Qırküyektiñ 26-sı Aqan Sataev "Tomiris" fil'miniñ prem'eradan basqa körsetilimderi qazaqşa beriletinin, 28 qırküyekte «titrdağı qatege» qatıstı «2-3 künge keşeuildeytinine» keşirim swrağan edi. Al 1 qazan qazaqşa dıbıstalğan senastarmen süyinşilep jazba jariyaladı. Äleumettik jeli «Tomiris» fil'miniñ körkemdik quatınan göri, körsetilim kestesine ene twra berilmey qalğan tildik tüytkilin qızu talqılap jatır. Bügin Almatıda keste boyınşa 261 seanstıñ tek 8-i ğana qazaq tilinde körsetiledi dep josparlanğan. Onıñ özinde keybir kinoteatrlardıñ bilet satıp alu tetigi jwmıs jasamay twr.
El tağatsızdana kütken «Tomiris» tarihi kartinasınıñ qazaq tilde körsetilmeuine baylanıstı narazılıqtardan keyin, rejisser Aqan Sataev qazaqstandıqtardan keşirim swrağan bolatın. Sonda Sataev «aldağı eki-üş künde» fil'm qazaq tilinde kinoteatrlarğa jol tartatının aytqan.
26 qırküyek rejisser Aqan Sataev fil'mniñ orıs tilinde beriluiniñ sebebin: «116 wlt-wlıstı eskere otırıp jasalğan ortaq şeşim boldı», – dep tüsindirgen edi. Sol kezde «Kinoteatrda erteñnen bastap qazaqşa nwsqası bar tolığımen, qazaqşa körgiñiz kelse qazaqşası bar» degen bas rejisser eki künnen soñ instagram jelisinde latınşa jazılğan titrda qateler ketkenin aytıp, ağınan jarılğan-twğın.
Keşe, 1 qazan sağat 13:00-der şamasında Sataev el köpten tosqan «Tomiristiñ» qazaqşa seansın süyinşilep jazba jariyaladı. Habarlamada «Dostar, büginnen bastap, «Tomiris» fil'mimizdiñ tolıq qazaqşa nwsqasın bizdiñ "Meloman" distrib'yutor kompaniyamız kinoteatrlarğa tarata bastadı» delingen. Artınşa kino.kz saytında «Sarıarqa» (13:30), «Kinopark 16 – Forum» (14:20) jäne «Sarıarqa» (18:00) kinoteatrlarında azamattar üşin ıñğaysız uaqıtqa seanstar jariyalanğan. Äytkenmen, qoğam belsendileriniñ sözinşe, kündik 266 seanstıñ tek 3-eui ğana memlekettik tilde «körsetiledi» dep josparlanğanına qaramastan, «boluı ıqtimal» qazaqşa seanstardıñ eşbiri iske asırılmağan.
Jurnalist Qaraşaş Esenbay memlekettik tildegi körsetilimi mäselege aynalğan «Tomiris» tarihi fil'mi «Sarıarqa» kinoteatrlarında sağat 18:00-de qazaqşa körsetiledi degen habarğa senip barğanın, degenmen onda eşqanday seans bolmağanın aytadı. Jaqsını körmekke alıp wşıp barğan körermen:
– Men Tomiristiñ prem'eralıq körsetilimine bara almadım. Sondıqtan süyikti rejisserim Aqan Sataevtıñ kezekti tuındısın körgim jäne qazaq tilindegi nwsqasına barğım keldi.
"Kino şığadı" degen küni jurnalist Marğwlan Aqan äleumettik jelige «qazaqşa körsetilimine baruşılarğa tegin 3 bilet sıylaymın» degendi jazdı. Onıñ bir bileti mağan bwyırdı, al men onı çellenj retinde jalğastırğım kelip, tağı 3 adamğa bilet alıp bergen edim. Olar da tağı 3 adamğa bilet sıylaytındarın ayttı. Osılayşa memlekettik tildiñ kinoindustriyadağı märtebesine az da bolsa üles qosqımız keldi.
Sonımen Almatıdağı Sarıarqa kinoteatrında keşkilik 18:00-de qazaq tilindegi versiyası turalı kino.kz saytınan körip, 17:30-da bardım. Qazaq tilindegi «Tomiris» fil'mine bilet beruimdi swrağanda kassadağı qız jariyalanğan seanstıñ joq ekenin, mwnıñ sebebin jarnaması «internetke solay ketip qalğan» dep tüsindirdi. Onıñ aytuınşa, äzirge qaşan şığatını belgisiz. «Tomiris» «tehnikalıq sebepterge» baylanıstı qoyılmaytın körinedi. Menimen qatar qazaqşa seansqa kelgen köpqara kisiniñ bilet joqtığına qınjılğanı, jüzderinen ättegen-ayı körinip twrdı. Sol jerde jartı sağattay otırıp baqıladım. Qazaqşanı swradı, "joq" degen soñ orıs tilindegisine amalsız kirip jattı. Men kirgen joqpın, öytkeni Marğwlan qazaq tilindegi körsetilimge baruım üşin bilet berdi ğoy. Sondıqtan qazaqşası şıqsa, mindetti türde baramın, – deydi.
Sonday-aq, ol kinoğa baykot jariyalaudıñ ornına qazaq tiline degen swranıstı küşeytudiñ optimistik joldarın qolğa alğan jäne onı qoldağan jön deydi.
2 qazanğa josparlanğan keste boyınşa bir Almatınıñ özinde 261 seanstıñ tek 8-i ğana qazaq tilinde körsetilgen. Onıñ özi tal tüske qoyılğan: «Kinopark 16 Forum» sağat 14:20-ğa, «Kinoplexx Sary Arka» sağat 13:30-ğa, «Kinopark 11 (Esentay) IMAX» sağat 13:10-ğa. Alayda, kino.kz saytında büginge josparlanğan qazaqşa senastardıñ biletterin satıp alu tetigi jwmıs jasamay twr. Demek, kestede bar, satıp alu mümkin emes.
Bizdi tolğandırğan mäsele, kim kimdi aldap jür nemese eldiñ negizgi halqınıñ haq-tañdauına qwrmetsizdik tanıtıp, «wlttıq alalauşılıq» tudırıp otırğan kimder? Älde, «Qazaqfil'mniñ» baspasöz hatşısı Bauırjan Üsenov aytqanday : «Äuelde orısşa şıqqan «Jau jürek mıñ balanı» BAQ ökilderinen wsınıs tüskennen keyin kinotetrlar memlekettik tilde körsetken-twğın. Sondıqtan da bwl qazaqtildi azamattıq qoğam men memlekettik tildi qajet etetin BAQ talap-küşimen şeşile» me?
Qazaq tarihına qatıstı fil'm qazaqqa qazaq tilinde körsetilui aytıp talqılaudı, jağalasıp, daulasudı qajet etpeytin qağida emes pe. Tipti, otandıq kino öniminiñ memlekettik tilde körsetilui men körsetilmeuin talqılap jürgende, fil'mdegi jaña wrpaqtıñ sanasına ata-babasın sonday bir qoraş etip körsetetin keybir öreskel twstarı wmıtılıp ta qap jatır.