"Talpınğan şalğayğa şayırdıñ janı – qws": aqın Mwrat Şaymarannıñ mereytoylıq jır keşi ötti

Aqın Mwrat Şaymaran 50 jasta. 29 qaraşa 2019 jıl. Jazuşılar odağı, Almatı qalası. Foto: QT

Almatı qaraşasınıñ soñğı jwması, keşe Qazaqstan Jazuşılar odağında aqın, J.Näjimedenov atındağı sıylıqtıñ iegeri, Qazaqstan Jazuşılar odağınıñ müşesi Mwrat Şaymarannıñ 50 jasqa tolğan mereytoyına oray "Talpınğan şalğayğa şayırdıñ janı – qws" attı ädebi-sazdı keşi ötti.

Bwl keş bwrınğı keşterden özgerek bolıp, Altay men Atıraudıñ arasındağı belgili qalam wstağan ziyalı qauım ökilderiniñ basın qosqan keş boldı. Olay deytinimiz Mañğıstaudan Svetqali Nwrjan, Mañğoliyadan Swrağan Rahmetwlı, Semeyden Tınıştıqbek Äbdikäkimwlı, Öskemennen Qalqaman Sarin arnayı keldi.

Qazaq aqındarı Mwrat Şaymarannıñ mereytoy keşinde. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Bwdan bölek keşke qazaqtıñ belgili aqın-jazuşıları: Qabdeş Jwmadilov, Järken Bödeş, Esenğali Rauşanov, Aqberen Elgezek t.b jäne jas aqındar, aqınnıñ oqırmandarı men tuğan-tuıstarı qatıstı. Keş tizginin aqın Baqıt Bedelhanwlı wstadı.

Qazaq halıq jazuşısı Qabdeş Jwmadilov pen belgili aqın Järken Bödeş. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Aqın Järken Bödeş aqın mereytoyı üşin arnayı auruhanadan swranıp kelgenin aytıp ağınan jarıla aq tilegin bildirdi.

Bügingi qazaq aqındarı Esenğali Rauşanov Mwrat Şaymaranğa şapan jauıp twr. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Keş şımıldığın aşqan Esenğali Rauşanov bwl toy tek Mwrat Şaymarannıñ emes,poeziyanıñ toyı ekendigin, qazaqtıñ toyı ekendigin aytıp mereytoy iesine şapan japtı.

Osıdan soñ QazWUdıñ filologiya fakul'tetiniñ dekanı Ömirhan Äbdimanwlı jäne jurnalistika fakul'tetiniñ dekanı Sağatbek Medeubekwlı söz aldı.

QazWU jurnalistika fakul'tetiniñ dekanı Sağatbek Medeubekwlı. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Qara şañıraq Wlttıq universitettegi jurnalistika fakul'tetiniñ dekanı Sağatbek Medeubekwlı aldımen Mwrat Şaymaranday aqındı ömirge äkelgen ata-anasına rahmet ayttı.

– Mwrattı bizdiñ fakul'tette aqın ğana emes azamat retinde de tanidı. Mwrattı aqın qılğan qazaq eli Mwrattay wldarımen baqıttı dep oylaymın. Onıñ azamattığın studentter de jaqsı biledi. Aynalasınan jastar şüpirlep ketpeydi», – dedi.

"Er Jänibek" qorınıñ bastığı, mecenat Jeñis Türkiya. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

"Er Jänibek" qorınıñ basşısı Jeñis Türkiya mereytoy iesin qwttıqtap, Ospan batırdıñ portretin sıyladı.

Qwttıqtau sözin söylep twrğan sazger jäne däriger Tolqın Ahanwlı. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Al Mwrat Şaymaranğa arnap öleñin oqığan “Baqkeldi – 2012” JŞS-niñ direktorı, sazger jäne däriger Tolqın Ahanwlı bügingi mereytoy iesine temir twlpar sıyladı.

Qazaq halıq jazuşısı Qabdeş Jwmadilov. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Bügingi keşte Mwrat Şaymarannıñ “Jasıl tün” attı kitabınıñ twsauı kesildi. Kitaptıñ twsauın kesu üşin sahnağa ağa buın ökilderinen – Qabdeş Jwmadilov, Jarken Bödeşwlı jäne Tınıştıqbek Äbdikäkimwlı, orta buınnan – Esenğali Rauşanwlı, Svetqali Nwrjan jäne Swrağan Rahmetwlı, keyingi buın aqındarınan Aqberen Elgezek, Qalqaman Sarin jäne Quanış Däley şıqtı.

Aqın. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Alğaş bop söz alğan Qabdeş Jwmadilov Mwrat Şaymarannıñ “boyına bitken aqındıq aldımen tuğan jeri – Maylı-Jayırdıñ topırağı men qasietti suınan” ekenin atap ötti.

