جاڭا سانكتسيا قابىلداندى: اقش ۇكىمەتى قىتاي مەن رەسەيدى سوزىنە قالاي كوندىردى؟

سولتۇستىك كورەياعا باعىتتالعان سانكتسيا شەشىمى دۇيسەنبى كۇنگى بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىندە قابىلداندى. الايدا، ترامپ ۇكىمەتى العاشقى قاتاڭ تالابىنا تولىقتاي قول جەتكىزە المادى. وتكەن اپتادا سولتۇستىك كورەيا سوڭعى يادرولىق سىناعىن وتكىزگەن بولاتىن. ال، جاڭا شەكتەۋ شارالارى كحدر-نىڭ يادرولىق جانە بالليستيكالىق زىمىران سىناقتارىنا توسقاۋىل قويا الاتىن، المايتىنىن كەسىپ ايتۋ قيىن.

بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە مۇشە 15 ەلدىڭ ءبىر اۋىزدان قولداۋى ارقىلى، سولتۇستىك كورەياعا جاڭا سانكتسيا سالۋ شەشىمى جۇزەگە اسپاق. دەسە دە، سولتۇستىك كورەياعا قاراتىلعان جازالاۋ شارالارىنىڭ اۋەلگى نۇسقاسىنا قاراعاندا ءبىرشاما السىرەي تۇسكەنىن قاۋىپسىزدىك كەڭەستەگى قىتاي مەن رەسەيدىڭ ىقپالى دەپ قاراۋعا بولادى. سەبەبى، العاشقى قاتاڭ جوباعا رەسەي باسشىسى دا، بەيجىڭ جاق تا تۇبەگەيلى قارسىلىق بىلدىرگەن ەدى.

وتكەن اپتاداعى زىمىران سىناعىنا جاۋاپ رەتىندە، اقش-تىڭ بۇۇ-داعى وكىلى مۇناي ەمبارگوسىن قامتىعان، حالىقارالىق بىرلەسكەن قىسىم جاساۋ جوباسىن قاۋىپسىزدىك كەڭەسكە جولداعان. كەيىننەن بۇل ماسەلەدە رەسەيلىك جانە قىتايلىق ەلشىلەرمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلىپ، بۇل قاتاڭ شەكتەۋلەر ءبىرشاما جەڭىلدەتىلدى. جەكسەنبى كۇنى كەشتە كوپتەگەن جابىق كەزدەسۋلەردەن كەيىن، كەڭەسكە قايتا قارالعان جوبا بەكىتىلدى. وندا كحدر مۇناي ەكسپورتىنىڭ ەڭ جوعارعى شەگى بەلگىلەندى، بىراق تولىقتاي ەمبارگو سالۋ تالابى شىعارىلىپ تاستالدى.

جاڭا سانكتسيا قاۋلىسى الەمنىڭ بارلىق ەلدەرىنەن كورەيا پورتىنا كىرەتىن جانە شىعاتىن كەمەلەردى تەكسەرۋدى تالاپ ەتەدى. بىراق ترامپ ۇكىمەتىنىڭ العاشقى ۇسىنعان جوباسىنداعىداي، سولتۇستىك كورەيا كەمەلەرىنە قارۋلى كۇش قولدانۋ قاراستىرىلماعان. بارلىق ەلدەردە كحدر كەمەلەرىنىڭ تىركەۋگە الىنۋىن تالاپ ەتەدى. ءارى ەرەجەلەر بۇزىلىپ جاتقان جاعدايدا، ايتالىق تىركەۋسىز سولتۇستىك كورەيا كەمەلەرىنە ايىپپۇل سالىنۋى مۇمكىن. ال، ترامپ ۇكىمەتى ۇسىنعان العاشقى جوباسىندا مۇناي تاسىمالداعان سولتۇستىك كورەيا كەمەلەرىنە قارۋلى كۇش ارقىلى توسقاۋىل جاساۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن ەدى.

