Jeli qaraqşısı. Foto: Insider Financial.

Oñtüstik Koreya ükimeti sanasatın Korey qarjı institutı bügin tüsten bwrın jariyalağan mälimetinde Soltüstik Koreyanıñ jelilik äskeri qosını swrıptalğan birneşe qızmet toptarına bölingenin ayttı. Qazir Soltüstik Koreyadan keletin kiber şabuıldar men qarjı wrlau isteri barğan sayın köbeyip keledi dep mälimdedi. Bwl turalı «The Wall Street Journal» basılımınıñ saytında jazıldı.

Atalğan instituttıñ mälimetinen Soltüstik Koreyanıñ äskeri jelilik şabuıl isinde auqımdı jañarular bolıp jatqanın biluge boladı. Bwl qadamdar KHDR-ğa bağıttalğan jaña sankciyalarğa oray jasalıp jatqanı anıq. Olardıñ yadrolıq bağdarlamaları men ballistikalıq zımırandarı damığan sayın, qajetti qarjı kölemi de eselep artıp keledi. Al, qarjı közin kiber şabuılmen qarjı jımqıru arqılı tolıqtau Soltüstik Koreyanıñ qauipti talğamı bolıp otır. Bwdan sırt olar äskeri qwpiyalıqtarğa qol jetkizu üşin de jelilik şabuıldar jasaydı.

Soñğı jıldardağı älemdi şarpığan auqımdı kiber şabuıldıñ bastı ayıpkeri retinde Soltüstik Koreya atalıp keledi. Aytalıq, 2014 jılı Sony Pictures Entertainment-ke jasalğan şabuıldı aytuğa boladı. Ötken jılı Bangladeştiñ Ortalıq banki auır kiber şabuıldan zardap şekti. Al, birneşe ay bwrın «WannaCry» attı Soltüstik Koreyadan tarağan virus älemdegi köptegen elderge äser etti.

Jeli qauipsizdigin zertteuşiler köpten beri Lazarus hakerlik tobın Soltüstik Koreyanıñ jelilik şabuıldarın qoldaydı dep küdiktenedi. Biılğı jıldıñ bas şeninde Reseydiñ jelik qauipsizdik kompaniyası Kaspersky Lab ZAO zertteu arqılı Lazarus-tıñ  Bluenoroff dep atalatın bölimşesi bar ekenin anıqtağan. Bwl kiber şabuılşı bölimşe şeteldik qarjı instituttardan qarjı jımqıruğa bağıttalğanın aytqan.

Oñtüstik Koreya ükimeti jağınan qarjılandıratın Koreya Qarjı qauipsizdigi institutı (FSI) soñğı jariyalağan mälimetinde, Lazarus-pen baylanıs jasaytın kiber şabuıl toptarınıñ Soltüstik Koreyada jasaqtalğan äskeri kiber şabuılşı toptar ekenin ayğaqtadı. FSI-tıñ anıqtauınşa, 2013 jılı mamır ayınan bergi 8 retki auqımdı kiber şabuıldıñ bäri de Andariel dep atalatın birlesken şabuıl gruppası arqılı jüzege asqan. Olardıñ kodtarı men IP mekenjayı Lazarus-pen birdey bolıp şıqqan.

Mine osı birlesken kiber şabuılşı toptardı qoldap otırğan Soltüstik Korey dep körsetedi FSI mamandarı. Olar bank kartası men bankomattardağı mälimetterdi wrlau üşin qarapayım qwraldardı da paydalanadı eken. Bwl Oñtüstik Koreya jaqtıñ alğaş ret KHDR-nıñ kiber şabuılı turalı zertteu nätijesin jariyalap, şağımdanuı sanaladı.

Mälimetterge qarağanda hakerlikpen wrlanğan bwl qwpiya derekterdi Tayvan', Qıtay jäne Taylandtağı twlğalarğa satıp beru arqılı, jımqırılğan aqşalardı bölisedi. FSI körsetken mälimetke süyensek, Andariel birlesken tobı jaqında BlueNoroff dep atalatın tağı bir toptı özine qosıp alğan. Olardıñ qazirgi eñ negizgi nısanası Oñtüstik Koreyadağı iri qarjı instituttarı dep körsetti, alayda naqtı qaysı qarjı institutı nemese bank ekenin aşıp aytpadı.

Kasperskiy zerthanasınıñ Aziya-Tınıq mwhit aymağı men Jahandıq zertteu jäne taldau ortalığınıñ direktorı Vitaliy Kamluktiñ aytuınşa, Lazarus tobı soñğı kezde Oñtüstik Koreyamen qatar, iri kazino alañdarın, Saudanı qarjılıq jaqtan bağdarlamalıq qamtamasız etu kompaniyaların, sonımen qatar, türli käsipodaq pen wjımdasqan qılmıstıq toptardıñ qarjılarında nısanağa alıp otır. Onıñ mälimeti boyınşa soñğı jıldarı Lazarus  pen BlueNoroff birlese otırıp, Meksika, Norvegiya jäne Ündistan qatarlı 18 eldiñ Qarjılıq kompaniyaları men qarjılıq wyımdarına şabuıl jasağan eken.

“The Qazaq Times”