Qıtay-Japon arasında dauğa aynalğan Senkaku aralı mäselesine nükteni kim qoyadı?

Japon aqparat qwraldarınıñ jeksenbide tarağan deregine qarağanda, Qıtay sırtqı ister ministri Van I qazan ayınıñ basında Tokioğa resmi is-saparmen barıp, Japoniyanıñ sırtqı ister ministri Motegimen kezdesui mümkin. Sonımen qatar, Japoniyanıñ jaña prem'er-ministri Sugamen kelissözder jürgizilip jatır. Bwl 16 qırküyekte Suga qızmetke kirisken kezinen bastap Qıtay basşılarımen jasasqan alğaşqı kelissözderiniñ biri.

Ötken jwmada Suga men Qıtay törağası Şi Jinpiñ telefon arqılı söylesip, ekijaqtı kelissözder jäne halıqaralıq mäseleler boyınşa kelisimge keldi.

Kyodo News-tiñ habarlauınşa, Suga Ioşihide Şi Jinpiñmen tildesu barısında «Japoniya-Qıtay qatınastarınıñ twraqtılığı aymaq pen halıqaralıq qoğamdastıq üşin öte mañızdı» degen. Habarlamada Qıtay kemeleriniñ Senkaku mañında jüzuine rwqsat beru jağın qarastırılatını aytılğan.

Qıtaylıq Sin'hua jañalıqtar agenttigi 25-küni Şi Jinpiñ Japoniyanıñ jaña ükimetimen sayasi özara senimdi arttıruğa dayın ekenin, sonday-aq Qıtay törağası Japoniyağa kelesi jılı Olimpiada oyındarın ötkizuge qoldau bildirdi. Alayda eki basşısı keyinge qaldırılğan Şi Jinpiñniñ Japoniyağa saparın talqılamağan.

Eki el de Senkaku araldarınıñ egemendigin talap etedi jäne bwl üşin bwrınnan beri ortaq şeşimge kele almağan. Japoniya osı jıldıñ mausım ayında Senkaku araldarınıñ äkimşilik okrugin «Tonnodjo Senkaku» dep özgertu turalı qarar qabıldadı. Beyjiñ tarapı atalğan qwjattı Qıtaydıñ aymaqtıq egemendigine jasalğan ülken arandatuşılıq, zañsız jäne jaramsız dep tanıp, araldı özine tiesili dep mälimdegen edi.

Japoniya QHR basşılığınıñ juırda Şığıs Qıtay teñizindegi daulı araldar mañındağı äskeri qimılın küşeytkenine alañdaydı jäne Qıtaydan mwnday äskeri arandatuşılıqtı toqtatudı talap etedi.

Japon ükimeti Qıtay kemeleri Künşığıs eliniñ baqılauındağı araldar mañınıñ su alabına birneşe ret kirdi dep ayıptaydı. Japoniyanıñ qorğanıs ministri Taro Kono 4 tamızda Qıtay kemeleri Senkaku araldarınıñ aynalasında öz qızmetin küşeyte berse, japondıq qorğanıs küşteri şara qoldanıtının eskertken.

Al Qıtay tarapı Senkaku (Dyaoyuydau) araldarı öz territoriyası ekenin alğa tartıp äri özin bwl jerde qwqıq qorğau qızmetimen aynalısuğa qwqılı dep sanaydı.

"The Qazaq Times"