ناتو كەشە، 17 اقپان كۇنى ءوزىنىڭ كەزەكتى قورعانىس مينيسترلەر كەڭەسىن وتكىزدى. جينالىستا 30-دان استام مۇشەسى بار الەمدەگى ەڭ ۇلكەن قورعانىس باعىتىنداعى ۇيىمنىڭ الداعى باستى پروبلەمالارى تالقىلاندى. بايدەن ۇكىمەتى بۇل جيىنعا العاش رەت قاتىستى. پەنتاگوننىڭ رەسمي وكىلى حابارلاعاندا، ناتو جيىنىندا قىتايدىڭ سىن-قاتەرلەرىنە قالاي توتەپ بەرۋ ماسەلەسى دە قارالعان.

پەنتاگون ناتو-نىڭ سوڭعى ەكى جىلداعى قىتاي قاتەرىنە قارسى ارەكەتتەرىن جوعارى باعالاپ وتىر. بىراق، جاڭا ستراتەگيالاردى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن ءالى دە كوپ جۇمىس ىستەۋ كەرەك دەپ سانايدى. پەنتاگون وكىلى سوزىندە: «گەوساياسي جاعدايلاردىڭ وزگەرىسىنە بايلانىستى ناتو قىتاي ماسەلەسىن ءبىرىنشى كۇنتارتىپكە قويۋى ءتيىس»، – دەگەن.

پەنتاگون وكىلى مەن ناتو باس حاتشىسى ءباسپاسوز جيىنىندا. فوتو: VOA.

ناتو مۇشەلەرىنىڭ قورعانىس مينيسترلەرى قاتىساتىن جيىندا قىتاي تاقىرىبىنىڭ كەڭ كولەمدى تالقىلاناتىنىن ۇيىمنىڭ باس حاتشىسى بۇعان دەيىن دە حابارلاعان ەدى. يەنس ستولتەنبەرگ ونىڭ سەبەبىن قىتاي مەن رەسەي ەرەجەلەرگە نەگىزدەلگەن حالىقارالىق تارتىپكە قاۋىپ ءتوندىرىپ وتىر دەپ تۇسىندىرگەن ەدى. سونداي-اق، ۇيىمنىڭ باس حاتشىسى رەسەي مەن قىتايدىڭ  اۆتوريتارلىق قۋعىن-سۇرگىندى اشىق جاساپ وتىرعانىن ايىپتادى. ول ناتو اسكەري ماسەلەلەردى عانا ەمەس، ەكونوميكا مەن تەحنولوگيا سياقتى قاۋىپسىزدىككە ايقىن اسەر ەتەتىن كوپتەگەن ماسەلەلەردى تالقىلاۋى كەرەك ەكەنىن دە ءسوز ەتكەن.

ناتو باس حاتشىسىنىڭ ءسوزىنىڭ اۋانىنا قاراعاندا، بۇدان كەيىن ىقپالدى ۇيىمنىڭ قيمىل اۋقىمى كەڭەيمەك. قورعانىس سالاسىمەن شەكتەلمەي، ەكونوميكا، ساۋدا جانە حالىقارالىق قاتىناستاردا رەسەي مەن قىتايدىڭ ىقپالدارىنا قارسى ارەكەت ەتۋى مۇمكىن. ونىڭ ۇستىنە ناتو ءوزىنىڭ ساياساتى وزگەرگەنى دە بايقالادى، ياعني، بۇدان كەيىن ناتو «كەڭىرەك كونسۋلتاتسيالار» دەگەن ادىسپەن جۇمىس ىستەمەك. بۇنى يەنس ستولتەنبەرگ اشالاپ ءتۇسىندىرىپ كەتكەن. بىلايشا ايتقاندا، قىتاي مەن رەسەيدىڭ ىقتيمال قاۋىپ-قاتەرىنە قارسى ارەكەت ەتۋدە ءوز سەرىكتەرىمەن اناعىۇرلىم تىعىس كەڭەسىپ شەشەتىن بولادى.

ناتو ۇيىمىن پرەزيدەنت ترامپ كوبىرەك سىنعا العان بولاتىن. ول بۇل ۇيىمدى «ەسكىرگەن وداق» دەپ تە ايتقانى بار. وعان قوسا ترامپ ۇيىمعا بولىنەتىن قارجىلاردىڭ ءار ەلگە بىردەي ەمەس ەكەنىنە نارازىلىعىن دا بىلدىرگەن بولاتىن. بايدەن بيلىگى كەزەكتى كەڭەسكە العاش رەت قاتىستى، ونىڭ كومانداسىنان پەنتاگون تىزگىنىن قولىنا ۇستاعان للويد وستين ناتو كەڭەسىندە ارىپتەستەرىمەن جولىقتى. اقش پەن ناتو مالىمدەمەلەرىنە قاراپ، ترامپ كەزىندەگىدەي ەمەس ىنتىماقتاستىق تەرەڭدەي ءتۇسۋى مۇمكىن دەپ بولجاۋعا بولادى. بۇعان قوسا ناتو الداعى ۋاقىتتا رەسەيدى عانا ەمەس قىتاي ماسەلەسىن دە باستى تاقىرىپقا قويىپ، قىتاي ىقپالىنا قارسى ارەكەت ەتە باستايتىنى بايقالادى.

“The Qazaq Times”