Abaydıñ eki äyelinen on bala – jeti wl, üş qız bolğan. Bäybişesi (Alşınbay bidiñ nemere qızı) Dildädan: twñğışı Aqılbay 1861 jılı tuğan. Aqılbaydan: Älimqwl, Äubäkir, Israil attı üş wl, Sağdat, Pakizat, Ruhiya esimdi üş qız bolğan.
Ekinşi balası Äkimbay. Ol jeti jasında ölgen. Üşinşi balası Äbdirahman(Äbiş) (1869 – 1895). Onıñ soñğı bitirgen oqu ornı - Peterburgtağı Mihaylovskiy Artilleriya uçillişesi. Ol Vernide (Almatı) qızımet istep jürip, 26 jasında aurudan qaytıs boladı. Äbişten Rahila attı jalğız qız qalğan. Törtinşi balası Mağauiya (1870 – 1904 ). Onıñ balaları : Ualisa, Qwtayba, Babr, Jağıpar jäne Kämila, osı beseui. Besinşi balası Gülbadan. ( 1872 – 1932 ), Altınşı balası Rayhan, 1871 jılı tuılsa kerek. 1896 jıldarı qaytıs bolğan.
Abaydıñ ekinşi äyeli Äygerimnen tuğan balaları : Twrağwl (Twraş) (1875 – 1934 ). Abay balaları arasında biraz ömir sürgeni osı kisi. Twrağwldıñ Aqıliya (Aqış), Jäbireyil, Zübäyir jäne Mäken (qız) degen balaları bolğan. ekinşi balası Mikayldan (Mekeş) Qwzayır, Älişer (Qılken) degen balalar tuğan. Üşinşi balası İzkayıl, onıñ Toqtaş attı balası Ekinşi dünie soğısı kezinde qaytıs bolğan. Törtinşi balası Kenje (qız).
Qosıp ayta keteyik, Abay wrpaqtarınan bes azamat otan soğısı maydanında ölgen. Olar : 1. Mağauiyanıñ Qwtaybasınan tuğan Berekehan; 2. Mağauiyanıñ Jağıparınan tuğan Joşıhan; 3. Abaydıñ Mikaylınan tuğan Qwzayır; 4. Abaydıñ İzkayilinen tuğan Toqtaş; 5. Abaydıñ Mikaylınan tuğan Älişer (Qılken).
Aqınnıñ bwl kezde közi tiri jürgen wrpaqtarı (1987 jılğa deyin) : 1. Mağauiyanıñ Jağıparınan tuğan qız Işağı otan soğısında aviaciya şebinde bolıp, soğısqa qatısqan. Onan soñ Su şaruaşılığı ministrliginde jauaptı qızmet istegen, Almatıda twradı. 2. Mağauiyanıñ Jağıparınan tuğan qız Ğazel, Almatıda, Şäken Aymanov atındağı muzeydiñ bastığı. 3. Aqılbaydıñ Bağfwrınan tuğan üş wldıñ biri – Aydar, ol Mañğıstau obılısında auıl şaruaşılığı mamandığı boyınşa jwmıs isteydi, onıñ äkesi Bağfwr M. Äuezovpen jaqsı aralasqan. 4. Twrağwldıñ Jäbirayilinen tuğan Alpaş (Ospanov delinedi) Almatıda twradı. Soğısta jaralanğan. 5. Twrağwldıñ qızı Aqıliya (Aqış) qazir Almatıda twradı. Abaydıñ tiri kezinde tuğan. 6. Abaydıñ Aqılbayınan tuğan Israyıldıñ qızdarı – Näzipa, Külzipa degen kisiler Zaysanda twradı.
Abay wrpaqtarı 30 jıldardıñ aldı-artında tügel derlik quğın-sürginge wşırap, ayanıştı tağdırğa tap bolğan. Olardıñ arasında qoldau körip, tärbielense, jaqsı aqın şığatın darındılar da bolğan körinedi, mäselen, Äubäkir Aqılbaywlı sonıñ biri. Ol suırıp salma äri jazba aqın bolğan. «Bolğanda äkem Abay, özim jaman, quadı juansıñ dep mına zaman» dep bir ketse, endi birde :
«Dünie közim jetti tayğağıña,
Kedeylik – etik jamau – ayğağı da,
Şapan, ton, tımaq, jelet, taqiya joq,
Tartamın jalğız beşpet qay jağıma?!» - degen joldardı jay otırıp ayta salğan. 1930 jıldardıñ bas kezinde onıñ üyin Ürjar degen jerge köşirip tastağanda, ata qonıs Şıñğıstaudı sağınıp :
« Şıñğıstau qalğanıñ ba endi jat bop,
Bir izdep bara almadım astımda at joq.
Sayalap biigiñmen köleñkeñe,
Şığatın kün bolar ma, köñil şat bop.
. . .
Jeti el kep bizden bwrın, jeti el ketken,
Qalmaqtı Mamay quıp orın tepken.
Baylausız, tiyanaqsız jaratılıs,
Bizge de bosatuğa uaqıt jetken», - dep jazğan.
Äubäkir «Mamay batır» degen dastan jazdı. Ol şığarğan än de bar eken. Jañağı eki şumaq öleñ bälkim onıñ «Mamay batır» dastanınan el esinde qalğanı bolsa kerek. Äubäkir 1934 jılı joqşılıq, auır twrmıs jağıdayında dünie saladı. Şäkärimniñ wlı Qabış (Ayğanşa degen äyelinen tuğan) sol jıldar : «Ata tuıs ozğanbız, toğız ata tolğanda, tu-talaqay tozğanbız» depti. Osı joldardıñ özi-aq Abaydıñ ataqtı ata-tegi tälkekke tüsken keyingi wrpaqtar tağdırın anıq körsetkendey. (Äubäkirdiñ bwl öleñderi Niyazbek Aldajarovtıñ jazğan esteliginen alındı, «Jwldız» 1992 jılğı 1- san).
Abay wrpaqtarın nemerelerine deyin atap öttik, tolıq bolmauı mümkin. Qızdan tuğan jienderine toqtalmadıq.
"The Qazaq Times"