Foto: cdn.news-front.info

Qazirgi uaqıtta Amerika tarapınan salınğan sankciyalardıñ äserinen Qıtay ekonomikasında problemalar artıp keledi. AQŞ pen Qıtay baylanısı künnen-künge uşığıp, sauda soğısınıñ artuı ekijaqtı ıntımaqtastıq kelisimge nwqsan keltirdi.

Eki eldiñ qarım-qatınası halıqaralıq saudadağı mañızdı sayasi özgeristerdiñ biri. Osığan deyin Vaşington Qıtay importına 200 milliard tarif saldı. Sol kezden beri Beyjiñ Bükilälemdik sauda wyımına qarsı şağım tüsirgen. Demek, Amerikanıñ tauarlarına 60 mlrd dollar köleminde tarif qosıladı. Qıtay tarapı kelesi aptadan bastap AQŞ importtaytın bes mıñnan astam tauarlarğa 10% baj salığın töleydi. Wzaqqa sozılğan sauda soğısında Qıtay sayasi bäsekelesine jol bermeytin bolsa, jağday qiınday tüspek. Aq üy basşısı Donal'd Tramp Qıtaydıñ kelesi äreketine qaray qıtaylıq tauarlarğa salınğan salıq kölemin arttıruğa dayın.

Sauda soğısı ekonomikağa qanşalıqtı äser etedi?

Memleket ekonomikası işki öniminiñ kölemin arttırıp, önim twraqtılığın retteu üşin eksportqa tikeley täueldi. Demek, sauda soğısı şeşimin tappasa, önim importtaytın käsiporındar da dağdarısqa wşıraydı. Ekinşi jağınan alıp qarasaq, sankciya saldarı tek qıtaylıq önimderge ğana emes, Qıtayda ornalasqan amerikalıq kompaniyalarğa ıqpal etui ıqtimal. Resmi mälimetter boyınşa, 2018 jılğı birinşi jartı jıldıqtıñ qorıtındısı boyınşa Qıtaydağı jalpı işki önim 6,8%-a jetken. Atalğan körsetkişti saqtau üşin Beyjiñ tauarlar kölemin arttırıp, eksportın jandandıruı tiis. AQŞ salğan sankciyalar qıtaylıq eksporttıñ jartısına juığın qamtidı. Qatañ qaulığa ilikken tauarlardıñ işinde balıq önimderinen bastap elektronika, twrmıstıq jihazdar da bar.

AQŞ prezidenti Donal'd Tramp QHR-men aradağı sayasi janjalğa qatıstı: «Sauda soğısı men teketireste uaqıtşa jağdaylar bolmaydı. Meniñ wğımımda qısqalıq joq. Şeksizdik bar. Aldağı uaqıtta Qıtay törağasımen kezdesuden de eşteñe kütpeymin. Olar äli dayın emes dep oylaymın»,– deydi. YAğni kez kelgen sankciya ekonomikanıñ damuına keri ıqpal eteri sözsiz. Bwl rette ekinşi tarap «sankciyalardıñ keri äseri bolmaytınına» senim bildirip, «ajdahadan qwtılu joldarın» izdep älek. Sayasi bağıtın özgertuge beyim Qıtay memleketi endi Reseymen tereñirek äriptestik ornatuğa müddeli. Biraq, osı aptada Tramp Beyjiñ Mäskeu wşaqtarın satıp alğanı üşin kezekti märte sankciya joldağan bolatın.

P.S: Key sayasatkerlerdiñ gipotezası boyınşa, eki el arasındağı baylanıstıñ älsireui üşinşi düniejüzilik soğısqa wlasuı mümkin. Desek te, alpauıt Amerika men Qıtay qarım-qatınasınıñ regresske ketui sauda soğısın wlğaytıp, tarihtağı kezekti «swrapıl-suıq soğıs» qatarına enbek.

"The Qazaq Times"