– Mwrat sirek jazadı, biraq jwmır jazadı. Qazaqtıñ asıl sözi darığan. Emin-erkin, tögiltip jazadı. Mwnday qasiet Mwqağalide bar edi. Şığar biigi äli alda, – dedi halıq jazuşısı.

Al Tınıştıqbek Äbdikäkimwlı bügingi zaldıñ tolıp otırğandığına quanıştı ekendigin jetkizdi.

Qazaq poeziyasınıñ iri ökili Tınıştıqbek Äbdikäkimwlı. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

– Qazaq ejelden aqın halıq. Keyingi jastar ädebietke tolqın-tolqın bolıp kelip jatır. Bwl mäñgilik el bolatındığımızdıñ belgisi. Nekrasov ayttı degen söz bar: “Aqın bolu mindet emes, azamat bolu parızıñ” degen. Biz qazaq özi özge jwrttıñ sözin qattı qadirleytin halıqpız. Ol dwrıs emes. Meniñ oyımşa: “Aldımen aqın bolu kerek. Mwrat bauırımnıñ aqındığı joğarı bolğandıqtan da azamattığı joğarı, – dedi ol.

Mañğıstaulıq aqın Svetqali Nwrjan. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Mañğaz ölke Mañğıstaudan arnayılap at terletip kelgen aqın Svetqali Nwrjan:

– Men mına Mwrat degen jigitti ömirimde osımen ekinşi ret körip twrmın. Bıltır Astanadağı forumda 5 minuttay tildestik. Biraq inimdi tuğalı biletin siyaqtımın. Bir kisiler aytıp jatadı “Qıtaydan kelgen qazaqtıñ ekiniñ biri aqın” dep ol zañdılıq. Qazaqtıñ taza ruhı saqtalğan jer sonday boladı. Abaydıñ aynalasın qarañızşı bäri de aqın ğoy. Abay men Şäkärim şıñğa şığıp ketkesin basqaları körinbey qalğan. Sol qazaqi qalıptı arğı betten alıp kelgen aqındarımızdıñ mañday aldısı, ayqasqası osı Mwrat bauırımız dep esepteymin. Toy wzağınan süyindirsin, – dep mereytoy iesine arnalğan öleñin oqıp berdi.

Tanımal aqın Qalqaman Sarin. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Aqın mereytoyına oray "Jasıl tün" jır jinağınıñ twsaukeser säti. Foto: 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Al aqın Qalqaman Sarin Öskemen äkimi Jaqsılıq Omardıñ sälemin jetkizdi.

Twsau keserden soñ Mwrat Şaymarannıñ öleñinen twratın kompoziciyalıq qoyılım qoyıldı. Öleñdi T. Jürgenov atındağı wlttıq öner akademiyasınıñ akterlerinen bölek, poeziyada jürgen Jaqsılıq Qazımwratwlı, Äribi Dauıl, Doshan Jılqıbay sındı jastar da oqıdı.

Keş barısınan. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Aqın öz oqırmandarınıñ ortasında.

Poetikalıq-dramalıq qoyılım. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Aqın şığarmaşılığın jır oqıp twrğan jas jazuşı Doshan Jılqıbay. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Poetikalıq-dramalıq qoyılım. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Poetikalıq kompoziciyada jır oqıp twrğan oqırman. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Aqın şığarmaşılığına arnalğan ädebi-sazdı qoyılım. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Keş soñında söz alğan Mwrat Şaymaran bärine alğıs ayta otırıp, köpşiliktiñ aldında “kök tumız jelbirey bersin, qazaq öleñi ölmesin. Eşqaşan öleñge kir qospauğa, daq tüsirmeuge ant etemin» dep aqjarma peyilin bildirdi.

Aqın men äke. 29 qaraşa 2019 jıl. Foto: QT

Sonday-aq aqınnıñ äkesi Şaymaran aqsaqal elge aq batasın berdi.

Qosımşa aqparat: Mwrat Şaymaran – 1969 jılı düniege kelgen. 1988 jıldan 1993 jılğa deyin QHR, ŞWAR İle pedagogikalıq institutınıñ qazaq tili-ädebieti fakul'tetinde oqığan. 1993 jılı QHR, ŞWAR «Küytin gazetinde» bas redaktor bolıp qızmet atqarğan. 1996 jıldan 1998-şi jılğa deyin QHR, Nänjin qalasında Qıtay Halıq universitetiniñ jurnalistika institutında (sırttay) magistrant böliminde oqığan. 2000 jılı QHR, ŞWAR jurnalister odağı tarapınan «Üzdik ädebi redaktor» märtebesine ie bolğan. 2004 jılı atamekeni –Qazaqstanğa bir jola qonıs audarğan. Mwrat Şaymaran 2006 jıldan äl-Farabi atındağı Qazaq wlttıq universitetinde jurnalistika fakul'tetiniñ halıqaralıq jurnalistika kafdrasında oqıtuşı bolıp qızmet atqaradı.