Donal'd Tramp jaqtastarınıñ AQŞ Kongresi ğimratın basıp alu säti. Foto: REUTERS/Leah Millis

Keşe Kongrestiñ Senat jäne Ökilder palatasınıñ birikken otırısında 50 ştattıñ atınan kelgen dauıs beruşiler alqası prezidenttik saylaudıñ qorıtındısın jariyalau kerek bolatın. Alayda AQŞ-tıñ qazirgi prezidenti Donal'd Tramptıñ jaqtastarı Vaşingtondağı Kapitoliydegi policiya qorşauınan ötip, Kongress ğimaratına basıp kirdi. Djozef Baydendi jeñimpaz dep tanuğa narazı top AQŞ parlamentiniñ qaraşadağı prezident saylauınıñ nätijesin kuälandıruğa arnalğan ortaq otırısın toqtatıp tastadı.

Nätijesinde dauıstardı sanau keyinge qaldırılıp, Kongress müşeleri evakuaciyalandı. Mıñdağan adam narazılıqqa şıqqandıqtan, elde komendanttıq sağat engizildi. Virdjiniya gubernatorı Wlttıq gvardiyanıñ 200 äskerin jwmıldırudı tapsırdı. Al Vaşington meri Muriel' Bouzer Wlttıq gvardiya bölimşelerin Kongress ğimaratına jiberudi swradı. Demonstranttardıñ şeruine deyin Aqüydiñ qazirgi basşısı Donal'd Tramp resmi mälimdeme jasağan. Ol nätijelerdi moyındaudan bas tartıp, «ädiletsiz saylau» ötkenin ayttı.

Policiya Kongress ğimaratında demonstraciyağa qatısuşılardı wstadı. Foto: VVS

Atalğan jağdayğa baylanıstı mälimdeme jasağan AQŞ prezidenti Tramp: «Qwrmetti otandastar, bwl saylaudıñ ädiletsiz ötkeni ras, biraq däl qazir bizge tınıştıq qajet. Bizge beybit ömir kerek. Sol sebepti barlıqtarıñızdan swraytınım, tärtipsizdikterdi doğarıp, üyleriñizge qaytıñızdar. Sizderdiñ däl qazir qanday sezimde ekenderiñizdi bilemin. Biraq tärtipsizdik arqılı eşnärse özgermeydi», – deydi.

Facebook pen YouTube özderinde jariyalanğan Tramptıñ videosın öşirip tastadı. Facebook äkimşiligi Tramp akkauntı 24 sağatqa bwğattalğanın habarladı. Twitter äkimşiligi Tramp särsenbide jariyalağan üş tvitin joymayınşa, onıñ akkauntına 12 sağat şekteu qoyatının ayttı. Instagram jelisi de Tramptıñ akkauntın 24 sağatqa bwğattadı.

N'yu-York ştatınıñ biligi Wlttıq gvardiyanıñ 1 mıñ müşesin Vaşingtonğa jiberdi. Qwqıq qorğau organdarınıñ qızmetkerleri tärtipsizdikter saldarınan Vaşingtonda engizilgen komendanttıq sağattı bwzğan 30 adamdı wstadı. Qaqtığıs kezinde tört adam qaza taptı. Policiya narazılarğa köz jasauratatın gaz qoldanuğa mäjbür boldı.

Kütpegen jağdaydan keyin demokrat Djozef Bayden: «Kapitolide bolıp jatqan tärtipsizdikter AQŞ-tıñ şınayı körinisi emes. Biz osınşalıqtı tömen deñgeyge tüskenimiz be? Däl qazir bizdiñ demokratiyamız üşin qauip-qater tönip twr. Bwl jay ğana haos, bwl qılmıs. Däl qazir bizge bükil älem qarap otır. Bizdiñ demokratiyamız osınday tömen deñgeyge jetti. Biraq biz bwl qiındıqtan da ötemiz. Bizdiñ kelesi tört jıldağı jwmısımız da osığan bağıttaladı», – dedi.

Narazılıq bildiruşilerdiñ şabuılına baylanıstı Kongress qızmetkerleri evakuaciyalandı. Foto: AR

Bügin Vaşington meri tötenşe jağday rejimin 15 künge wzartatının mälimdedi. AQŞ Kongresiniñ Ökilder palatası Arizonadağı prezident saylauınıñ nätijelerin maqwldauğa qarsı narazılıqtı qabıldamadı. AQŞ Ökilder palatası prezidenttik saylau nätijeleri boyınşa pikirtalastı qayta bastadı.

Tramptıñ jaqtastarı 10-nan astam ştatta (Arizona, Vaşington, Viskonsin, Gavayi, Djordjiya, Kaliforniya, Kanzas, Kolorado, Nevada, N'yu-Meksiko, Ogayo, Oklahoma, Oregon, Oñtüstik Karolina jäne YUta) qoldauğa şıqtı.

Qazir prezidenttiñ wlttıq qauipsizdik jönindegi kömekşisi Robert O ' Brayen Vaşingtondağı tärtipsizdikter ayasında otstavkağa ketudi qarastıruda.

Vaşingtondağı narazılıqtar kezinde Tokiodağı akciyalar bağamı 1990 jılmen salıstırğanda eñ joğarı deñgeyge köterildi. «Nikkei»-diñ negizgi indeksi 27 519,5 punkt belgisine deyin östi.

3 qaraşada ötken prezident saylauında resmi nätije boyınşa 306-232 (elektorlar dauısı) esebimen Djo Bayden jeñiske jetken. Biraq Tramp saylau nätijesin moyındaudan bas tartıp, «soñına deyin berilmeytinin» ayttı.

Keşe respublikalıqtar men demokrattardıñ Kongrestegi orındar üşin bäsekesi ayaqtaluı tiis edi. Senatta demokrattıq partiyanıñ basımdıqqa ie boluı üşin kem degende eki dauıstı aluı tiis. Eger demokrattar jeñiske jetse, eldiñ kelesi vice-prezidenti Kamala Haris qosımşa dauısımen demokrattarğa basımdıq bere aladı. Al respublikandıqtar bir dauıspen-aq jeñiske jete aladı. Eger Senat respublikalıqtardıñ enşisinde ketse, Bayden äkimşiliginiñ uäde etken bağdarlamaların jüzege asıruda qiındıqtar tuındauı mümkin.

"The Qazaq Times"