يرانعا قاراتا 2015 جىلى بۇۇ تارابىنان بەكىتىلگەن قارۋ-جاراق ەمبارگوسىنىڭ مەرزىمى بيىل قازان ايىندا اياقتالماق. اقش اتالعان ەمبارگونى ۇزارتۋ تۋرالى بۇۇ-عا ۇسىنىس جاساپ وتىر. ال يران رەسەي مەن قىتايدى اقش-تىڭ بۇل ءوتىنىشىن بولدىرماۋعا شاقىردى.

اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ بۇۇ-عا قاراتقان مالىمدەمەسىندە يرانعا قويىلعان ەمبارگو كۇشىن جويسا ورتا-شىعىستا قارۋلى قاقتىعىستاردىڭ كۇشەيىپ كەتۋى مۇمكىن ەكەن ەسكەرتكەن. اقش پرەزيدەنتى يران قارۋ-جاراق يمپورتىنا مۇمكىندىك السا وڭىردەگى قاقتىعىستاردى قولداي تۇسەدى دەپ قارايدى.

قۇراما شتاتتىڭ بۇل مالىمدەمەسى تەھران بيلىگىن "شىر" ەتكىزدى. سارسەنبى كۇنى يران پرەزيدەنتى حاسان رۋحاني اقش-تىڭ ۇسىنىسى شەكتەن شىققانىن ايتىپ، بۇل ءىس بويىنشا قاۋىپسىزدىك كەڭەسكە جۇگىنەتىنىن جەتكىزدى. ول قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وزگە ءتورت مۇشەسى، اسىرەسە قىتاي مەن رەسەي اقش شەشىمىنە كەلىسپەيدى دەپ ۇمىتتەنەتىنىن ايتتى.

بۇۇ قاىپسىزدىك كەڭەسىندە قانداي دا ءبىر شەشىمگە رەسەي مەن قىتايدىڭ ۆەتو قويۋ قۇقىعى بار. بۇل جولى دا بۇل قۇقىقتارىن پايدالاندى. يرانعا قارسى قارۋ-جاراق ەمبارگوسىن جالعاستىرۋ تۋرالى اقش ۇسىنىسىنا قارسى بولدى.

بىراق، اقش تارابى ايتقانىنان قايتقان جوق. ەگەر، قك قارۋ-جاراق ەمبارگوسىن ۇزارتپاسا، يرانعا قاتىستى بۇۇ-نىڭ بارلىق سانكتسيالارىن، ونىڭ ىشىندە قارۋ-جاراق ەمبارگونىن يراننىڭ يادرولىق كەلىسىمىندە قاراستىرىلعان تارتىپكە سايكەس تولىق قالپىنا كەلتىرەدى دەپ قورقىتتى.

الايدا، رەسەي مەن قىتاي قازىردىڭ وزىندە ۋاشينگتوننىڭ يرانعا قارسى سانكتسيالارىن جان-جاقتى قالپىنا كەلتىرۋگە قارسى شىعىپ، قاۋىپسىزدىك كەڭەسىندە يراندى قورعاپ وتىر.

رەسەيدىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى لاۆروۆ پەن قىتايدىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ۋاڭ ي (ۆان ي) بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە جانە بۇۇ باس حاتشىسىنا حات جولداعان. لاۆروۆ 27 مامىرداعى حاتىندا قۇراما شتاتتاردىڭ يراننىڭ يادرولىق كەلىسىمىنەن شىققانىن جانە قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ يرانعا قاتىستى سانكتسيالارىن تولىعىمەن قالپىنا كەلتىرۋدى تالاپ ەتۋگە قۇقىعى جوق ەكەنىن ايتتى.

سونداي-اق، قىتاي سىرتقى ىستەر ءمينيسترى حاتىندا اقش بۇدان بىلاي يراننىڭ يادرولىق كەلىسىمىنە قاتىسۋشى ەمەس، سوندىقتان قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ يرانعا قارسى سانكتسيالارىن تەز ارادا قالپىنا كەلتىرۋدى تالاپ ەتۋگە قۇقىعى جوق دەپ مالىمدەدى.

يران مەن ساۋد ارابياسى ورتا شىعىستا ەڭ ۇلكەن باقتالاس كۇشتەر سانالادى. ەگەر، يرانعا قارسى سانكتسيالار الىنىپتاستالسا ساۋد ارابياسى وڭىردەگى ىقپال باسەكەسىندە يرانعا قارسى تۇرا الماۋى مۇمكىن. ال، اقش بولسا وداقتاسى ساۋد ارابياسىن يرانعا قارسى قالقان رەتىندە قورعاۋعا مۇددەلى.

"The Qazaq Times"