بۇگىن شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى زايسان اۋداندىق سوتى ءتورت ايدان بەرى ەل كوز تىككەن ەتنيكالىق قىتاي قازاقتارى قاستەر مۇساحانۇلى مەن مۇراگەر ءالىمۇلىنىڭ ىسىنە قاتىستى ۇكىم شىعاردى.
سۋديا وسپانوۆا «مەملەكەتتىك شەكارانى زاڭسىز كەسىپ ءوتتى» دەپ ايىپتالعان ەتنيكالىق ەكى قازاقتى ەلدە قالدىرىپ، ءبىر جىلعا باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسىنا كەستى.
كۇندىز سوت وتىرىسىندا وتكەن جارىسسوزدە پروكۋرور ەرجان ازىمباەۆ اتاجۇرتىنا پانا ىزدەپ كەلگەن ەكى جىگىتتى ءبىر جىلعا تۇرمەگە قاماپ، 10 اەك كولەمىندە ايىپپۇل تولەتۋدى سۇراعان. سونداي-اق «جەڭىلدەتىلگەن جاعدايدى ەسكەرىپ» ولاردى قىتايعا قايتارماۋدى سۇراعان.
ال قوعاۋشىلار ولاردىڭ قىتايدىڭ ازشىلىق ۇلتتارعا جاساپ وتىرعان قىسىمىنان سەسكەنىپ «شەكارادان زاڭسىز وتۋگە» ءماجبۇر بولعانىن، ولاردى تولىق اقتاۋىن سۇرادى.
سوتقا ەلدىڭ ءار ايماعىنان كوپتەگەن بەلسەندىلەر جينالدى. دەگەنمەن سوت زالى شاعىن بولعاندىقتان، كوبى سىرتتا جانە دالىزدە كۇتىپ ءتۇردى. قولداۋشىلار «بوستاندىق» دەپ ۇرانداسىپ جاتقان كەزدە، شىمكەن قالاسىندا ءبىر توپ ازاماتتىق بەلسەندىلەر دە ەكى قازاق جىگىتىنىڭ بوساتىلۋىن تالاپ ەتىپ شىقتى.
وتكەن جىلدىڭ 14 قازانىندا الماتىداعى ادام قۇقىعىن قورعاۋ بيۋروسىندا وتكەن ءباسپاسوز ءماسليحاتىندا قاستەر مۇساحانۇلى شىڭجاڭداعى «ساياسي لاگەردە قاماۋدا بولعانىن»، مۇراگەر ءالىمۇلى قىتايدا «قىسىم كورگەنىن» مالىمدەگەن. وسىدان كەيىن ۇقك ەكەۋىن «شەكارانى زاڭسىز كەسىپ ءوتتى» دەگەن ايىپپەن ۇستاپ، ەرتەڭىندە شىعىس قازاقستان وبلىسىنا الىپ كەتكەن. قازان ايىنىڭ 30-ى كۇنى ۇقك شەكارا قىزمەتىنىڭ ديرەكتورى دارحان ءدىلمانوۆ شەكارانى زاڭسىز بۇزىپ ءوتۋ فاكتىسى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، تەرگەۋ ءجۇرىپ جاتقانىن جانە بىرقاتار لاۋازىمدى تۇلعالار تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلعاندىعىن حابارلاعان.
قازاننىڭ 4-ءى قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇحتار تىلەۋبەردى «شىڭجاڭداعى لاگەرلەردە قازىر قازاقتار جوق» دەسە، 4 جەلتوقسان پرەزيدەنت توقاەۆ گەرمانياعا جۇمىس ساپارى قارساڭىندا Deutsche Welle تەلەارناسىنا بەرگەن سۇقباتىندا حالىقارالىق ۇيىمدار ۇسىنىپ جاتقان كوپتەگەن اقپارات شىندىققا جاناسپايتىنىن ايتىپ، «شىڭجاڭداعى قايتا تاربيەلەۋ ورتالىعىندا ءبىردى-ەكىلى عانا قازاق وتىرعان بولار» دەگەن. ال 5 جەلتوقسان ۇقك توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، شەكارا قىزمەتىنىڭ ديرەكتورى دارحان ءدىلمانوۆ «سوت ءىسى اياقتالعاننان كەيىن شەكارانى زاڭسىز كەسىپ وتكەن ەكى ەتنيكالىق قازاق قىتايعا قايتارىلاتىنىن» ايتقان ەدى.
سوڭعى كەزدەرى قازاقستان سوتى قىتايدان قاشىپ شەكارا كەسىپ وتكەن قانداستارعا ەلدە قالدىرۋ ۇكىمىن شىعارا باستادى. دەسەدە ارعى بەتتە وتىرعان، ءتىپتى قازاقستان ازاماتتىعى بار ەتنيكالىق قازاقتار ءالى كۇنگە دەيىن ءارتۇرلى سىلتاۋمەن قايتا تاربيلەۋ لاگەرلەرى مەن تۇرمەدە قاماۋدا وتىر.