Grekiya men Makedoniya elderi arasındağı diplomatiyalıq dau şeşimin taptı: eki el Bwrınğı YUgoslaviyanıñ respublikasın "Soltüstik Makedoniya" dep atauğa kelisti. Bwl turalı franciyalıq lemonde.fr basılımı habarlaydı.
Bwrınğı YUgoslaviya memleketi ıdırağannan keyin Makedoniyanıñ atauına qatıstı örşigen dau 27 jıl boyı eki el arasındağı qarım-qatınastı qiındatqanımen qoymay, Makedoniyanıñ NATO men Eurodaqqa kiruine de kedergi bolğan edi. Grekter jağı eldiñ soltüstiginde ornalasqan äri Makedoniyamen şekaralas grekiyalıq tarihi aymaqtıñ da "Makedoniya" dep atalatının alğa tartıp, qarsı şıqqan edi. Älemniñ 142 eli Balqandağı osı eldi "Makedoniya respublikası" dep atap, bwl grekterdiñ bir emes, birneşe märte qarsılıq nauqandar wyımdastırularına sebep boldı. Aqırı, halıqaralıq deñgeyge jetken osı mäsele rettelgenşe Makedoniyanı «Bwrınğı YUgoslaviyanıñ Makedoniya respublikası» dep atauğa şeşim şığarılğan edi. Afina, jaña respublikanı Grekiyanıñ mädeni mwrasına qol swqtı dep ayıptap, 2008 jılı Makedoniyanıñ NATO men Eurodaqqa kiruine qarsı şıqtı.
Makedoniyanıñ sonşa uaqıt qasarısuınıñ sırı nede?
Bwrınğı YUgoslaviyanıñ Makedoniya respublikası YUgoslaviya tarağannan keyin özderiniñ jaña tarihın jazudı maqsat etti. Osı mäseleni retteu üşin 2010 jılı Makedoniyanıñ sol kezdegi prem'er-ministri Nikol Gruevskiydiñ kömegimen «Skop'e – 2014» jobası iske qosıldı. Bwl joba makedoniyalıqtardıñ wlttıq negizderin izdeuge bağıttaldı. Osınday jobalarınıñ ayasında qazirgi makedoniyalıqtar slav'yandar emes, eski däuirdegi makedondardıñ tikeley wrpağı degen twjırımdama jasaldı. Söytip, «Makedoniya üşin küres mwrajayı». «Makedoniya operası», «Makedoniya» saltanat qaqpası», Wlttıq teatr sekildi türli mädeni orındar salına bastadı. Bir twstan, älsin-älsin bas kötergen "Atau mäselesi" eki eldiñ ara-qatınasın şielenisti jağdayğa jetkizdi.
Makedoniyanıñ rayınan qaytuına ne sebep boldı?
Osı uaqıtqa deyin elderiniñ «Makedoniya» dep ataluı üşin qasarısıp kelgen makedoniyalıqtardıñ el atauına qatıstı şeşimge bir demde «köne saluına» ne türtki boldı? Bäri de 2017 jılı bilik basına jaña prem'er-ministr Zoran Zaevtıñ keluimen özgerdi. Ol osı qızmetine tağayındalmas bwrın, eldiñ NATO men Eurodaqqa kirui ülken märtebe ekenin aytıp, Makedoniya Respublikasınıñ atauın özgertuge dayın ekenin jäne bwl turalı Grekiyamen kelisimge keluge bolatının mälimdegen edi.
Qanday atau tañdaldı?
Taraptardıñ köp aylıq kelissözderinen keyin tizimge «Jaña Makedoniya», «Soltüstik Makedoniya» jäne «Joğarı Makedoniya» degen üş atau engizilgen edi. Endi, ekijaqtı wzaq kelissözderden keyin resmi türde «Bwrınğı YUgoslaviyanıñ Makedoniya respublikası» dep, al jalpılamay türde "Makedoniya" dep atalğan el endigi jerde "Soltüstik Makedoniya" dep özgertildi.