Adol'f Gitler. Foto: Times LIVE.

Japoniya Ortalıq bankindegi bedeldi qızmetkerdiñ biri 29 mausım küni älemge atı äygili germaniyalıq Üşinşi reyh totalitarlıq diktaturasınıñ köşbasşısı Gitlerdiñ ekonomikada wstanğan sayasatın nasihattaymın dep, japon qoğamınıñ küşti qarsılığına tap boldı. Onıñ Gitler turalı pikirleri bügingi Japoniyanıñ köp sandı jwrtşılıqtıñ aşuın tudırdı. Bwl turalı  Qıtaydıñ «Şinhua» agenttiginiñ resmi  saytında jazılğan bolatın.

Japoniya Ortalıq Bank qızmetkeri YUan' Tyan'tay. Foto: Bloomberg.com.

YUan' Tyan'tay esimdi bwl bedeldi ekonomist sol küni Tokiodağı  mälim bir  mañızdı konferenciyada Gitlerdiñ ekonomika sayasatın jer-kökke sıyğızbay maqtap ötse kerek. Sonday-aq, ol Gitler ükimetiniñ qısqa uaqıt işinde barlıq mümkindikterdi qolğa keltiruine onıñ narıqtağı dara sayasatı sebep bolğan dep atap körsetti. Onıñ pikirinşe, Gitlerdiñ qazına men aqşağa wstanğan sayasatında külli adamdar ürke qaraytınday qatelikter joq. Kerisinşe, odan şabıt alıp, üyrenip, bügin de onıñ zamanaui formasın alıp kelu kerek eken.

Japoniyanıñ Ortalıq Bankiniñ qızmetkeri ortağa salğan bwl pikir japon jwrtşılığı arasında qoldau tapqandı bılay qoyıp, onıñ öz basına äure bolıp tidi. Jwrtşılıq bolsa Ekinşi dünie soğısınıñ bastı keyipkerleriniñ biri Gitlerdi önege twtu degen sözine narazı. Qaşanda köpşilik pikirge moyınsınıp üyrengen japon qoğamı YUan' Tyan'taydı aqırı jwrttardan aşıq keşirim swrauğa mäjbür etti. Qızmetkeriniñ jwrtqa wnamağan pikiri üşin Japon Ortalıq Banki de media qwraldarı arqılı Japoniya halqınan keşirim swradı. Alayda, Japoniyanıñ negizgi aqparat ortalıqtarı mwnday batıl pikirdi «ilude bir kezdesetin qwbılıs» retinde bağaladı.

Dese de, japondıqtardıñ Gitler jaylı alqau sözderi birinşi ret jwrtqa jariya bolıp otırğan joq. 2013 jılı 29 şilde küni Japoniya prem'er-ministriniñ orınbasarı Aso Taro (Aso Taro)  Tokioda bayandama jasap twrıp, Germaniyanıñ ata zañınan ülgi alatın tarmaqtardıñ köp ekenin atap körsetken edi. Onıñ bwl bayandaması japondıqtardıñ ğana emes, halıqarada köptegen elderdiñ sınına wşırağan. Aqırı, ol da külli aqparat közderiniñ aldında älem halqınan keşirim ötinip, öz sözin teristep şıqqan edi.

Sayasi arenada mült ketken birer auız söz üşin talay sayasatkerdiñ bası dauda qaluı köp kezdesedi. Gitler taqırıbı japon qoğamında ğana emes, qazaq qoğamında äli daulı küyde. Bwl taqırıp üşin bizdiñ keybir basılımdar men jekelegen azamattardıñ bası dauda qalğanın anıq bilemiz. Japoniyanıñ är basqan qadamın añdıp, tarihi jaulastığın büginge deyin süyrep kele jatqan Qıtay aqparat közderi bwl oqiğağa: «Gitler jaylı jağımdı sözdiñ Japoniyada biliktiñ bası-qasında jürgen adamdardıñ auzınan estilui teginnen tegin emes», – degen pikir bildiripti.

 Ädilet Ahmetwlı

«The Qazaq Times»