Postkeñetsik el basşıları. Foto: timg.com

Resey prezidenti Vladimir Putin 2036 jılğa deyin bilikte qala aladı. Memlekettik duma maqwldap, dau tuğızğan zañ jobasına Putin qol qoydı. Mwnımen qatar, ol memleket basşısına azamattıq twlğalardı joğarı lauazımdı äskeri qızmetke tağayındauğa ökilet beretin qwjattı da qabıldadı.

Bwğan deyin naurızda Federaciya keñesi Putinge 2024 jılı ötetin saylauğa prezidenttikke kandidat retinde qatısuğa jol aşatın konstituciyalıq özgeristi qoldadı. Prezidenttik merzimdi şekteudi joyu turalı wsınıstı parlamentke tarihtağı birinşi äyel ğarışker, «Edinaya Rossiya» partiyasınan saylanğan deputat Valentina Tereşkova engizgen.

Resmi mälimetterde halıqtıñ 77,92%-ı Putinniñ basqaruına qoldau bildirgen. Al Resey biligi şetel agenti tizimindegi kommerciyalıq emes wyım qatarına qosqan «Levada-centr» ortalığı wsınğan mälimette reseylikterdiñ 41%-ı Putinniñ 2024 jıldan keyin prezident bolğanına qarsı ekeni aytılğan. Onıñ bilikte tapjılmay otırğanın sınğa alğan Kreml' sınşıları Putin zeynetke ketui tiis dep sanaydı.

Putin 2000, 2004, 2012 jäne 2018 jıldarı prezident bolıp saylandı. Endi ol 2024 jäne 2030 jıldarı ötetin saylauğa qatısa aladı. Dmitriy Medvedev 2008 jıldan 2012 jılğa deyin memleket basşısı bolğan kezde, ol prezidenttiñ ökilettik merzimin tört jıldan altı jılğa deyin wzartudı wsındı. Bwl wsınıs bir auızdan qabıldandı.

Putin Kreml'ge oralğannan keyin Medvedev ükimetti basqardı, biraq 2020 jıldıñ basında Putin Konstituciyağa tüzetuler engizetinin jariyaladı. Al Medvedev otstavkağa ketti.

Reseyde 2008-2012 jıldar aralığında memleket basqarğan Dmitriy Medvedev qana bwrınğı prezident märtebesine ie. Qazir Reseyde 2001 jılı qabıldanğan bwrınğı prezidenttiñ jeke basına tiispeu turalı zañ bar. Zañğa 1991 jılı 31 jeltoqsanda sol jıldarı prezidenttiñ mindetin atqaruşı bolğan Vladimir Putin Boris El'cin otstavkağa ketkennen keyin qol qoyğan.

Endi zañ jobası bwrınğı memleket basşısı men onıñ otbasın qılmıstıq nemese äkimşilik jauapkerşilikke tartuğa tıyım saludı qarastıradı. Qwjat boyınşa, olardı wstauğa, qamauğa aluğa, tintuge, tergeuge de bolmaydı. Tek «memleketke opasızdıqtıq jasadı» dep küdikke ilingen bwrınğı basşılar memlekettik duma, joğarğı sot, konstituciyalıq sottıñ maqwldauımen jazağa tartıluı mümkin.

Putin biliginiñ tranziti bastalğan sät Qazaqstandağı sayasi ahualdı eske saladı: 2018 jılı mamırda Qazaqstan Parlamenti «QR Qauipsizdik Keñesi turalı» zañdı maqwldap, şildede eks-prezident Nazarbaev bekitti. Qwjatta «Qazaqstan Respublikasınıñ Twñğış Prezidentine – Elbasına onıñ tarihi missiyasına baylanıstı Qauipsizdik Keñesin Törağa retinde basqaru qwqığı ömir boyı tiesili» ekeni jazılğan.

Al 2019 jılı naurızda Nwrswltan Nazarbaev otstavkağa ketetinin jariyaladı. Degenmen, ol äli künge deyin memlekettik apparatqa ıqpalın saqtap qalğan. YAğni Putin de memlekettik keñeske şeksiz qwzıret ielenip, qazaqstandıq jüyeni ülgi etken.

"The Qazaq Times"