فوتو: Reuters

كەشە مۇناي باعاسى 45 دوللاردان تومەن ءتۇستى. ەندى وپەك پەن وعان مۇشە ەمەس ەلدەردىڭ "مۇناي كولەمىن قىسقارتۋ ارقىلى باعانى تۇراقتاندىرامىز" دەگەن ماقساتى ورىندالمايتىن سياقتى. Wall Street Jornal-دىڭ مالىمەتىنشە، مۇناي باعاسىنىڭ ارزانداۋىنىڭ باستى 5 سەبەبى بار. 

1. ليۆيا جانە نيگەريا

ليۆيا وپەك قۇرامىنا كىرگەنمەن، ءوندىرىستى كۆوتالاۋدان بوساتىلعاننان كەيىن شيكىزات كولەمىن كوبەيتىپ جىبەردى. بۇل ەلدە ازاماتتىق سوعىس جالعاسىپ جاتقانمەن، مۇناي ءوندىرىسى 885 مىڭ باررەلگە جەتكەن. بۇل وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا 3 ەسەگە كوپ. سونداي-اق، نيگەريا دا كۆوتا جۇيەسىنەن بوساتىلعان سوڭ مۇناي كولەمىن ارتتىرىپ وتىر. وپەك مالىمەتىنە سەنسەك، نيگەريادا شيكىزات ءوندىرىسى ءبىر كۇندە 1,68 ملن باررەلگە دەيىن جەتكەن.

2. وپەك كەلىسىمى

مۇناي باعاسى وپەك پەن وعان مۇشە ەلدەر اراسىنداعى "شيكىزات ءوندىرىسىنىڭ كولەمىن تاۋلىگىنە 1,8 ملن باررەلگە دەيىن تومەندەتۋ ءتۋرالىى كەلىسىمگە قاراماستىن ارزانداپ جىتىر. سونداي-اق، كەلىسىم دەڭگەيى جوعارى دەڭگەيدە باقىلانىپ وتىرعانمەن، وپەك بۇل شەشىم وزدەرى كۇتكەندەي جىلدام ناتيجە بەرىپ وتىرماعانىن مويىنداپ وتىر. ال Morgan Stanley ساراپشىلارى وپەك تاعى باسقا شارالار قابىلداماسا، كەلەسى جىلى دا مۇناي ۇسىنىسىنىڭ ارتىق بولۋىنان ءوسىم جوعارى بولاتىنىن ايتادى.

3. ساقتاۋ ورىندارىنداعى مۇناي قورىنىڭ مول بولۋى

وپەك ساقتاۋ ورىندارىنداعى مۇنايدىڭ مول قورىن ازايتۋعا تىرىسقان. الايدا ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ مۇناي قورى ءساۋىر ايىندا 18,6 ملن باررەلگە دەيىن كوبەيگەن جانە بۇل وتكەن جىلعى كورسەتكىشپەن سالىستىرعاندا جوعارى. ساراپشىلار "قور وسى جىلدىڭ ەكىنشى توقسانىندا ءوندىرىستىڭ تومەندەۋىنە جانە سۇرانىستىڭ كوبەيۋىنە بايلانىستى ازايۋى مۇمكىن" دەيدى.

4. اقش-تاعى ءوندىرىستىڭ ارتۋى

اقش-تا مۇناي ءوندىرىسى جوعارعى دەڭگەيدە قالىپ وتىر. امەركانىڭ سلانتس كومپانيالارى تەحنولوگيالىق پروگرەسس پەن ءىرى كەن ورىندارىنىڭ بولۋى سالدارىنان باعانىڭ قۇلدىراۋىن باستان كەشىردى. ەندى كەيبىر كومپانيالار مۇناي باعاسى باررەلىنە 40 دوللار بولسا دا ءوندىرىستىڭ تابىسىن ارتتىرۋى مۇمكىن. حالىقارالىق ەنەرگەتيكا اگەنتتىگىنىڭ مالىمەتىنشە، امەريكالىقتاردىڭ مۇناي ۇسىنىسى وسى جىلى 5%-عا 2018 جىلى 8%-عا ارتۋى مۇمكىن.

5. الىپساتارلاردىڭ ارەكەتى

وپەك-ءتىڭ مامىر ايىنداعى جينالىسى بولاردان بۇرىن حەدج قورلار سىندى الىپساتارلار جانە ءىرى ينۆەستورلار مۇنايدىڭ رەكوردتىق كولەمىن جيناقتادى. ال وپەك مۇناي كولەمىن بەكىتىلگەن دەڭگەيگە قىسقارتۋ شەشىمىن ەكىنشى رەت قابىلداعان سوڭ ينۆەستورلار مەن ترەيدەرلەر ۇزاق مەرزىمگە جوسپارلاعان پوزيتسياسىن وزگەرتىپ، مۇناي باعاسىنىڭ ارزانداۋىنا ىقپال ەتتى.

“The Qazaq Times”