Tramp jäne Arab eli basşıları. Foto; The Indian Express.

Jer kölemi 12000 şarşı şaqırımğa jetpeytin, halıq sanı 2 mln aynalasındağı Tayau-Şığıstağı Katar attı şağın el 5 mausımda bükil älemniñ nazarın özine audardı. Osı bir künniñ işinde Saud Arabiyası, Bahreyn, Birikken Arab Ämirligi jäne Egipet qatarlı elder Katarmen bolğan diplomatiyalıq qarım qatınasın üzdi. Sonımen qatar teñiz jäne äue joldarın kesip tastadı. İle-şala Yemen, Liviya, Mal'div qatarlı elder de Katarmen diplomatiyalıq qarım qatınasın üzgenin jariya etti.

Mısır, BAÄ qatarlı elderdiñ boljamı boyınşa Katar «Mwsılman bauırlar» wyımı bastağan öñirdegi terrorlıq toptardı qarjılandırğan. BAQ arqılı «Islam memleketi» terrorlıq wyımınıñ ideologiyaların tarattı degen ayıptar taqtı.  Sonday-aq, Mısır men BAÄ-nıñ qatınasına jäne işki isterine kedergi keltirip, aymaqtağı beybitşilik pen twraqtılıqqa qater töndirdi degen ayıptar da bar. Al, bwl atalğan ayıptardı Katar jağı mülde jalğan aqparat dep teriske şığardı.

Bir künde jeti birdey arab eliniñ Katarmen «at kekilin kesisui», sarapşılardıñ boljauınşa, Saud Arabiyası men Katar arasındağı «köne kektiñ» wşığı bolıp tabıladı eken. Qıtaydıñ Orta-Şığıs mäselesiniñ sarapşıları bwğan «Saud Arabiyası Katarğa terrorizmge qarsı küresu jeleumen özge arab elder arqılı şabuılday bastadı. Bwl bir jağınan öziniñ aymaqtağı ıqpalın arttıru üşin jasalğan şara» dep qaraydı. Şın mänisinde Saud Arabiya men Katardıñ diplomatiyalıq qatınasınıñ üzilui köpten beri kütilgen jağday.

Şığanaq rayonı tarihtan beri diplomatiyalıq mañızğa ie bolıp keledi. Bwl öñirde Saud Arabiyası öziniñ basımdılığın tanıtıp otır. Al, köp jaqtı diplomatiyalıq baylanıs ornatıp otırğan Katar men Saud Arabtıñ köp jerdegi müddeleri qayşılıqqa wşıraydı. Bwdan sırt soñğı jıldardan beri Katar Iranmen bolğan baylanıstı jaqsartuğa tırıstı. Bwl Saud Arabiyasına jaqpaytını anıq. Sebebi, Saud Arabiyası Iranmen köp jıldıq ata jau deuge de boladı. Saud Arabiyası öziniñ öñirdegi ıqpalınıñ basımdılığı üşin özge arab elderiniñ Iranmen bolğan qarım qatınasınıñ jaqsarıp ketpeuine müddeli.

Katar men Saudiyanıñ arazdığınıñ tağı bir jağı «äl-Jazira» arnasında bolıp otır. «äl-Jazira» agenttigi men onıñ habar taratu arnaları älemdik deñgeyge köterilip ketti. Al, Er-Riyad tarapı tübektegi Katardıñ aqparattıq küş alıp ketuin de qalap otırğan joq. Bwl Arab tübeginiñ twtastığına jaraqat salatın is dep qaraydı. Tayau-Şığıs elderi sayasi mäselelerde ejelden saqtıq pen äri sezimtal qarap keledi. Katardıñ köp jaqtı diplomatiyası men aqparattıq küş quatı Saud Arabiyasınıñ şınbayına batıp ketti. Osı qatarlı sebepter Saud patşalığınıñ Katarğa bükil arab elderin jabıla dağdarıs jasauına äkelip soqtı deuge boladı.

Key eldiñ sarapşılarınıñ aytuınşa bwğan AQŞ pen Reseydıñ Tayau jäne Orta-Şığıstağı sırtqı sayasatınıñ da ıqpalı bar dep qaraydı. Olay aytuınıñ da jöni bar. Sebebi, jaqında ğana, yağni mamır ayınıñ orta şeninde AQŞ prezidenti Donal'd Tramp Tayau-Şığısqa saparlay barıp qayttı. Arab eliniñ astanasında bolıp, Saud patşasımen keñeste boldı. Eñ mañızdısı Er-Riyadqa jinalğan özge el basşılarımen de Irandı sayasi jaqtan oqşaulau isin söz etisti. Alayda Iran men Katar barğan sayın tığız qarım-qatınasqa köşti. Iranda qaytalay saylanğan prezident Ruhaniidı Katar ämir arnaulı qwttıqtadı. Bwl AQŞ pen Saud Arabiyasınıñ Irandı sayasi oqşaulau nietine qayşı bolıp şıqtı.

Mine osılay Katar jeti birdey bauırlas eliniñ toñ-teris poziciyasına wşırap, bir künniñ işinde diplomatiyalıq dağdarısqa wşıradı. AQŞ pen özge Batıs elderiniñ ıqpalı bolğan künniñ özinde bwl älemge Arab äleminiñ «şekten tıs berekesin» anıq körsetti.

“The Qazaq Times”