قىتايدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ۋحاننان شىققان قاۋىپتى جاڭا ۆيرۋستىڭ باسقا پروۆينتسيالارعا تاراي باستاعانىن مالىمدەدى. قىتاي ورتالىق قالاسى بەيجىڭدە جاڭا ۆيرۋس جۇقتىرعان ەكى ادام انىقتالدى جانە گۋاڭدۇڭ (گۋاندۋن) پەن شىنجىندا (شەنچجەن) جەرىندە دە بايقالدى. ال، جۇقپالى دەرتتىڭ وشاعى بولعان ۋحاندا قاۋىپتى ۆيرۋس جۇقتىرعاندار سانى ەكى جۇزگە جەتىپ، ءۇش ادام قازا تاپتى.
جەلتوقسان ايىندا قىتايدىڭ ۋحان جەرىندە قاۋىپتى جاڭا ۆيرۋس تاراپ، ەكى ادام كوز جۇمعانى بەلگىلى. سينگاپۋر مەن گونكونگ قىتايدىڭ ۋحان قالاسىنان كەلگەن جولاۋشىلاردى تەكسەرۋدەن وتكىزىپ جاتتى. ال، وتكەن جۇما كۇنى بۇنداي شارالار اقش-تىڭ ءۇش ۇلكەن اۋەجايىندا باستالدى. بىراق، اتالعان ءۆيرۋستى جۇقتىرعاندار قىتايدىڭ باسقا پروۆينتسيالارىندا دا پايدا بولىپ، جۇقپالى دەرتتىڭ ماسشتابى كەڭەيىپ كەتتى. ءتىپتى، تايلاند پەن جاپونيادان دا تابىلدى.
دەنساۋلىق ساقتاۋ ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا قىتايدا اتالعان ۆيرۋسپەن جۇعىمدالعان ادامدار سانى رەسمي دەرەكتەردەن الدە قايدا كوپ بولۋى مۇمكىن. بۇدان ەكى كۇن بۇرىنعى مالىمەتتە، قىتاي بيلىگى ءۆيرۋستىڭ 60 ءتۇرىن انىقتاعانى ايتىلعان ەدى. بىراق، لوندونداعى زەرتتەۋدە 1700-گە دەيىن جەتكەن.
مامانداردىڭ ايتۋىنشا، انىق ەسەبىن كورسەتۋ قيىن بولعانىمەن، اۋرۋدىڭ تارالۋ ماسشتابىن انىقتاۋعا بولادى. ول ءۇشىن ۆيرۋس پايدا بولعان قالانىڭ حالىق سانى جانە جولاۋشىلار سانى ەسەپكە الىنادى. ۋحاندا شامامەن 18 ميلليون ادام جاسايدى، ال ونىڭ حالىقارالىق اۋەجايىنان شەتەلدەرگە ساياحاتتاۋ نەمەسە ىسكەرلىك ماقساتتا ءار كۇنى 3,4 مىڭ شاماسىنداعى ادام شىعىپ وتىرادى.
قىتاي بيلىگى قازىرشە ۆيرۋستىڭ ادامنان ادامعا جۇعۋى تىركەلگەن جوق دەپ سەندىرۋگە تىرىسۋدا. بىراق، بۇل كوپشىلىك اۋديتوريانىڭ كۇمانىن كۇشەيتىپ تۇر. انىعىندا، ۆيرۋستىڭ قانداي جولمەن تاراپ جاتقانى دا تولىق انىق بولماعان. ەگەر اۋا ارقىلى تارايتىن ۆيرۋستار بولسا، وندا حالىق سانى تىعىز قىتاي ءۇشىن بۇنىڭ زاردابى اۋىر. ءتىپتى، بۇل الەم ەلدەرى ءۇشىن دە قاۋىپتى.