AQŞ pen Resey prezidentteri Japoniyanıñ Osaka qalasındağı «Ülken jiırmalıq» sammiti ayasında ekijaqtı kezdesu ötkizdi. Soñğı ret qos köşbasşı ötken jıldıñ şildesinde Hel'sinkide bas qosqan. Degenmen, kelissöz nätijesiz ayaqtalıp, Uaşington men Mäskeu qarım-qatınası naşarlay tüsti.
Osakadağı kelissöz bir jarım sağatqa sozıldı. Amerika tarabınan basqosuğa AQŞ Memlekettik hatşısı Mayk Pompeo, Donal'd Tramptıñ wlttıq qauipsizdik jönindegi kömekşisi Djon Bolton, Aq üydiñ baspasöz hatşısı Stefani Grişem jäne Ivanka Tramp pen küyeui Djared Kuşner qatıstı. Al Reseyden Sırtqı ister ministr Sergey Lavrov, birinşi vice-prem'er Anton Siluanov, prezidenttiñ kömekşisi YUriy Uşakov jäne baspasöz hatşısı Dmitriy Peskov qatıstı.
Hattamalıq tüsirilim kezinde jurnalister Tramptan Reseydiñ AQŞ-tağı saylauğa qatısı bar degen qauesettiñ ras-ötirigine baylanıstı saual joldadı. Artınşa AQŞ prezidenti Putnnge mısqılday külip: «Saylauğa aralaspañız, ötinemiz», – dedi. Bir qızığı, Tramp ta, Putin de BAQ ökilderiniñ saualdarına jauap berudiñ ornına, jay ğana bas izeumen boldı.
Kezdesuden keyin resmi Aq üy habarlağanday, prezidentter Iran, Süriya, Venesuela jäne Ukrainadağı jağdaydı talqılap, «eki el öz qarım-qatınasın jaqsartuğa müddeli ekendigin» aytqan. Bloomberg agenttigi: «Eki el basşıları HHİ ğasırdıñ jaña qarulanu kezeñi jäne Qıtaydıñ bwğan qatısı turalı söz etti», – deydi.
Üşinşi kelissöz
Bwl Putin men Tramptıñ üşinşi kelissözi. Bwğan deyin olar bir jıl bwrın, 2018 jılı 16 şildede Hel'sinkidegi sammitte kezdesti. Alğaşqı kelissöz Gamburgte 2017 jıldıñ 7 şildesinde G20 sammiti ayasında ötken.
2018 jılı qaraşada Birinşi düniejüzilik soğıstıñ ayaqtaluına jüz jıl toluına arnalğan is-şara ayasında francuz köşbasşısı Emmanuel' Makronnıñ şaqırtuımen Parijde prezidentterdiñ kezdesui wyımdastırılğan. Alayda, AQŞ-tıñ ortaşa jäne az qaşıqtıqtağı zımırandardı joyu turalı şarttan şığuı söz bolğandıqtan, prezidentter kezdesui ayaqsız qalğan. Keyinnen jeltoqsanda Buenos-Ayrestegi G20 sammitinde kelissözder jürgizudi josparlanğanımen, Tramp Reseydiñ Kerş bwğazındağı ukrain teñizşilerin wstauına baylanıstı kezdesuden bas tarttı.
Osakadağı kezdesu qarsañında Putin britandıq «Financial Times» gazetine swhbat bergen bolatın. «Tramptıñ mäselelerdi şeşudiñ köptegen täsilderimen kelispeytinin» mälimdegen Putin 2016 jılğı saylauda orın alğan jayttarğa kinälilerdi «miftik twlğa jasap, Reseyden izdeudiñ qajeti joq. Öz işterinen izdeui tiis», – dep qısqa qayırdı. Al AQŞ soñğı eki jılda Resey hakkerleriniñ prezidenttik saylauğa aralasuına qatıstı tergeu jwmıstarın toqtatpaytının aytqan.