolatın. Ol: «F-22P fregattarın, basqarılatın raketalıq şabuıldauşı qayıqtarın, tikwşaqtarın jäne eñ jetildirilgen zertteu kemelerin satıp alu arqılı eki eldiñ äskeri-teñiz küşteri ıntımaqtastığı nığaydı», – degen edi. Ol sonday-aq Päkistan Äskeri-teñiz küşteri Qıtaymen «Hangor» klastı segiz süñguir qayıq, tört 054A / P fregatı jäne ortaşa biiktikte wzaqqa şıday alatın jauıngerlik drondar jasau turalı kelisimge qol qoyğanın rastağan.
Qıtaylıq vakcina
Düysenbi küni Päkistan armiyası Qıtay Halıq azattıq armiyası joldağan koronavirusqa qarsı vakcinanı qabıldap aldı. Ärine, Päkistan qarulı küşteri resmi mälimdeme arqılı Qıtay Halıqtıq-azattıq armiyasına alğısın bildirdi. Osılayşa Qıtay alğaş ret şeteldik armiyanı vakciyanamen qamdap otır.
Qıtaydıñ mwhittardağı mañızdı ekonomikalıq aymaqtarğa şığatın birinşi dälizi M'yanmada äskeri töñkeris bolıp, belgeli deñgeyde sayasi twraqsızdıq ornadı. Keybir täuelsiz sarapşılar bwnıñ artında Qıtaydıñ jahandıq ıqpalına tosqauıl qoyğısı keletin Batıstıq müddeli toptar twr dep sanaydı. Kimderden bolmasın bwl özgeris Qıtaydıñ ekinşi (Päkistan dälizi), Üşinşi (Qazaqstan) dälizderindegi belsendiligin arttıruı mümkin.