J.Mamay men T.Jükeev baspasöz mäslihatın ötkizip otır. Almatı, 17 mausım. Foto: Skrinşot

Tirkelmegen (QDP) Qazaqstan demokratiyalıq partiyası wyımı Qazaqstan Konstituciyasınıñ jaña nwsqasınıñ jobasın wsındı. Bw turalı bügin, 17 mausımda Almatıda ötken baspasöz mäslihatında belgili boldı. 

"1995 jılı qabıldanğan qazirgi Konstituciyanı Nazarbaevtıñ qoyın däpterine teñeytinder köp. Öytkeni kez kelgen uaqıtta qaltasınan suırıp alıp, oğan özgerister engizip, özine qajetti mäselelerdi kirgizip otırğanı belgili. Sondıqtan Demokratiyalıq partiya Qazaqstan Respublikasınıñ jaña Konstituciyasın wsınıp otır" dedi QDP lideri Janbolat Mamay.

Wyım wsınıp otırğan Konstituciya Qazaqstannıñ qazirgi Ata zañınan äldeqayda özgeşe. Qwjat 11 bölimge bölingen, 138 baptan twradı. Janbolat Mamaydıñ aytuınşa, özderi wsınıp otırğan jaña Konstituciyanı äzirleu barasında damığan memleketterdiñ zañdarı, halıqaralıq normalar negizge alınğan.

Joba avtorları birneşe baptı bastı özgeris retinde atap ötti. Olar tömendegidey:

  • Bir adam prezident retinde eki ret saylana almaydı, bir ret bes jılğa saylanadı;
  • El astanasınıñ atın Nwr-Swltannan Alaşordağa özgetu;
  • Elde memlekettik til retinde tek qazaq tilin qoldanu;
  • Qazaqstan qanday da bir konfederativtik kvazimemlekettik qwrılımdarğa müşe bola almaydı;
  • Qazaqstan aumağında şetel äskerin ornalastıruğa tolıq tıyım salınadı;
  • Eki palatalı parlamenttiñ ornına bir palatalı 120 adamnan qwralğan Wlttıq qwrıltay qwru jäne onıñ ökiletin prezidentten joğarı etu;
  • Baspanağa zäru azamattardı twrğın üymen qamtamasız etu;
  • Etnikalıq qazaqtarğa qoldau körsetu;

Qazaqstannıñ qazirgi Konstituciyası 1995 jılı bükil halıqtıq referendummen qabıldanğan. Sol kezde 95 baptan twratın eldiñ bastı zañı qazir 98 bap boldı. Osı uaqıtqa deyin Konstituciyasınıñ 64 babına parlament arqılı barlığı bes ret özgerister men tolıqtırular engizildi. Onıñ basım köpşiligi eldiñ eks-prezidenti Nwrswltan Nazarbaevtıñ biligin küşeytuge arnaldı.

"The Qazaq Times"