ماڭعىستاۋ وبلىسىندا وتكەن شەتەلدىك ءنومىرى بار كولىك يەلەرىنىڭ نارازىلىق جيىنى. 27 قاڭتار 2019 جىل. فوتو: اشىق دەرەككوز

«حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىن باسشىلىققا العان قازاقستان الەۋمەتتىك-تۇرمىستىق جاعدايى تومەن، قولجەتىمدى باعاداعى شەتەلدىك كولىكتەردى بارىن سارقىپ ساتىپ العان جۇرگىزۋشىلەردىڭ «تىركەۋدى جەڭىلدەتۋ» تالابىنا قاراماستان، تولەم ءتاريفىن بۇرىنعىشا قالدىردى. ال كەيبىر كولىكتى تىركەۋ قۇنى كولىتىڭ باعاسىنان اسىپ تۇسەدى.

ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ماماندارى ارمەنياعا بارىپ، قازاقستاندىقتاردىڭ كولىكتى قالاي ساتىپ العانىن ءبىلىپ ەلدى «قايران قالدىردى». ۆيتسە-مينيستر مارات قوجاەۆتىڭ ايتۋىنشا، ارمەنيادان قازاقستانعا شامامەن 22 مىڭنان استام كولىك اكەلىنگەن. ونىڭ سوزىنشە، «قازاقستاندىقتار كولىك ساتىپ الاردا ورتاق ءتارتىپتى بۇزىپ جاتقانىن بىلگەن-ءمىس».

«قازىرگى تاڭدا  ماماندار ارمەنياعا كىم بارعانىن جانە كولىكتى قالاي ساتىپ العانىن انىقتاپ جاتىر. وسى ورايدا ماڭىزدى ءبىر ماسەلەنى ايتا كەتەيىن. بۇگىندە كولىك العاندار ءوز نارازىلىعىن ءبىلدىرىپ جاتىر. نە ىستەپ جاتقانىمىزدى بىلمەدىك دەيدى. وكىنىشكە قاراي، ولاي ەمەس»، – دەيدى قوجاەۆ.

مينيسترلىك وكىلدەرى ارميان ارىپتەستەرىمەن بىرگە «قازاقستان جۇرگىزۋشىلەرى ونداعى كولىكتەر تەك ارمەنيا ازاماتتارىنا عانا ارنالعانىن بىلگەن» بىلە تۇرا جەتكىزگەنىن انىقتاپتى. «بۇل – ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ تالابى» دەيدى. سونداي-اق ءمينيستردىڭ وڭ قولى ءوز ءسوزىن:

– ولار ءوز تولقۇجاتىمەن ەمەس، ارمەنيا رەسپۋبليكاسىندا تۇراقتى تىركەۋگە تۇرۋ ارقىلى كولىك ساتىپ العان. سوعان زاڭسىز انىقتاما جاساتقان. وسىنىڭ ءوزى ءبارىن ءبىلىپ تۇرىپ ىستەگەنىن كورسەتسە كەرەك. سول ارقىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىن اينالىپ وتەمىز دەپ ويلادى. بىراق ولاي بولمايدى. ...تەحنيكالىق رەگلامەنتكە ساي ەمەس كولىكتەردى پايدالانۋعا جول بەرە المايمىز، – دەپ تۇيىندەدى.

ال قىرعىزستاندا ساتىپ الىنعان كولىكتەردىڭ سانى – شامامەن 15 مىڭ دانا. باسىم بولىگى سەنىمحاتپەن ساتىلعان. رەسەيدەن كەلگەن كولىكتەر دە سولاي. سونىمەن قوسا ەلىمىزدە جۇرگەن ارمەنيالىق كولىكتەردىڭ 10%-عا جۋىعى وڭ جاق ءرولدى كورىنەدى. تيىسىنشە زاڭنامادا مۇنداي مودەلگە تىيىم سالىنعان.

