يران ءسىم باسشىسى حۋساين ءامىر-ابدوللاھيان. فوتو: Middle East Institute

يران بيلىگى امەريكا قۇراما شتاتتارىمەن 2015 جىلعى يادرولىق كەلىسىمدى قايتا قالپىنا كەلتىرۋگە جاقىن تۇرعانىن مالىمدەدى. بۇل تۋرالى يراننىڭ رەسمي اقپارات اگەنتتىگى «يسلام رەسپۋبليكاسى اقپارات اگەنتتىگى» حابارلادى.

ناۋرىز ايىندا يرانمەن يادرولىق كەلىسىمدى قالپىنا كەلتىرۋ بويىنشا ءجۇرىپ جاتقان كەلىسسوزدەر تاعى دا جاڭا كەدەرگىلەرگە ۇشىراپ توقتاپ قالعان بولاتىن. وسىدان بۇرىن تەھران كەلىسىمگە قاتىستى جاڭا ۇسىنىستارىن ۇسىنعانى تۋرالى مالىمەتتەر تارادى. وندا ءبىر-ءبىرىن تەررورلىق ۇيىم دەپ تانىعان ەكى ەلدىڭ رەسمي ورگاندارىنا قاتىستى قاراما-قايشىلىقتاردى رەتتەۋ بويىنشا دا ۇسىنىستار بار.

بىلايشا ايتقاندا تەھران تارابى دونالد ترامپ كەزىندە قابىلدانعان يسلام رەۆوليۋتسياسى ساقشىلار كورپۋسىن شەتەلدىك لاڭكەستىك ۇيىم رەتىندە تانيتىن شەشىمدى وزگەرتۋىن تالاپ ەتەدى. ترامپ تۇسىندا تاراپتار ءبىر-ءبىرىنىڭ رەسمي ورگاندارىن لاڭكەستىك توپ دەپ تانىعانى بار-تىن. ال يسلام رەۆوليۋتسياسى ساقشىلار كورپۋسى بولسا يرانداعى اسكەريلەنگەن كۇشتىك قۇرىلىم سانالادى.

Bloomberg اگەنتتىگىنىڭ حابارىندا يران سىرتقى ىستەر ءمينيسترى حۋسساين ءامىر-ابدوللاھياننىڭ بۇل تۋرالى مالىمدەمەسى كورسەتىلەدى. «ءبىز ەۋرووداقتىڭ جوعارى كەلىسسوزشىلەرى ارقىلى قالعان ماسەلەلەر بويىنشا ءوز كەڭەستەرىمىزدى اقش تاراپىنا جەتكىزدىك، ەندى دوپ الاڭنىڭ اقش جاعىندا»، - دەدى يران ءسىم باسشىسى.

2015 جىلى يران مەن يادرولىق التى ەل ورتاق قول قويعان كەلىسىم 2018 جىلعا كەلگەندە اقش-تىڭ ءبىر تاراپتى شىعىپ كەتۋىنەن كەيىن بۇزىلىپ، ۇلكەن گەوساياسي داعدارىسقا سوققان بولاتىن. سول تۇستاعى اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ يادرولىق كەلىسىمدى جارامسىز دەپ تانىدى جانە كەلىسىمنەن شىعاتىنىن مالىمدەدى. بايدەن اق ۇيگە كەلگەننەن كەيىن قۇراما شتاتتار يرانمەن كەلىسىمدى قايتا تالقىلاۋعا كۇش سالدى.

دەگەنمەن وتكەن اپتادا عانا اقش رەسميلەرى يران يادرولىق كەلىسىمىن قالپىنا كەلتىرۋ جانە يرانعا سالىنعان سانكتسيالاردى الىپ تاستاۋ بويىنشا كەلىسسوزدەردىڭ قايتا جاندانۋىنان ۇمىتتەرى از ەكەنىن ايتىپ ەدى.

ايتا كەتەيىك، تاراپتاردىڭ كەلىسسوزى تىعىرىققا تىرەلگەن تۇستا يەمەندە يران قولداعان حۋسيتتەر مەن ساۋد ارابياسى قولداعان بۇرىنعى بيلىك اراسىنداعى قاقتىعىس قايتا جانداندى. قازىر ەكى اپتاداي بولدى يەمەندەگى سوعىس بەلسەندى كۇيدە تۇر. اراسىندا ساۋد ارابياسىنداعى بىرقاتار ماڭىزدى مۇناي نىساندارى شابۋىلعا ۇشىرادى.

The Qazaq Times