Kim körmesindegi arab äyelderi. Foto: Azattıq radiosı.

Saud arabiyalıq äyelder bütin denesi men bet-auzın twmşalağan kiimderge narazılıq akciyasın bastadı. Olar bwl kiimderge degen narazılığın köylekterin audarıp  (astarın sırtına qaratıp) kiyu arqılı jäne onı äleumettik jelilerge taratu arqılı körsetude. Osıdan keyin mıñdağan saud arabiyalıq «Tvitter» qoldanuşılar bwl kiimderge degen narazılığın aşıq bildirdi.

Saud biligi köp jıldardan beri äyelderdiñ qwqığın şektep keldi. Foto: BBC.

Taq mwrageri jol aştı

Saud biligi neşe ondağan jıldan beri qoğamdıq orındarda äyelderdiñ bet-auzın tolıq jauıp twratın «nikab» nemese «hidjab» kiyuin mindettegen kelgen. Alayda, biıl naurız ayında Saud patşalığınıñ mwrager hanzadası Mwhammed bin Salman Saud Arabiyasınıñ zañında äyelder mindetti türde mwnday kiimderdi kiedi degen erejeniñ joq ekenin, äleumettik ortada ädepti körinetin qanday köylekti kise de bolatının aytqan bolatın.

«Ayatta anıq jazılğan, äyelder men erkekter layıqtı, sıylı kiinui kerek. Bwl jerde «abayya»  nemese qara tüsti paranja turalı aytılmağan. Bwnı är äyel özi şeşedi», – degen Mwhammed bin Salman.

Narazılıq akciyası

Narazılıq akciyasına qatısuşı Howra attı «Tvitter» paydalanuşı öz paraqşasına astarın sırtına qaratıp kigen kiimimen foto jariyalaydı jäne: «Men memlekettik jäne salttıq erejelerge qarsı şığıp jatırmın. Biraq, şın esimimdi jariya etu qauipti. Biz jwmısqa «abayya» men «nikab» kiip baramız. Olay kiinbesek basqalarğa (erkekterge) auır bolıp qaluı mümkin dep aytıladı», – dep jazğan.

Narazılıq akciyası twsında saud arabiyalıq äyelder türli reñdegi kiimderdi de kie bastadı. Bwğan deyin tek qana qara tüsti köylekterdi ğana kigen.

Bıltır Saud Arabiyasında äyelderdiñ kölik jürgizuine qwqıq berilgen. Alayda, äyelderdiñ qwqığın qorğauğa tırısqan belsendilerdiñ köbi qamauğa alındı.

Narazılıq akcyaisın bastauşılar. Foto: BBC/ Twitter.

Saud Arabiyasında äyelderge berilgen qwqıqtar

Soñğı jıldarı Saud äuleti bilegen elde äyelderge belgili därejede qwqıqtar berile bastadı. Soğan qaramastan, otbasında äyelderdiñ özindik şeşim qabıldau qwqığı joq. Zañ jüzinde rwqsat berilgen keybir ister otbasında salttıq erejelerge baylanıstı eşqanday orındalmaydı.

Äyelderge berilgen az ğana qwqıqtardıñ qısqaşa tizimi mınaday:

  • Pasport (töl qwjattan tıs) aluına;
  • Şetelge şığuına;
  • Twrmısqa şığuına;
  • Bankte jeke esebin aşuğa;
  • Käsipkerlikpen aynalısuğa;
  • Keybir medicinalıq operaciyalardı jasauına;
  • Türmeden şığuına (jaza merzimin ötegen äyelderdi küyeui nemese balası alıp ketui kerek) rwqsat beriledi delingen.

Osınıñ özi eldegi äyel qwqığınıñ qay därejede ekenin körsete aladı.

Degenmen, bıltır ğana eldiñ taq mwrageri «2030 jılğa qaray äleumettik jäne ekonomikalıq reformalar koncepciyasın» jariya etken edi. Onda äyelderge qaratılğan biliktiñ şekteuleri birşama azayğan.

Saud jwrtında patşa äuletinen qwralğan bilik jüyesi jäne dini instituttar Islamnıñ «Vahhabizm» degen atpen tanılğan tarmağımen jüredi. Sondıqtan da elde jürip-twrudan tartıp, kiim mädenieti de qatañ baqılauğa alınğan. Eñ qatañ şekteulerge, ärine Vahhabizm ağımınıñ ıqpalında äyelder tap bolğan.

Qazirge deyin Saud Arabiyasındağı reformalar ekonomikağa basımdıq berude. Onıñ sebebi älemniñ mwnay bağasınıñ qwldırauına tikeley baylanıstı. Qazir el ekonomikalıq kiristiñ özge qaynarların izdestire bastadı.

“The Qazaq Times”