Midağı qaterli isik – jazılmaytın dert emes

Adamzat balasınıñ organizmine belgili bir preparattardıñ dwrıs äser etu-etpeuin anıqtau üşin ğalımdardıñ alğaşqı täjiribesin egeuqwyrıqtarğa jasaytını belgili. Sonday bir täjiribeniñ birin nätijesimen özderiñizge wsınğalı otırmız.

«Ğalımdar egeuqwyrıqtıñ miındağı gioblastma atalatın isikten genetikalıq modifikaciyalanğan «sal'monolla»-nıñ kömegimen arılğan. Bwl degeniñiz adamzat miındağı isikti emdeudiñ jaña joldarın aşadı», – dep mälimdeydi AQŞ-tağı täjiribe jasauşı D'yuk universitetiniñ mamandarı.

Gioblastma degenimiz – midağı qaterli isiktiñ keñ taralğan äri eñ qauipti türi. Ol bastapqı mi qaterli isiginiñ 52 payızın, barlıq bas süyek isikteriniñ 20 payızın qwraydı. Gioblastmanı emdeu de öte auır. Sebebi, isikki qan aynalımı jüyesin ortalıq jüyke jüyesinen bölip otıratın, qan-mi joldarı arqılı däri-därmekter äser etpeydi. Al onı ota arqılı alıp tastau odan da qauipti: onıñ qaldıqtarı qalıp qalsa, jaña isiktiñ payda boluına äkelip soğadı.

Osı qiındıqtardı eskere kele, ğalımdar salmonella typhimurium atalatın genetikalıq modifikaciyalanğan sal'monellanı qoldanğan. Qwramında bakteriyalardıñ bastauın anıqtaytın «purin» bar. Al osı purinder isiktiñ işinde de boladı. Demek onıñ bastauı bolıp ta eseptelmek. Tağı bir erekşeligi: isik kletkalarınıñ özin-özi öltiretin  azurin jäne R53-ti öndiretindigi. Ğalımdardıñ bwl jañalığı qazaqtarda keñ tarap ketken «udı u qaytaradı» degen sözine säykes keletindey.

Sal'monellanıñ forması tayaqşa tärizdes. Wzındığı – 1-7mkm, eni – 0,3-0,7 mkm. Egeuqwyrıqtarğa jasalğan täjiribe sätti ayaqtaldı. 100 künniñ işinde  gioblastmamen ömir süru deñgeyi 20 payızdı qwrağan. Ayta ketetini, egeuqwyrıqtardıñ 100 küni – adamzattıñ 10 jılımen teñ. Ğalımdar, eger emdeudi dästürli ädispen jasaytın bolsa, onday nätijege qol jetkize almaytındıqtarın aytadı. Oğan osı gioblastma auırı anıqtalğan  adamdardıñ 10 payızı ğana 5 jıl ömir süre alatındığın qossaq... Endigi jerde sal'monollanıñ basqa ağza müşelerine ziyansız ekeni anıqtalıp jatsa, adamzattıñ midağı qaterli isiktiñ de jazılmaytın dert emes ekenine közi jeter edi...

«The Qazaq Times»