Reuters: اقش سانكتسيالارىنان قۇتىلۋ مۇمكىن بە؟

يران يادرولىق باعدارلاماسى تۋرالى كەلىسىمگە قول قويعان ەلدەر تەھرانمەن (تەگەران) ساۋدا جاساۋ ءۇشىن جاڭا تولەم مەحانيزمىن ۇيىمداستىراتىنىن مالىمدەدى. مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ويىنشا، بۇل شەشىم ەو، رەسەي جانە قىتايعا يرانمەن ساۋدا جاساۋعا مۇمكىندىك بەرىپ، ۆاشينگتون سانكتسيالارىن اينالىپ وتۋگە كومەكتەسەدى.

ەو ديپلوماتياسىنىڭ باسشىسى فەدەريكا موگەرينيدىڭ ايتۋىنشا، جاڭا تولەم تەتىگى ەۋروپالىق جانە الەمدىك بيزنەس وكىلدەرىنە، سونىڭ ىشىندە مۇناي كومپانيالارىنا امەريكالىق رىنوك پەن امەريكالىق ۆاليۋتاسىز-اق يرانمەن ساۋدا جاساۋعا ىقپال ەتەدى.

«Reuters» اگەنتتىگى كەڭەس وداعى جىلدارىندا بولعان سۋىق سوعىس كەزىندەگىدەي ساياسي جۇيە قايتا قۇرىلۋى مۇمكىن دەپ مالىمدەيدى: يران مۇنايى اقشانى پايدالانباي ەۋروپالىق تاۋارلارعا ايىرباستالۋى مۇمكىن. ازىرشە، جاڭا مەحانيزمنىڭ قاشان جۇزەگە اساتىنى بەيمالىم. يرانمەن ساۋدانىڭ جاڭا تولەم تەتىگىن قۇرۋ تۋرالى شەشىم ۇلىبريتانيا، فرانتسيا، گەرمانيا، قىتاي، رەسەي جانە يران وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن رەسمي كەزدەسۋدەن كەيىن قابىلداندى. جيىندا كەيبىر ديپلوماتتار مۇنداي جۇيەنىڭ ماقساتتى تۇردە جۇزەگە اساتىنىنا سەنىم بىلدىرگەن جوق. بۇل رەتتە، كوپشىلىگى يران يادرولىق باعدارلاماسى تۋرالى كەلىسىمنىڭ مۇشەلەرى الدىمەن اقش-تىڭ نەگىزگى شارتتان شىعۋ سالدارىن قالاي شەشۋ كەرەكتىگىن جانە اتالعان جوبا ناتيجەسىنىڭ قانداي بولاتىنىن ءتۇسىنۋ قاجەت دەگەن پىكىردە.

2015 جىلدىڭ شىلدە ايىندا يران يادرولىق باعدارلاماسى تۋرالى كەلىسىمگە قۇراما شتاتتارى، فرانتسيا، گەرمانيا، ۇلىبريتانيا، رەسەي جانە قىتاي قول قويدى. شارتقا سايكەس، يران ماگاتە حالىقارالىق ۇيىمىنىڭ ينسپەكتورلارىن وزدەرىنىڭ يادرولىق وبەكتىلەرىنە جىبەرۋى ءتيىس. 2018 جىلدىڭ مامىر ايىندا اقش پرەزيدەنتى بۇل كەلىسىمنەن شىقتى. پرەزيدەنت دونالد ترامپ «يران يادرولىق قارۋدى ازىرلەۋدى جالعاستىرىپ، كەلىسىمنىڭ ءىس-قيمىل جوسپارىن بۇزدى» – دەپ ايىپتادى. سودان بەرى اقش تەگەرانعا قارسى جاڭا سانكتسيالار ەنگىزىپ كەلەدى. ال قالعان كەلىسىم مۇشەلەرى يرانمەن جاسالعان مامىلەلەردى ساقتاۋ كەرەكتىگىن بىرنەشە رەت ايتقان بولاتىن.

"The Qazaq Times"