يران ۋراندى بايىتۋ مولشەرىن ۇلعايتۋعا نيەتتى

يراندىق اتام ەنەرگيا جونىندەگى ۇيىمنىڭ وكىلى بەحرۋز كامالۆاندي اتوم ەنەرگياسى بويىنشا حالىقارالىق اگەنتتىككە (ماگاتە) بۇدان بىلاي يراننىڭ ۋراندى بايىتۋ مولشەرىن ۇلعايتۋدى كوزدەيتىنى تۋرالى حات جىبەرەتىنىن مالىمدەدى. بۇل تۋرالى lemonde.fr اگەنتتىگى حابارلايدى.

«ماگاتە-گە جىبەرىلەتىن حاتتا UF6 از ءوندىرىسى (گەكسافتوريد ۋرانى) بويىنشا يراننىڭ مولشەرىن ۇلعايتۋ پروتسەسىنىڭ بۇگىن، 5 ماۋسىمدا باستالاتىنى حابارلانعان»، دەيدى اتالعان اگەنتتىك. كامالۆاندي، يراننىڭ ۋراندى بايىتۋ ىسىندە پايدالانىلاتىن تسەنتريفۋت ءوندىرىسىن جەدەلدەتۋ مۇمكىندىگى بار ەكەنىن دە ايتتى. بۇدان بۇرىن دا يراننىڭ جوعارى ليدەرى ءالي حامەنەي ەگەر 2015 جىلى قول قويىلعان يادرولىق كەلىسىم اقش-تىڭ شىعۋىمەن اقسايتىن بولسا، يراننىڭ اتوم ەنەرگيا جونىندەگى ۇيىمىنىڭ ۋراندى بايىتۋ دايىندىعىن تەز ارادا باستاۋىنا بۇيرىق بەرگەن ەدى.

ەستەرىڭىزگە سالساق، 2015 جىلى يران مەن "التىلىق" (اقش، فرانتسيا، ۇلىبريتانيا، گەرمانيا، قىتاي جانە رەسەي) ەلدەرى يادرولىق باعدارلاما بويىنشا تاريحي كەلىسىمشارتقا قول قويىپ، ناتيجەسىندە تەھرانعا (تەگەرانعا) قاتىستى سانكتسيالار جەڭىلدەتىلگەن ەدى. سونىمەن قاتار، يران قارۋعا قولدانىلاتىن ءپلۋتونيدى شىعارماۋعا، 15 جىل بويىنا 3,67%-عا دەيىن بايىتىلعان ۋراننىڭ 300 كگ-نان اسپايتىن مولشەرىن ۇستاۋعا، يادرولىق نىسانداردى قايتا جابدىقتاپ، ولاردى تەك بەيبىت ماقساتتا پايدالانۋعا مىندەت العان بولاتىن. ال، بارىمىزگە بەلگىلى، ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ 8 مامىر كۇنى اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ يراننىڭ يادرولىق باعدارلاماسىنان شىعاتىنىن جانە يراندىق رەجيمگە قارسى جاڭا سانكتسيالار سالاتىنىن مالىمدەگەن ەدى. ترامپتىڭ بۇل شەشىمىنە ەو ەلدەرى مەن رەسەي قارسى شىققان بولاتىن.

“The Qazaq Times”