Respublika qozğalısınıñ 9 qaraşada elordada miting ötkizu turalı ötinişin astanalıq äkimdik maqwldağanı belgili boldı. Azamattıq qoğam belsendilerinen qwrılğan qozğalıs aldağı uaqıtta partiya retinde tirkeuden ötuge ümitti. Osığan oray aldıñğı ötinimde rwqsat ala almağan Respublika-lıq Bella Orınbetovamen habarlasıp, «jılımıq» kezeñiniñ jay-japsarı jayında swhbattasıp kördik.
Äleumettik jelilerdegi qozğalıstıñ paraqşalarında mınaday qwjat jariyalandı:
«Qala äkimdiginiñ 2019 jılğı 4 qaraşadağı №506-1441 qaulısına säykes Sizge Jerwyıq sayabağınıñ soltüstik-batısındağı alañda 2019 jılğı 9 qaraşa küni sağat 14:00-den 16:00-ge deyingi aralıqta beybit miting ötkizuge rwqsat berildi»
Qozğalıs ökilderiniñ tüsinuinşe, «oppoziciyalıq qozğalısqa kenet miting ötkizuge rwqsat beruiniñ eki sebebi boluı mümkin:
1) Qozğalıstı barınşa memleket jobası retinde körsetu;
2) Miting kezinde bülik şığarıp, qozğalısımızdıñ belsendi müşesi Bella Orınbetovanı wyımdastıruşı retinde jauapkerşilikke tartu». Bir qızığı, äkimdik eskertpe retinde qoğam tınıştığı, ötetin orınnıñ tazalığı, bwqaralıq tärtiptiñ saqtaluı jayında emes, birıñğay ekstremizm "qaupi" turalı jazılğan. Keybir sarapşılar mwnı "bizdiñ elde ekstremistik wyım retinde tanılğan QDT qozğalısınan jüregi şaylığıp qalğan biliktiñ saqtıq şarası" degen meñzeumen tüsindiredi.
Osığan deyin qazan aynıñ soñında Oyan Qazaqstan men Respublika qoğamdıq qozğalıstarı 9 qaraşada Parlamenttik respublikanı talap etetin miting ötkizetini turalı habarlağan bolatın.
Respublika qozğalısınıñ belsendi müşesi, jurnalist Bella Orınbetova büy deydi
– Astanalıq äkimdik nelikten rwqsat berdi dep oylaysız?
Qazirgi jağdayda bilikke «jılımıq» körinisin jasau wtımdı. Policiya bölimşesine şaqırğanda rwqsat berilse de, berilmese de şığatınımdı mälimdegen edim. Miting kezinde wstaluımız bilikke abıroy bermeytinin tüsingen boluı kerek. Sonımen qosa Respublika qozğalısın joba retinde körsetudiñ amalı degen de oy bar. Qalay bolğanda da bizdiñ ötkizetin mitingimiz hayp nemese piar üşin emes, qarsılığımızdı bildiru, talaptarımızdı jetkizu, müddelesterdi jinau. Sondıqtan mitingti wyımdastırudan bas tartpaymız.
– Al Almatıdağı jiın şe? Äsem Japişeva ötkende bergen swhbatında äkimdikke eşqanday ötiniş joldamağanın aytqan edi. Almatıdağı şeru qalay ötpek sonda?
Almatıdağı jiın «Oyan, Qazaqstan» qozğalısınıñ wyımdastıruımen ötedi. Konstituciyanıñ 32-babın, halıqaralıq kelisimderdi basşılıqqa ala otırıp ol mitingke rwqsat aludıñ qajeti joq dep sanadı. Oyandıqtardıñ poziciyasın tüsinemiz jäne qoldaymız.
– Şeruge qatısuşılarğa aytar jadnama, nwsqaulıq retinde qanday keñes bergen bolar ediñiz?
Bizde wzaq uaqıt boyı halıq mitingke dayın emes, miting mädenieti qalıptaspağan degen jeleumen rwqsat bermey jürdi. Ärine 29 jılda qıspaqqa alıp, cenzuramen bwğattap tastağan elde mitingke ürke qaraytındar bar. Biraq tüptep kelgende miting azamattardıñ konstituciyalıq qwqığı, öz talaptarın birlesip jetkizudiñ wtımdı jolı. Sayasi özgeristerge qatıstı küş biriktiru, bas qosu amalı. Sondıqtan miting qılmıs emes. Arnayı jadnama şığarudıñ da qajetin körip twrğanım joq. Halıqtı jabayı, qılmısker köruge bolmaydı. Saylaudan beri qanşa adam köşege şıqtı. Halıq tarapınan bir adamğa, mülikke ziyanı bolğan joq. Sondıqtan keñesim, öz qwqımızdı paydalanayıq, ünimizdi şığarıp, jetkizeyik. Äleumettik jelidegi sözden şınayı ömirdegi iske köşetin kez keldi.
– Sankciyalanğan mitingten ne kütesiz?
Bwl mitingte provokaciyalardan qorqatınım ras. Biraq halıq tarapınan emes, bilik tarapınan. Adamdı jazağa tartudıñ türli qitwrqı äreketterin qalay qoldanıp jürgenin körip jürmiz. Sondıqtan öz aramızda halıqtı bwzaqılardan emes, osınday «resmi» provokatorlardan qorğau jasağın qalıptastıramız. Sondıqtan mitingte azamattıq qoğam tarapınan qoldauğa mwqtajbız.
– Jaqsı, pikir bildirgeniñizge rahmet. Aldağı jiın «resmi psevdo-arandatuşılarsız» sätimen ötsin.
Respublika jäne Oyan, Qazaqstan qoğamdıq-azamattıq wyımdarınıñ talaptarı:⠀
- Barlıq azamattıñ negizgi qwqıqtarı men bostandıqtarınıñ saqtaluı;
- Parlamenttik respublika jüyesine köşu;
- Şın mänindegi jergilikti özin özi basqaru jüyesi;
- Saylau jüyesiniñ reforması;
- Sot biliginiñ täuelsizdigi men zañ üstemdigi;
- Policiyanıñ parlamentke esep berip, qoğam müddesine qızmet etui;
- Bilik tarmaqtarı arasındağı ökilettikterdiñ derbestigi.