Tramp Saud patşasınıñ sıylığın qabıldauda. Foto: CNN.com.

Qwrama Ştatta ötken jılı bolıp ötken prezident saylauı kezinde Donal'd Tramptıñ Saud Arabiyası jönindegi wstanımı qatañ bolıp edi. Ol Saud Arabiyasına qatañ sındar aytıp, adamdıq qwqıq-normaların saqtamaydı dep jazğırğan bolatın. Sonımen birge, Hillari Klinton sındı äriptesiniñ Otbasılıq qayırımdılıq qorınıñ tamırı Saud elimen baylanıp jatır dep sınğa alğan. Biraq, prezident bolıp otırğannan keyin onıñ bwl wstanımı tübegeyli özgerdi. Jaqında jariyalanğan AQŞ Memlekettik departamentiniñ jazbalarınıñ mälimetterine qarağanda, Saud Arabiyası Tramppen jaqın dostıq qarım-qatınasta bolıp şıqtı. Bwl turalı «The New York Times» basılımı da saralap körgen edi.

Al, Daily Beast veb-saytında jariyalağan rekordtar qatarına Saud Arabiyasına Tramptıñ mamır ayında jasağan saparın keltiredi. Rekordtar qatarına qosılğan bwl saparda Tramp Saud Arabiyasınan 80-nen astam türli-tüsti sıylıqtar tapsırıp alğan. Bwl sıylıqtardıñ arasında nebir bağalı bekzat bwyımdar bar. Aytalıq, bağalı arab semseri, Kuveyt Konstituciyasınıñ köşirmesi, «aq tüsti jibek maqta kiimi» jäne eki aq jolbarıs terisinen jasalğan jamılğısı bar. Sıylıqtar arasında Tramp, öziniñ äşekeyli ramkadağı portretinde tapsırıp aldı. Bağalı kiimder men zerlik bwyımdardan Tramptıñ hanımı men qızı da qwr alaqan qalğan joq.

Bwl sıylıq almasularğa amerikalıqtar qalay qaraydı?

Arab elderiniñ jomarttıqtarına qaramastan köptegen amerikalıqtar ğalamtor betterinde Saud Arabiyası turalı jaqsı pikir aytpaydı. Sebebi, atalmış adamdıq qwqıq mäselesinde eki jwrttıñ tanımı kün men tündey qayşılıqtardan twradı. Al, diplomatiyalıq qızmetterde sıylıqtar wsınu tım sirek wşıraydı. Solay bola twrsa da Orta-Şığıs pen Aziyanıñ keybir elderinde qonaqjaylıq wlttıq mentalitet retinde de qaraladı. Al mwnday qonaqjaylıq Europa men Amerika elderinde bola bermeydi. Bwl turalı pikirdi AQŞ-tıñ Orta-Şığıs elderinde köp jıldar diplomatiyalıq qızmette twrğan lauazımdıları da rastap beredi.

Saud koroliniñ tartu-taralğıları Tramptıñ otbasına arnalıp otır, sondıqtan Tramptıñ onı imenbey qabıldauına boladı. Olay bolmağanda AQŞ zañı boyınşa lauazımdılar şeteldiñ kez-kezkelgen tartuın qabıldauına bolmaytın edi. Zañ boyınşa AQŞ şeneunikteri şeteldikter bergen tartudıñ qwnı 390 AQŞ dollarınan kem bolsa ğana özine qaldıra aladı. Prezidentke, vice-prezidentke jäne onıñ jwbayına bergen sıylıqtarğa Aq üy qadağalauğa tiisti. Alayda, Aq üy seysenbi küni derbes basılımdardıñ jäne jekelegen adamdardıñ elektrondı poşta arqılı jibergen pikirlerine, saualdarğa jauap bermedi.

Obama da alğan edi

Solay da bolsa, Tramp Saud Arabiyasınan alğaş ret tartu alğan AQŞ prezidenti emes. Bwl jol kişi Buş pen Obama prezidentterden de qalğan jol edi. Obama Saud patşasınan 10 gol'f dop tayaqşasımen birge, bılğarı gol'f-sömke, taza kümisten qwyılğan eki jılqı beyneli subiner (almas köz ornatılğan), kök-sarı jaqwt, qızıl jäne qara jaqwt qatarlılar sıylıqtar alıp qaytqan edi. Bwl zattardıñ bäri de AQŞ Wlttıq mwrajayına qoyılğan. Memlekettik departament onıñ jalpı qwnın 52 mıñ 229 AQŞ dollarına bağalaydı.

Tramptıñ qarımtası: sıyğa – sıy, sırağa – bal

Mwnday sıy-siyapattan keyin, Saud Arabiyasınıñ ortalıq qalasında ötkizilgen Mwsılman elderi basşıları sammitinde Tramptıñ portreti ülken taqtağa ilinip qoyıldı. Sonımen twstas amerikandıq änşi Tobi Kittiñ koncertiniñ bolıp ötui siyaqtı ister Qwrama Ştat basşısınıñ Saud Arabiyası jönindegi wstanımına özgeris alıp kelmey körsin. Al, Tramp arab patşasınıñ qonaqjaylığına qanday da bir qarımjı sıylıqtar jasadı ma, joq – ol jağı äli de belgisiz.

Esesine Tramp osılardıñ qarımjısına Saud patşasınıñ qalağanın jasadı – Öñirdegi Iran-Saud Arabiyası qayşılığında Uaşington Irandı qatal sınğa aldı; Saud Arabiyasına satıp beretin qaru-jaraq qwnı 110 milliard dollarğa jetti. Onıñ işinde 500 million AQŞ dollar qwnğa ie basqarılmalı raketalar da bar. Mine osınıñ bäri Tramptıñ Saud koroline bergen qaytarma-qarımjısı deuge boladı.

“The Qazaq Times”