Şveciyanıñ bas epidemiologı. Anders Tegnell. Foto; BBS.

Bükil älem indetke qarsı qatañ şaralar qabıldap, karantin bolıp jatqanda Europadağı eñ qaltalı elderdiñ biri Şveciya ekonomikalıq belsendilikti tömendetpeu üşin qatañ karantin şaraların jasamadı. Mektepter, dükender, sauda orındarı sol küyinde jwmıs istep twrdı. Alayda, qazir koronavirus pandemiyasına qarsı sayasatqa jauaptı eldiñ bas epidemiologı öziniñ qateleskenin aytıp mälimdeme jasap otır. 

Bas epidemiolog Anders Tegnell arnayı mälimdemesi arqılı öziniñ qate ketkenin moyındadı. Ol sözinde: "Eger osınday pandemiyağa qaytalay tap bolatın bolsaq, bwl täjiribeden sabaq alıp basqaşa strategiya qoldanatın edik", – degen.  Qazir Şveciyada koronavirus jwqtırıp köz jwmğandar sanı körşiles eldermen salıstırğanda joğarılay tüsti. Onıñ üstine körşiles elder Şveciyamen şekarasın jauıp tastağan.

10 mln şamasındağı halqı bar Şveciyada 40 803 adam indet jwqtırıp, olardıñ 4542-si qaza tapqan. İndetke qarsı qatañ şaralar qoldanğan körşiles Daniyada 580, Norvegiyada 237, Finlyandiyada 321 adam köz jwmğan. Anders Tegnell öz mölşerinen älde qayda köp adamnıñ köz jwmğanın moyındadı, degenmen, Şveciyanıñ bwl strategiyasınıñ önimin bütindey joqqa şığarmaytının ayttı.

Älem elderinde virusqa qarsı küres täsilderi är türli boldı. Bir elder qatañ karantin jariyalasa, endi bir elder qatañ şaralardıñ ekonomikağa zardabın eskere otırıp boldırmadı. Bwlardıñ soñğı nätijesi qalay boları da äli belgisiz. Ärine, ekonomikalıq quat pen halıqtıñ amandığı tarazığa tüskende köptegen el ükimetteri qatañ karantin şaraları arqılı halıqtıñ qauipsizdigin saqtauğa tırıstı. Solay da qatañ şekteu şaraları arqılı azamattardıñ ömirin qorğağanımen, zor ekonomikalıq şığınğa batqan elder de köp. Olar aldağı dağdarıs tolqınınıñ tipti de auır bolatının bilip otır.

Osı twsta Şveciya qatañ karantin şaraların teriske şığardı, azamattardan mümkindiginşe üyden jwmıs isteuge, gigienalıq tazalıqtı, äleumettik aralıqtı saqtaudı ötindi jäne 50 adamnan artıq toptasudı şektedi. Al, nätijesinde Şveciyada virustan qaza bolğandar sanı qatañ karantin şarasın kirgizgen eldermen salıstırğanda köp boldı.

Esesine, Şveciya ekonomikası dağdarısqa wşırağan joq. Alğaşqı toqsandıqtıñ nätijesi boyınşa Şveciya ekonomikası 0,3 payızğa qısqarğan. Al, Europanıñ özge elderinde bwl körsetkiş odan 11 esege köp (ortaşa 3,5 payız).

Biraq, sarapşılar bwğan qarap Şveciya tura joldı tañdadı dep aytuğa erte dep qaraydı. Sebebi, älem ekonomikası keri ketetin bolsa bwl jağday Şveciyanı aynalıp ötpeydi. Eldiñ basım ekonomikalıq kirisi eksportqa süyenedi. Älemdik dağdarıs Şveciya önimderine swranıstı qısqartadı, aytalıq älemge tanımal "Volvo" avtokölikterine swranıs azayadı. Eldiñ ekonomika ministrligi 2020 jılı el ekonomikası 7 payızğa qwldırauı mümkin ekenin boljap otır.

“The Qazaq Times”