ال جۇرگىزۋشىلەر مىڭداعان كولىكتى ەلگە كىرىپ جاتقاندا بيلىكتىڭ دەر كەزىندە توقتاۋ سالماۋىن جاۋاپتى ورگانداردىڭ قاتەلىگى دەپ سانايدى. جىل باستالعالى بەرى ەلدىڭ 10 شاقتى قالاسىندا نارازىلىق وتكىزگەن شەتەلدىك كولىك يەلەرى «تىركەۋدىڭ قالتاعا سالماق تۇسىرەتىنىن»، ءتىپتى «تىركەۋ سوماسى كولىك باعاسىنان اسىپ تۇسەتىنىن» ايتىپ شاعىنادى. ازاماتتار تىركەۋ ءراسىمىن جەڭىلدەتىپ، وزدەرىن كىنالى دەپ تانۋدى توقتاتۋدى سۇرادى.

ءىىم مالىمەتى بويىنشا، كولىكتى ەسەپكە قويۋ 500 مىڭنان 4 ملن تەڭگەگە دەيىن شىعىندالۋ قاجەت. كەشە ماڭعىستاۋدا وتكەن اۆتوكولىك جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ كەزەكتى ءبىر شەرۋىندە جينالعاندار:

– ءبىز سالىق تولەۋگە دايىنبىز، بىراق تىركەۋ قىمبات. ەل پرەزيدەنتى توقاەۆتىڭ اۆتوكولىكتەردى 2021 جىلدىڭ ناۋرىزىنا دەيىن ۋاقىتشا تىركەۋ تۋرالى مالىمدەمەسى ءبىزدىڭ پروبلەمانى شەشپەيدى. نەگە مەملەكەت باسشىسى حالىققا قارسى كەلەدى؟ بىزدە كوپ اقشا جوق! ويتكەنى سەرىك جۇمانعارين (ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ باسەكەلەستىك بويىنشا بلوگ القاسىنىڭ مۇشەسى – رەد.) ارمەنيا ەۋرازيالىق وداققا مۇشە دەدى. سوندىقتان ءبىز سول جەردەن كولىك اكەلە باستادىق، – دەدى.

;feature=emb_title

27 قاڭتار ورال قالاسىنىڭ جۇرگىزۋشىلەرى جينالىپ، بيلىك وكىلدەرىنە 6 مارتە ميتينگ ءۇشىن بەرگەن قتىنىمدى كەرى قايتارعانىن ايتتى. سونداي-اق ولار 30, 31 قاڭتار جانە 1, 2 اقپان كۇندەرى بەيبىت جيىن وتكىزۋگە تاعى دا 4 ءوتىنىش جاسادى.

قاڭتاردىڭ 24-ءى ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا پرەزيدەنت توقاەۆ حالىق اراسىندا ۋشىعا باستاعان شەتەلدىك ءنومىرى بار كولىكتەردىڭ ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن ولاردى 2021 جىلدىڭ 1 ناۋرىزىنا دەيىن ۋاقىتشا تىركەۋدى تاپسىردى. دەسە دە 2021 جىلدىڭ 1 ناۋرىزىنا دەيىن كەدەندىك باج سالىعى مەن ۋتيليزاتسيا الىمىن تولەپ، كولىكتى تۇراقتى تىركەۋگە قويۋدى تاپسىردى. ەشقانداي جەڭىلدىك بەرىلگەن جوق.

ەل ىشىندە الەۋمەتتىك (ەڭبەك داۋى، ااك الۋشىلار مەن مۇگەدەك بالا تاربيەلەپ وتىرعان انالار), ساياسي (ازاماتتىق قوعام مەن وپپوزيتسيا), نارازىلىق ۇدەپ تۇرعان تۇستا بيلىك مىڭداعان كولىك يەسىنە شىعىن جاعىنان قولداۋ تانىتپادى.

"The Qazaq Times"