AQŞ-tıñ bwrınğı Memlekettik hatşısı jäne prezident lauazımına kandidat Hillari Klinton jäne Wlıbritaniyanıñ bwrınğı prem'er-ministri Toni Bler. Foto: zimbio.com

Guardian üş türli eldiñ ıqpaldı levocentristik sayasatkerleriniñ migraciyalıq jağdayğa qatıstı swhbatın jariyaladı.

Basılımnıñ saualdarına qatıstı pikir bildirgen tanımal sayasatkerlerdiñ qatarında AQŞ-tıñ bwrınğı Memlekettik hatşısı jäne demokratiyalıq partiyanıñ atınan prezident lauazımına kandidat Hillari Klinton, Wlıbritaniyanıñ leyboristik partiyasınıñ müşesi, bwrınğı prem'er-ministri Toni Bler jäne Italiyanıñ eks-prem'eri Matteo Renci bar. Hillari Klintonnıñ pikirinşe, Europa öziniñ immigraciyalıq sayasatın özgertip, bosqındarğa qoldau körsete almaytındığın moyındauı qajet. Sayasatker Angela Merkel' men EO-nıñ basqa da birqatar elderiniñ köşbasşılarına qarastı oñ pikirde bolğanmen, köşi-qon mäseleleri bükil älemdegi wltşıldıq mäselesin tuğızatının atap ötti.

Sonday-aq, Klinton köptegen adamdar üşin migraciyalıq ideyalardıñ mañızdı ekendigin ayttı. Ol barlıq amerikandıq jüye payda bolğan kezden bastap avtoritarizm qaupine qarsı äreket etuge bağıttalğanın eske saldı.

Wlıbritaniyanıñ bwrınğı prem'er-ministri Toni Bler Klintonnıñ pikirin qwptadı. Bler meynstrimdik partiyalar «populistik ritorikağa» qarsı twrmayınşa, wltşıldıq pen populizm artadı dep sanaydı. Onıñ pikirinşe, adamdar memleketti sayasi qısımğa des bermeytin köşbasşınıñ basqarğanın qalaydı.

Al Matteo Renci: «Konfrontaciya, älemdik dau, özara qaqtığıs onlayn qarım-qatınasqa tän, ol birte-birte jek köru klimatın qalıptastıradı. YAğni barlıq dau äleumettik jelilerdiñ qadağalanbauınan tuındap otır. Bwl bügingi jäne erteñgi wrpaqtıñ bastı probleması: olar qızğanış, jek köruge dayın twradı. Bwrın tabıstı käsipker, jurnalist nemese ärtis üşin birinşi qadam halıq qoşameti bolsa, qazir birinşi reakciya – kümän. Jıldar ötken sayın biz qwrmetteu, maqtan etu sezimin joğalttıq», – deydi. YAğni Renci qazirgi beleñ alıp otırğan qayşılıqtarğa jaña tehnologiya men jastardıñ enjarlığı sebep degen pikir bildirdi. Sebebi, ğalamtordağı jalğan aqparattar men onı twtınuşı jastardıñ oy-sanası separatizmniñ artuına äkep soğadı.

Älemge belgili sayasatkerler men şendiler söziniñ tobıqtay tüyini: bosqındarğa şekaranı aşıq qaldırmau qajet, erkinsitpeu kerek degenge sayadı. Sebebi, dili, dini mülde özge jwrt arasında alauızdıq, wltşıldıq jii orın aluı mümkin. Qanşa degenmen Amerika men Wlıbritaniya migraciyalıq mäselelerdi jiti qadağalau kerektigin eskertse de, «Berlinniñ qwşağı barşağa aşıq!» dep wrandağan Germaniya kancleri Angela Merkel' tarapı bwl wsınısqa eş pikir bildiren joq.

"The Qazaq Times"