قىتايداعى ەۋروپا ساۋدا پالاتاسى: قىتساي باسشىسىنىڭ قۇرعاق ۋادەسى جەتكىلىكسىز

قىتاي باسشىسى شي جينپيڭ 5 قاراشا كۇنى شانحاي حالىقارالىق يمپپورت كورمەسىندە جاساعان بايانداماسىندا، يمپورتتىق تاريفتەردى تومەندەتىپ، نارىققا قولجەتىمدىلىكتى كەڭەيتۋگە، شەتەلدىك تاۋارلاردىڭ يمپورت كولەمىن ارتتىرۋعا ۋادە بەرگەن بولاتىن. ول سوزىندە، قىتايدىڭ ءبىلىم، بايلانىس جانە مادەنيەت سالالارىندا سىرتقا اشىقتىقتى بارىنشا جوعارلاتىپ، زياتكەرلىك مەنشىك قۇقىعىن قورعاۋدى كۇشەيتەتىنىن اتاپ كورسەتكەن. الايدا، ونىڭ ءسوزى بۇدان بۇرىنعى ساياساتتارىن قايتالاۋعا كوبىرەك ۇقساپ كەتتى.

«قىتايداعى ەۋروپالىق ساۋدا پالاتاسى» سول ەلدەگى جەتەكشى ەۋروپالىق بيزنەس-قاۋىمداستىعى سانالادى. اتالمىش ۇيىم ءبىر كۇن بۇرىن مالىمدەمە تاراتىپ، قىتاي توراعاسى كەزەكتى بايانداماسىندا ورتاعا سالعان رەفورمالار جۇرت كۇتكەندەي بولماي شىققانىن ايتتى جانە ءارى قىتايدى الەمگە اشىق بولۋدىڭ ناقتى شارالارى مەن باعدارلامالارىن كورسەتۋگە شاقىردى.

«قىتايداعى ەۋروپالىق ساۋدا پالاتاسى» اتالعان مالىمدەمەدە، قىتاي باسشىسىنىڭ ءبىلىم بەرۋ جانە مەديتسينالىق قىزمەت سالاسىندا شەتەلدىك ينۆەستيتسيالاردى قىسقارتۋ تۋرالى جوباسىن جوعارى باعالاپ، قىتاي-ەو ينۆەستيتسيالىق كەلىسىمى بويىنشا كەلىسسوزدەردى جەدەلدەتۋ ويلارىن قۋاتتايتىنىن العا تارتقان. الايدا، اتالعان ۇيىم شي جينپيڭنىڭ «قۇر ۋادەسى جەتكىلىكسىز» ەكەنىن ايتادى.

مالىمدەمەدە: «قىتاي ۇكىمەتى ناقتى شارالار مەن باعدارلامالاردى ەنگىزبەي تۇرىپ، رەفورمالاۋ ۋادەلەرىن ۇنەمى قايتالاپ كەلەدى. بۇل ەۋروپالىق ساۋدا پالاتاسىن بۇنداي ۋادەلەرگە سەنبەۋگە يتەرمەلەيدى»، – دەلىنەدى. ۇيىمنىڭ باعالاۋىنشا، وسى كەز قىتايدىڭ نارىقتىق ەكونوميكاعا جول اشۋى ءۇشىن اسا ماڭىزدى كەزەڭ دەپ قارايدى.  سونداي-اق، شي ءجينپيڭنىڭ سوزىندەگىدەي قىتايدىڭ ەركىن ساۋدا ايماعى كەڭەيتۋ، «قىتايدىڭ ەكونوميكالىق كۇشى مەن جەتىلۋىنە قايشى كەلەتىن رەفورمالاۋ ءادىسى» دەپ سانايدى. ۇيىمنىڭ پىكىرىنشە، قىتاي ۇكىمەتى ءوز ەكونوميكاسىن شەتەلدىك ينۆەستيتسيالارعا اشاتىن جاڭا وندىرىستەرگە كوڭىل ءبولۋى كەرەك.

اقش پەن ەۋروپا وداعى قىتايدىڭ ساۋدا ساياساتىن سىنعا الىپ كەلەدى. ولار قىتاي نارىقتىق ەكونوميكاعا قايشى ساۋدا-ەكونوميكالىق ساياسات ۇستانادى دەپ قارايدى. ايتالىق، شەتەلدىك كومپانيالارمەن وتاندىق كومپانيالارعا تەڭدەي مۇمكىندىكتەر بەرمەيدى جانە ءوز كومپانيالارىن جوعارى ۇكىمەتتىك سۋبسيديامەن قامداپ، شەتەلدىك كاسىپورىنداردى شەتتەتەدى دەلىنەدى.  ترامپتىڭ قىتايعا جاساعان ساپارىنان كەيىن، قىتاي باسشىسى حالىقارالىق فورۋمدا جوعارىداعىداي الەمگە اشىق بولۋ رەفورماسىن تاعى قايتالاعان. الايدا، قازىرگە دەيىن اقش، ەو قىتايمەن وزدەرى ايتقانداي ءادىل ساۋدا ساياساتىنا كەلىسى الماي كەلەدى.

“The Qazaq Times”