سونىمەن بەرگە، قاۋىپسىزدىك كەڭەستىڭ تالقىلاۋىنا سولتۇستىك كورەيا باسشىسى كيم جوڭ ۋننىڭ شەتەلدەگى اكتيۆتەرىن مۇزداتۋ ماسەلەسىن قوسا ۇسىنۋدى قۋاتتاعان اقش وكىلدەرىنىڭ تالابى تويتارىلىپ تاستالدى. ەسەسىنە سولتۇستىك كورەيالىق جۇمىسكەرلەردىڭ وزگە ەلدە جۇمىس ىستەۋىنە شەكتەۋ قويىلدى. سونىڭ وزىندە، قىتاي جانە رەسەي جاقتىڭ پىكىرىنە جىعىلا وتىرىپ، ەگەر قاجەت بولعان جاعدايدا سولتۇستىك كورەيا جۇمىسشىلارىن كىرگىزۋگە رۇقسات ەتەتىن بولدى.

جاڭا جوبا كحدر-نىڭ توقىما فابريكا ونەركاسىبىن شەكتەمەيدى، بىراق سولتۇستىك كورەياعا تابيعي گازدى ەكسپورتتاۋعا تىيىم سالادى. ەڭ ماڭىزدىسى ەلدىڭ تازارتىلعان مۇناي ساتىلىمىنا بەرىلگەن رۇقسات مولشەرى جىلىنا 200 ملن باررەل دەپ بەلگىلەندى. بۇدان ارتىق مۇناي ساتىپ الۋىنا تىيىم سالىنادى. اقش ەنەرگەتيكالىق اقپارات اگەنتتىگىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا، بۇل شەكتەۋ بەلگىلەمەسى قىتايدىڭ سولتۇستىك كورەياعا ساتاتىن مۇناي مولشەرىن شامامەن 10% -عا ازايتادى ەكەن.

بۇل سولتۇستىك كورەيانىڭ تامىز ايىنان بەرى ەكىنشى رەت سانكتسيا سوققىسىن قابىلداۋى بولىپ سانالادى. اقش وكىلى سانكتسيا جوباسىن ورتاعا سالاردان بۇرىن سولتۇستىك كورەياعا قىسىم جاساۋ تۋراسىنداعى اقش جانە قىتاي باسشىلارى اراسىنداعى تەلەفونداعى ديالوگتاردى العا تارتتى. ونىڭ سوزىندە كورسەتىلگەندەي، حالىقارالىق قوعامداستىق پيوڭياڭ (پحەنيان) رەجيمىنە قارسى بىرىككەن. ول جانە بۇل جوبالار ىسكە اسىرىلاتىن بولسا، سولتۇستىك كورەياعا اۋىر سوققى بولىپ ءتيىپ، ونىڭ يادرولىق باعدارلاماسى مەن بالليستيكالىق زىمىراندارىنا ۇلكەن توسقاۋىل قويادى ەكەن.

وسى جەردە اقش تارابى مەن سولتۇستىك كورەيا ۇكىمەتىنىڭ پىكىرلەرى ءبىر بىرىنە جول بەرە الماي تۇر. سولتۇستىك كورەيا ۇكىمەتى جاريالاعان مالىمەتتە اقش ۇكىمەتى سانكتسيانى قابىلداتار بولسا وندا اقش-قا تۇبەگەيلى قارسى تۇرىپ، ونى مۇشكىل جاعدايعا تۇسىرەتىندەرىن ايتتى. ال، اقش وكىلى قاۋىپسىزدىك كەڭەستىڭ وتىرىسىندا: "سولتۇستىك كورەيا تاباندا رايىنان قايتار بولسا، بۇل سانكتسيا جوباسى دا تەز ارادا قايتارىپ الىنادى", - دەدى.

ال، قاۋىپسىزدىك كەڭەستە رەسەي مەن قىتاي سولتۇستىك كورەياعا بولىسقان سەكىلدى. ونى باستاپقى قاتاڭ جوبانىڭ جەڭىلدەي قالۋىنان دا بايقايمىز. وسىنىڭ ءوزى سولتۇستىك كورەيا ماسەلەسى شىنداپ كەلگەندە الىپتاردىڭ تىرەسى، كحدر ورىنداۋشى ەكەنىن اڭعارتىپ وتىرسا كەرەك.

“The Qazaq Times”