Germaniya kancleri Angela Merkel' Birlik künine oray resmi bayandama jasadı. Foto: TASS

Germaniya halqı Birlik künin atap ötti. Osığan oray Gannoverdegi saltanattı jiında söz söylegen Federaldıq kancler Angela Merkel' Germaniyanıñ şığısı men batısındağı adamdar uaqıt ötken sayın tatu-birlikte ömir süretinin ayttı.

1990 jıldıñ 3 qazanında bwrınğı German Demokratiyalıq Respublikasına kirgen bes jer – Brandenburg, Meklenburg-Pomeraniya, Saksoniya, Saksoniya-Anhal't jäne Tyuringiya Germaniya Federativtik Respublikasına qosılğan (GFR). Osı rette Birlik küni ortağa qabırğa salıp, köptegen jıldar bölek twrğan nemister bir tu astına jinaladı.

Aytulı şarada Angela Merkel': «Eger bügin GFR şığısındağı ärbir nemis jastarı birlikte kün keşu wltqa payda äkeledi dep oylaytın bolsa, Germaniya birliginiñ 24 jılı tekke ketpedi degen söz. Osı uaqıt aralığında halıqtıñ basqa aymaqqa ketu ürdisi de azaya tüsti. Degenmen, äli de köp jospardı jüzege asıruımız qajet. Onıñ işinde eñbek narığında jäne şığıs böliktiñ batıstan tömen ekonomikasın arttıruımız kerek», – dedi. Sonımen qatar, Germaniya kancleri «memleket pen federaldıq jerler arasındağı qarjılıq qatınastardı jañaşa retke keltiru» qajettigin, şığıstıñ qarjılıq şığındardan qwtıla alatınday jäne bir mezgilde Germaniyanıñ qwrılımdıq jağınan älsiz öñirleri tolıqtay damitın jüyeni iske asırudıñ mañızına toqtaldı.

Elge bosqındardıñ köptep keluine, migraciyalıq mäselelerge qatıstı pikir bildirgen kancler «keri tartu» qwbılısı sanalatın ksenofobiya, näsilşildik jäne antisemitizm körinisterin qatañ sınğa aldı. «Biz osı jerde ösken jastardı olarğa qarağanda özgeşe ömir süretin adamdarğa qarsı küreske tartpauımız qajet», – dedi Merkel'.

Aytulı mereke qalay ötti?

Handelsblatt nemis basılımınıñ habarlauınşa, mereke eldiñ barlıq qalalarında toylanadı. Degenmen dästürge say bastı şaralar el astanasında wyımdastırıldı. Brandenburg qaqpası mañına mıñdağan twrğın men qonaq jinaldı. Sebebi bwl – batıs jäne şığıs nemisteriniñ kezdesetin simvoldıq ornı. Birden üş sahnada türli muzıkalıq toptar öner körsetti. Twrğındardıñ nazarına teatrlıq qoyılımdar da wsınıldı. Sonımen qatar, Birlik künine oray saltanattı jiın Saksoniyanıñ äkimşilik ortalığında ötkizildi, sebebi bwl federaldı orın bundesratqa törağalıq etedi. Jıl sayınğı dästürge say GFR wlttıq merekesine baylanıstı negizgi is-şaralardı Germaniya parlamentiniñ jer palatasın basqaratın öñir wyımdastıradı.

Nemis Birligi küni. Foto: https://cod66.ru

Merekege baylanıstı ötken qwdayğa qwlşılıq etu şarasına GFR prezidenti Yoahim Gauk jäne kancler Angela Merkel' qatıstı. Sonımen qatar iudaizm men islam ökilderi de şaqırıldı. Tömengi Saksoniya mwsılmandarı jer odağınıñ törağası Avni Al'tiner dini qaqtığıstardıñ memleket irgetasın bwzatın negizgi äreket ekenin ayttı.

Bwl küni Maşzey köliniñ jağalauında GFR sub'ektileri, barlıq 16 federaldı aymaq turalı aqparattar, muzıkalıq jäne basqa da körkem wjımdardıñ önerin köruge arnalğan arnayı ortalıqtar aşılğan. Mälimetter boyınşa, merekeni atap ötuge arnalğan halıqtıq seruenge demalıs künderi jartı millionğa juıq adam qatısadı.

Sarapşılardıñ espeteuine süyensek, Germaniyanıñ birigu procesine ötken kezeñde şamamen 2 trln euro jwmsalğan. Atalğan soma işinde ekonomikanıñ damuına arnalğan barlıq şığındar – äleumettik qamsızdandıru qorlarına audarımdar men zeynetaqı tölemderi, Euroodaq subsidiyaları, qarjılıq kömek, t/b bar. Al 1991 jıldan bastap osı uaqıtqa deyin jwmsalğan qarjı 560 mlrd euroğa jetken.

 

"The Qazaq Times"